قەورسان مەلەکی.. بەشیگه لە مێژووگەی عراق
شەفەق نیوز/ موستەفا کازمی سەرۆک حکومەت، ، درانه‌ی قەورسانە مەلەکیەگە لە بەغداد کردەو، ک وەگورەی رووژنامەی ئینگلیزی (زا ناشیوناڵ) دووپاتکردنە لە یەکێتی عراقیەیل لە گوزەیشتە، و کەفێدە چوارچیوەی تەقەلایل کازمی ئەرا هاوردنەوەی رەوشە سرووشتیەگە ئەرا ژیان سیاسی عراق.
کازمی لە سەردان ناوچەی ئەعزەمیە لە بەغداد، دویای ئامادەکردن و نووەوکردن رێوبان ناوی، قەوراسەنەگە کردەو، جوور یەکیگ لە شوونە گرنەگەیل ک شایەتی لەبان مێژوو نوو عراق دەێد. راپۆرتەیلیگ ئوردنی ئویشن ک عەبدوڵڵای دوویەم شاه ئوردن نیاز سەردان قەورسانەگە دیرێد، ک شاهەیلیگ لە بنەماڵەی هاشمی لەناوی نریانەسە خاک.
وەگورەی ئەو راپۆرتەیله ک ئاژانس شەفەق نیوز وەرگێڕانی کرد، کردنەوەی درانه‌ی قەورسانەگە دویای ئامادەکردنی، لە چوارچیوەی تەقەلایل کازمی ئەرا ئارام كردن کەشوهەوایل سرووشتی لە ژیان سیاسی عراق تیەێد، ، ک خوەی لەوەخت وەرگردن پۆستەکەی ، دویای ١٨ ساڵ لە ژاوەژاو و خوین رشانن ، پەیمان خاسەوکردن گوزران و ژیان داگە عراقیەگان، هەرچەن قەیرانە ئابووریەکان و نێگەرانیە سیاسییەکان و دەسوەردانە دەیشتەکیەکان هیمان هەس.
کازمی وەپێچەوانەی ئەوانەگ وەرجە خوەی لە سەرۆکایەتی حکومەتەگە بوین، تەقەلای تیکڵابوین لە شوونە گشتیەکان ده‌ید، و هه‌وڵ گفتوگوو وەگەرد گشتی مەردمەگە و گووشگردن لە سکاڵایلیان دەێد. وەرجەیە مکیسەیلیگ ئاڕاستەی عراقیەیلیگ ئەرا سەردان نووسینگەگەی کرد، و هەمیش لە ماڵئاوایی وه‌ل تەرم چالاکوانەیل وکەسیلیگ ک کوشیانه بەشدار بویه.
کازمی لە سەردانەگەی ئەرا ئەعزەمیە، ئەرا هاووڵاتییەل وت؛ من ئەرا دەسمیەتی ئیوە هامە ئیرا.
راپۆرتەگە لە زوان هادی ماری لە ناوەند بڕیار سیاسی لە بەغداد وت: دووارە ئامادەکردن قەورسانە مەلەکیەگە خوازێد پەیامیگ ئاڕاستە بکەێد، و دیاری کرد ک خوەی پەیامیگ سیاسییە نەگ ئەرا عراقیەیل وەتەنیا، بەڵکم ئەرا ناوچەگەیش، دەرباری بتەوکردن په‌یوه‌ندی له ناونی ئەو پێکهاتەیلە ک عراق ئمڕوو وە بەشیگ لە مێژووەگەی گریە دەێد، هەنای دەسەڵاتەگە وەدەس سوننە بوی، و شیعەی وڵاتەگە رازی وە شاه هاشمی بوین.
هادی ماری گامە زیره‌كانه‌ی کازمی وە بەشیگ لە تەقەلای سەرکەفتن لە هەڵبژاردن هاتگ زانست.
