ئه‌راچه‌ شيوه‌زوان هه‌ورامی ئه‌را وه‌خته‌يل دويرودريژيگ زوان شعرو رووشنهويری ملله‌ته‌گه‌مان بويه‌ ؟

ئه‌راچه‌ شيوه‌زوان هه‌ورامی ئه‌را وه‌خته‌يل دويرودريژيگ زوان شعرو رووشنهويری ملله‌ته‌گه‌مان بويه‌ ؟
2009-07-27T09:14:41+00:00

له‌ی باوه‌ته‌وه‌ خوه‌رهه‌ڵاتناس ناسرياگ (دارمس تيتر) نويساگه‌ : كتاو ئاويستا وه‌ زوان نه‌ته‌وه‌ی (ماد) نويسرياگه‌و زوان كوردی چووگه‌وه‌ بان ئه‌و زوانه‌ .

به‌عزه‌ سه‌رچه‌وه‌يليگ ئويشن : له‌باوه‌ت زوان نه‌ته‌وه‌ی ماد هويچ به‌ڵگه‌يگ له‌وه‌رده‌س نيه‌ . هه‌رچه‌نی زويتر له‌يوا له‌قه‌ڵه‌م درياگه‌ ك ره‌سم دويم نويسرياگه‌يل تاشرياگ (داريوش يه‌كم) له‌ناو شوونه‌واره‌يل بيستوين وه‌ زوان ماده‌يل نويسياگه‌ ، وه‌لی له‌شوون چه‌نه‌ها له‌يه‌كه‌وداين و به‌حس پسپۆره‌يل و شاره‌زايه‌يل ئسپات ئه‌وه‌ كرياگه‌ ك ئه‌و زوانه‌ زوان ئيلاميه‌يله‌ ، وه‌ل ئه‌وه‌يشا له‌هه‌مان ئه‌و سه‌رچه‌وه‌يله‌ هاتگه‌ : له‌يه‌كه‌وده‌ره‌يل هويچ گرفتيگ نه‌يرن له‌وه‌ك زوان نه‌ته‌وه‌ی ماد فره‌ له‌زوان پارسی كويه‌نه‌وه‌ نزيك بويه‌و هه‌مان وه‌خت ماده‌يل و پارسه‌يل فره‌ وه‌ ئاسانی له‌ زوان يه‌كتر ره‌سينه‌سه‌وه‌ .

(محه‌مه‌د ئه‌مين زه‌كی به‌گ) نويساگه‌ : زوان په‌هله‌وی له‌يوا دياره‌ له‌ (عراق عه‌جه‌م ، ميديای گه‌ورا ، وڵات فارس) وه‌كار هاورياگه‌و قسه‌ وه‌پی كرياگه‌ . هه‌مان وه‌خت له‌باره‌گا يا مه‌قه‌ڕ پاشايه‌يل نه‌وه‌ی ( كه‌يخوسره‌و گه‌ورا) زوان ره‌سمی ده‌وڵه‌ت بويه‌ ، وه‌لی له‌ساڵ (٦٣٢ زايينيه‌وه‌) كه‌مه‌ كه‌مه‌ له‌ وه‌كارهاوردن كه‌فتگه‌و ، وه‌ فه‌رمان (پاشا) زوان فارسی كويه‌ن شوونی گرتگه‌ .

هه‌ر له‌دريژه‌ی نويساننه‌گه‌ هاتگه‌ : (سێرجۆن مالكۆلم) له‌كتاوه‌ وه‌ناوبانگه‌گه‌ی (تاريخ بلاد الفارس) نويساگه‌ : ئه‌و تيره‌يله‌ ك له‌هه‌ريمه‌يل (كرمان ، فارس ، گشت كوردستان ، به‌شيگ عراق)ن ، به‌ڵگه‌ی فره‌ بته‌و ره‌سه‌نايه‌تيان زوانه‌گه‌يانه‌ ك زوانيگ تون په‌هله‌ويه‌ . وه‌ل ئه‌وه‌يشا (محه‌مه‌د ره‌سوول هاوار) وه‌ زوان (مامۆستا تۆفيق وه‌هبی به‌گ)ه‌وه‌ نويساگه‌ : زوان كوردی وه‌تايبه‌ت شيوه‌زوان (گۆران) له‌ گشت زوانه‌يل تر ئاری له‌ (زوان ئاويستا)وه‌ نزيكه‌ .

چشت ئاشكرايگه‌ فره‌جار ك باس شيوه‌زوان گۆرانی كريه‌يگ له‌وه‌رانوه‌ری نويسريه‌يگ يا ئويشريه‌يگ شيوه‌زوان هه‌ورامی . ئه‌گه‌ر بايگ و ته‌ماشای جوگرافيای شيوه‌زوانه‌گه‌ بكه‌يم ، ئه‌رامان ده‌ركه‌فيگ له‌هه‌ورامان زياتر له‌ گشت شوونيگ مقه‌يه‌تی له‌لی كرياگه‌ . ئه‌را نموونه‌ : قسه‌كردن وه‌ (شيوه‌زوان گۆران) له‌ناوخود گۆرانه‌يل ئه‌وه‌نه‌ كه‌مه‌و بويه‌ ته‌نيا گه‌وراپياگه‌يليان تويه‌نن قسه‌ وه‌پی بكه‌ن ، هه‌رله‌وه‌ر ئه‌وهيش‌ ئه‌وانه‌ك وه‌ شيوه‌زوان گۆران ئويشن شيوه‌زوان هه‌ورامی هه‌ق خوه‌يانه‌ .

(شه‌مسی قه‌يسی رازی) ك له‌سه‌ره‌تای سه‌ده‌ی هه‌فتم كووچی ژياگه‌ له‌ كتاو(المعجم في معايرأشعارالعجم) نويساگه‌ : خاسترين و خوه‌شترين كه‌ش وهه‌وا ديريگ ومه‌ردمه‌گه‌ی وه‌ شيوه‌زوان گۆرانی قسه‌كه‌ن .
Shafaq Live
Shafaq Live