يار مه‌حمه‌دخان كرماشانى و حسێن كورد

يار مه‌حمه‌دخان كرماشانى و حسێن كورد
2012-05-28T07:26:17+00:00
ستارخان باقرخان، دوياى چه‌نێ باقرخان له‌ ژێرفشار سوپاى رووسيا له‌ يه‌ك لاو و فشار هێزه‌يل ده‌وڵه‌ت ئيران له‌ لاى تره‌و، ناچار بوى ته‌سليم بوود. ستارخانێش تا ئه‌وره‌گ 53 كه‌س وه‌ليا مه‌ن پاداوه‌گه‌ز دوياى يه‌ كه‌فته‌ باس كردن ئه‌را دووسه‌و بوين و يه‌گ خوه‌ى ته‌سليم بكا، وه‌لى هه‌ له‌ى وه‌خته‌ بوى ك سوپاى كورد وه‌ سه‌ركردايه‌تى يارمه‌حمه‌دخان و حسێن كورد هاتنه‌ هاناى مه‌ردم ته‌وه‌رێزو سوپايه‌يل رووس و ده‌وڵه‌ت ناوه‌ندى ئيران په‌خش و په‌ڵاو كردن. خوو ئمجا ئيرنگه‌ چه‌ بويه‌ ك ناوێ له‌ى دو قاره‌مان كورد كرماشانيه‌ يانێ: يارمه‌حمه‌دخان و حسێن كورد له‌ى ناوه‌ نيه‌و ته‌مام ئه‌و قاره‌مانيه‌يل ك كورد كرديه‌ وه‌ ناو مه‌ردم ته‌ورێز ته‌مام بويه!‌؟. ئيمه‌ ناێژيم ك ته‌مام كاره‌يل ئيمه‌ كورده‌يل ولايه‌ت كرماشان ك له‌ وه‌خته‌ پێكهاتوى له‌(كرماشان – كوردستان – ئيلام – هه‌مه‌دان و  لورستان)ئيمه‌ كرديمه‌سه‌ى، به‌ڵكۆ ئيمه‌ ئويشێمن: نه‌ته‌وه‌ى كورد به‌ش گه‌وراى له‌ سه‌ركه‌فتن شوڕش مه‌ردم ته‌ورێز وه‌ سه‌ركردايه‌تى سه‌ردار ملى يارمه‌حمه‌دخان و سالار ملى حسێن كورد داشتنه‌، خوو بايه‌د ئه‌ى ناوده‌نگه‌ قاره‌مانانه‌ هه‌ بمێنده‌ى.

فێشتر له‌ يه‌ك سه‌ده‌س ك له‌ شه‌هيد بوين سه‌ردار كورد يارمه‌حه‌مه‌دخان كرماشانى چيه‌، سه‌ردارێ ك شان وه‌ شان سه‌تارخان و باقرخان له‌ ته‌و‌رێز جه‌نگ كرديه‌و ته‌مام جووخه‌ى ژيان خوه‌ى ناسه‌و بان دفاع له‌ ئازاديخوازى له‌ ئيران. هويچ وه‌خت ئه‌را رزگار كردن گيان خوه‌ى، په‌نا وه‌ سه‌فاره‌تخانه‌ى هويچ وڵاتێ بێگانه‌ نه‌وردو هويچ وه‌ختيش وه‌ل سته‌مكاره‌يل دووسى نه‌كرد تا يه‌گ فره‌ وه‌ قاره‌مانيه‌و گيان خوه‌ى له‌ رێ ئامانجێ ك داشت فه‌داى كرد.

