کوردەیل فەیلی و خوازین کتاوخانەیگ ئەلیکترۆنی تایبەت وەخوەیان

ياسر عماد/ کوردەیل فەیلی چینەیگە لە کۆمەڵگای عراق وەگشتی، و کوردستان وەتایبەت، کە بەشیگن لەو دوو کۆمەڵگا جیاوە نیەوون بیجگە نەنەوەیان، خوەیان موسوڵمانن لە مەزهەو شیعەن، کە ئەوە لەوانەی ترەک جیاوازیان کەێد، و زیان و نەهامەتی وەسەریان هاورد، وە درویژایی دەسەڵاتەیل لەشوینیەک لە عراق ئەرا دەیان ساڵ لە زەفتکردن بەڵگەنامەیل و پویل و دارایی و موڵکیان، و بارکردن و ئاوارەکردن، کوشتن و بڕین و شکەنجەدان، لە لیستیگ دویر و درویژ لەو ستەمەیلە کە وەسەریان هاتن، کە دادگای باڵای تاوانەیل عراقی وە تاوان جینۆساید دادەی قەڵەم.

لەی وتارە دووارەکردن ئەو باسەیلە نیەکەم کە چە وەسەر ئی چینە هاتگە، هەرچەن کەم نەوین، کە نەهامەتیەگە گەورەس و خەفەتی قویلە، و قەت ئاسان نەویە، وەلێ چشتیگ هاتە هویرم، کە باس بەش کوردەیل لە کتاوەیل تایبەت و توێژینەوە و نویساننەیل، لە رووژنامە و گۆڤار کە پەیوەندی وە میراتی کەلتوری و کۆمەڵایەتییان و داب ونەریتییان و زوان سیاسی و کۆمەڵایەتییان بیاشتوود، کە ئەو پشتگووشخستنە وە درویژایی دەیان ساڵ گوزەشتە کە وەبانیان کریا، هیشت نەکەفنە فتراقیان، و نەوین ناونیشانەیل خوەیان لەناو کتاوخانەیل گشتی و تایبەت لەناو عراق، بیجگە ناوهاوردنیان تەنیا لە کتاوەیلیگ کە باس هووز و ئایەن و مەزهەو کەن.

دویای ساڵ 2003 و رمیان رژیم وەرین، نویسەرەیل و ئەوانەگ گرنگی وەی باوەتە دەن، دەسکردنە نویسانن و بڵاوکردن کتاوەیلیگ کە لە بیگانەیی نویسیانە، کە تەقەلایل خاسیگە، وەلێ لەو وەختەو تا ئیسە وەگورەی زانستن من، کتاوخانەیگ تایبەت ئەلیکترۆنی دروس نەکریاس کە وینەیل کەسایەتیەیل لە جویراجویر چینەیل هەڵگرێد وەگەرد شار و ناوچەیلیان، کە وە کارەیلیگ تاکانە بوون یا وەلایەن تاکە کەسەیل یا وەلایەن دامەزراوەیل حکومەتی و حزبی.      

خوازین و سوود لە جیوەجیکردن ئی پیشنیارە خوەی دەوڵەمەنکردن خوەنەوارەیل زانکۆ و خوەنستن باڵای لەو ئەکادیمیاییەیلە کە خوازن تۆێژینەوە لەبان کوردەیل بنویسنن، کە ژنەفتم کەفنە سەختی لە پەیاکردن سەرچەوەیل، و تا ئی کتاوخانەی ئەلیکترۆنیە بوودە ئەرشیفیگ گەورە ئەرا کتاوەیل کوینە و نوو لە بانان، هەمیش ئەرا نەوەیل هاتگ لە فەیلیەیل بەشیگ لە ناسنامەیان هەڵگرێد، لە سای پیشکەفتن تەکنەلۆژی گەورە و زیوەزوی، و تیکەڵبوین کەلتورەیل، و وازبوین مەردمەیل لەبان یەکتری.

شایەت کەسیگ بویشێد؛ ئەرا ئی پیشنیارە و بایەسە کتاوخانەگە ئەلیکترۆنی بوود، لەیرا چەن هوکاریگ تیەێد، لەناویان ئەوەسە کە لەوەردەس بوود، چ لە ناو یا دەیشت وڵات، و مەردم واز لە مینەکردن کتاو هاوردنە، چوینکە لەی وەختە ئەوە سەختەو بویە، بیجگە بویچگی ماڵەیل ئی سەردەمە، و مەردمیش وەختیان کەمە. 

لەیرا لە هویرم نیەچوود باس ئەوە بکەم کە ئاژانس شەفەق نیوز ئەرا رووشنهویری و راگەیانن کورد فەیلی پیشکەش کردگە، کە دەسی لە نوا بویە لە دەرکرد گۆڤار فەیلی و رووژنامەی "آفاق الكورد"، و رووژنامەی "البيت الكوردي"، و"الفيلي الصغير" وە زوان عەرەبی، و"گوڵ سوو" وە زوان کوردی/  زاراوەی فەیلی، کە ئەرا زیاتر لە دوو سەدە شەفەق نیوز چاپ ئەو گۆڤار و رووژنامەیلە وە کاغەز کرد، وەگەرد ئاڵشتبوین و گەشە شەفەق نیوز وەردەوام بوی لە دەرکردن گۆڤار فەیلی، وەلێ ئیجارە وە ئەلیکترۆنی، کە لەناو لاپەڕەیلی لە وەخت دامەزریانی تا ئیسە، هەزاران وتار و راپۆرت و باوەت تایبەت وە فەیلیەیل هەس، و توانیمن لەی سەکوو بەرزە نموونەیگ دروس بکەیمن ئەرا رەسانن پیشنیار کتاوخانەی ئەلیکترۆنی، و لە راسی رووشنایی بوینێد، و هەرکەسیگ خوەی وەگورەی ئەوە دوینێد ئی ئەرکە جیوەجی بکەێد.