رژێم شاهی لە عراق لە ساڵ ١٩٢١ وەفەرمی دامەزریا، هەنای ئینگلیز شاه فەیسەڵ یەکەم، جوور شاهیگ لە دویای جەنگ جهانی یەکەم دانا، جوور ئەرزشکردنیگ ئەرا رەنجەیل باوکی شەریف حسێن لە مەکە ک دژوە دەسەڵات عوسمانی راپەڕین کرد.
فەیسەڵ یەکەم، شاه سوریا بوی، و لەتەمەن ٤٨ ساڵان لە بیرن لە سویسرا وە نۆڕە دڵیگ لە ساڵ ١٩٣٣ مرد، و غازی کوڕی تا ، تا ساڵ ١٩٣٩ حکومڕانی کرد هەنای وە رووداو ماشینیگ کوشیا، و فەیسەڵ دوویەم، لە تەمەن سێ ساڵان بویە شاه، لە ژیر وسایەت مامەی شازادە عەبدولئیلاه.
فەیسەڵ دوویەم، لە ساڵ ١٩٥٣ هەنای تەمەنی رەسیە ١٨ ساڵان، وەدەس خوەی حکومڕانی کرد.
لە ساڵ ١٩٥٨ لەلایەن ئەفسەرەیلیگ لە سوپای عراق حکومڕانی شاه رمیا، ک وە شۆڕش ١٤ی تەمووز ناسریا، و رژێم کۆماری دامەزریا، و دویای شۆڕشەگە شاهە گەنجەگە وەگەرد چەن کەسیگ لە بنەماڵەی هاشمی له‌سێدارە دریان.
مێژووناس عراقی یاسر ناسر(٥٨ ساڵان) وت: ئی شوونە پایەی گرنگیگ لە دڵ عراقەیەیل و دانیشتوەیل ئەعزەمیە دیرێد، وتیش؛ ئومید دیرم ک دەسەڵاتەیل ئەرا گشتی مەردمەگە وازی بکەن و بکەنەی شوونیگ کەلتووری وەگەرد کتاوخانەیگ و پێشەنگایگ ئەرا سەردەم حکومڕانی شاهی، و مەیدانە دەیشتگەی بکریەێد پارکیگ هەکاتی پارک هاید لە لەندەن.
جوور سەدان لە شوونەیل مێژوویی و ئاسەواریەیل لە عراق، قەورسانەگە وەپشتگووش خریاس و ئەرا ساڵەیل دریژیگ بەسیا، و لە سەردەم سەدام حسێن لە دویادویای هەفتاکان و سەرەتای هەیشتاکان خاسەو کریا، و جاروبار ئەرا سەردانکەرەیلیگ بیگانە خاوه‌ن پایەی بەرز وازی کردیاد.
هەنای شاه فەیسەڵ یەکەم مرد، شاه غازی لە باخچەکە نادەی خاک، بەڵکم هەنای شوونەگە تەواو کریا، تەرمەگەی ئەرا ناوی بریا.
هەستەیل عراقیەکان وەرانەوەر رژێم شاهی فرە بەشبەشەو بوون، ک بەشیگ جوور قۆناغیگ خوەشگوزرانی دانەێدەی ک عراق خستە قۆناغیگ ته‌ڵایی، و بەشیگیش نووڕێدە پی جوور قۆناغیگ جیایی خسته ناونی دەوڵەمەن و هەژارەیل.
تەگبیر بوی ك عەبدولاڵی دوویەم، شاه ئوردن، ک خوەی لە بنچینەی شاهە هاشمیەکانە لە عراق، لە مەوقەی بەشداریکردنی لە لووتکەی سێیانیەگە وەگەرد کازمی و عەبدولفەتاح سیسی سەرۆک میسر قەورسانەگە بکەێدەو، باوجی لە دویای رووداو قەتارەگە لە میسر لووتکەگە ئه‌ڕا وه‌ختێگ نادیار خریا دویا.