يارمه‌حمه‌دخان له‌ كرماشان ژياو جه‌نگياو له‌ كرماشانيش شه‌هيد بوى. له‌ هه‌رجى ئيران له‌ سه‌تارخان و باقرخان باس ئه‌كريه‌يد، په‌يكه‌ره‌يلێ ئه‌را ئه‌ى دو سه‌ركرده‌ له‌ تاران و ته‌ورێز سازينه‌و له‌ ناو مه‌وزه‌خانه‌يليش ئه‌و كه‌ره‌سته‌يله‌ ك هن خوه‌يان بوينه‌ نريانه‌، له كتاوه‌يل ئه‌يرنانه‌و هويرو ته‌ورێزيه‌يل و ئازه‌ريه‌يل وه‌ داشتنيان شانازى و وه‌ پيانه‌ شاقزى كه‌ن، وه‌لى له‌ى شاره‌ پاڵه‌وان په‌روه‌ره‌، كه‌سێ له‌ى سه‌ركرده‌ى كورد ها يادێ ناكه‌ى!. قه‌ور ئه‌ى سه‌ركرده‌ى كوردها له‌ كرماشان، وه‌لى ئايا زانين ها له‌ كوو!؟.

فه‌رمانفه‌رما حاكم كرماشان ك حاكم سفارش كرياى ده‌وڵه‌ت قاجار بوى و خوه‌يشێ هه‌ له‌ى ئێڵه‌ بوى، تاوان قاره‌مانيه‌يل ئه‌ى سه‌ركرده‌يل كورده‌ وه‌ مردن دا، ئه‌وه‌يشه‌ هناى جنازه‌ى ئه‌ى سه‌ركرده‌ى كورد به‌سيه‌ ته‌خته‌و له‌ ناو شار نيشانێ داو له‌لێ وێنه‌ گرتن، ئمجا ئه‌ى سه‌ركرده‌ى كورده‌ دا وه‌ ده‌س بنه‌ماڵه‌ى تا له‌ قه‌ورسان گشتى شار كرماشان خاكێ بكه‌ن.

له‌ ساڵ 1971 زايينى، وه‌ل لاوردن قه‌ورسان ناودار وه‌ سه‌رقه‌وه‌ر ئاقا له‌ سنوور ئمڕوو شه‌قام مونه‌زه‌ تا مه‌يدان تاج گوزارى، ترس يه‌ بوى تا قه‌ور ئه‌ى سه‌ركرده‌ى تێكوشه‌ره‌ ئه‌را هه‌ميشه‌  خراو بكريه‌يدو له‌ هويره‌و بچوود. وه‌لى وه‌ ته‌قڵاى مه‌ردم كرماشان و پاشمه‌نه‌يل نه‌مه‌ر يارمه‌حمه‌خان له‌ خروا كردن قه‌وه‌ره‌گه‌ى نوا گيرياو ئه‌را ئه‌و هويرهاوردن جيگاى ئه‌ى سه‌ركرده‌ى گه‌وراى كورده‌، له‌ ده‌وڵه‌ت خوازين تا قه‌ورسانێ له‌ ئاست شان و شه‌وكه‌ت ئه‌ى سه‌ركرده‌و مه‌وزه‌خانه‌ى و كتاوه‌خانه‌گيش له‌ لاى قه‌وره‌گه‌ى بسازيه‌يد. وه‌لى ده‌وڵه‌ت پاڵه‌وى وه‌ له‌ وه‌رچه‌و گرتن پێشينه‌ى دژايه‌تى ئه‌ى سه‌ركرده‌، ئه‌ى داواى مه‌ردمه‌ وه‌ جى ناوردو  زه‌ويه‌يل ئه‌ى ناوچه‌ ئه‌را نه‌خوه‌شخانه‌ى ته‌رخان كرد.

وه‌ سه‌ر ئه‌ى بێ خه‌مى ده‌وڵه‌ته‌، مۆهه‌ندس چه‌ودێر سازين نه‌خوه‌شخانه‌گه‌، نه‌يشت قه‌وه‌ر ئه‌ى سه‌ركرده‌ى كورده‌ خراو بكريه‌يد./ش

 

Shafaq Live
Shafaq Live