چه‌وساننه‌وه‌ى بیوچان كورده‌یل
شووڕشه‌یل سێخ سه‌عید له ساڵ 1925 و شووڕش ئارارات له ساڵ 1930 و شووڕش ده‌رسیم له ساڵ 1937 زایینى به‌شیگن له‌و شووڕشه‌یله ك دژ داگیركار و سته‌مكاره‌يل ئه‌نجام دريان، له 15ى فیبريوه‌ر ساڵ 1925 ئاژانس ده‌نگ و باس ئه‌نادۆل باس له جه‌نگیگ كرد له ئاوایى پیران له ناونى شێخ سه‌عید و توركه‌یل، ك له‌و جه‌نگه 50 كه‌س له موریده‌یل شێخ سه‌عيد وه‌لیا بوین و ئه‌را ماوه‌ى كه‌میگ فيشتر له 7 هه‌زار كه‌س ره‌سیه هاناى شێخ سه‌عید و بیجگه ئه‌و سه‌ربازه‌یلیشه ك له جه‌نگ واین گشت ئه‌وانه‌يش كه‌فتن وه‌ل شێخ سه‌عید.
له رووژ 26 هه‌مان مانگ توركه‌یل ئاشكراى ئه‌وه كردن ك ناوچه‌گه كه‌فته‌سه ده‌س شووڕش، ئمجا فريه وه‌پى نه‌چى شێخ سه‌عید 10 هه‌زار جه‌نگاوه‌ر گیانفیدا له ده‌ورگردى جه‌مه‌و بوین، وه‌لى جى داخه ئه‌و جه‌نگاوه‌ره‌یله چه‌كیان كه‌م بوى و زوورمیان نه‌یزه‌و شمشیر وه‌پیان بوى.
هه‌ر له هه‌مان رووژ شار خه‌رپووت له لایه‌ن جه‌نگاوه‌ره‌يل شێخ سه‌عیده‌و گیریا، له 7 مارس ساڵ 1925 شار دیاربه‌كريش ئابڵوقه دریا، دى ئه‌وه‌نه وه‌پى نه‌چى له ماوه‌ى كه‌میگ زوورم شاره‌یل باكوور كوردستان ئازاد كریان.
له‌ى حاڵه‌تيشه توركیا مووڵه‌ت له عراق وه‌رگرت تا 25 هه‌زار سه‌رباز وه شه‌مه‌نده‌فه‌ر له ڕى به‌غداوه ره‌وانه بكا ئه‌را باكوور كوردستان، توركه‌یل دادگاى سه‌حرایى دامه‌زرانن، ك وه گووره‌ى ئه‌و دادگا هه‌ر كه‌سیگ له هه‌ر شوونیگ ده‌سگير بكرياتاد هه‌ر له‌و شوونه بايه‌سه دادگایى بكردیان و یه‌كسه‌ريش حوكم دادگا له‌بانى جيوه‌جى بكردیان.
دى ئه‌وه بوى به‌رنامه‌ى كوشتن وه‌جه‌م دانریا، ئه‌و وه‌ختيشه مسته‌فا كه‌مال ئه‌تاتورك ئه‌را له‌ناوبردن و كوشتار كورده‌یل"عسمه‌ت ئه‌نینۆ" كرده سه‌رۆك وه‌زیره‌یل. ئمجا له‌و وه‌خته فه‌رمانیگيش ك وه هیزه‌یل سه‌ركوتكه‌ر دریاوید فريه تون وتیژ بوى و ده‌ستووریان وه‌و جووره بوى ئاوایه‌یل ناوچه‌ى شووڕش وه‌ل خاكا ته‌خت بكه‌ن و شووڕشكا‌ره‌یل و خیزانه‌یلیانيش له‌ناو بووه‌ن.
له كووتایى مانگ مارس 1925 چالاكى دژ شووڕش ده‌سكرده‌پى و هیزه‌یل شووڕش ئه‌و شوونه‌یله ك له ژير ده‌سڵاتيان بوى هیشتنه‌ى جى و هه‌وڵ ئه‌وه دان خوه‌یان بكیشنه‌و وه‌ره‌و جه‌وه‌ڵه‌یل.
له په‌نج ئه‌پرڵ ساڵ 1925 شێخ سه‌عید و 3 كه‌س له یاوه‌ره‌یلى ك گوایا شێخ خه‌ڵات ئه‌راى دانریاگه ده‌سگير كریان، بيگومان يه‌يش خيانه‌ت بوى له‌لى كريا، هه‌ر وه‌و خاتريشه چه‌وسیان و فشاریگ بى به‌زه‌یانه له كوردستان ده‌سوه‌پيكرد و فيشتر له 30 هه‌زار داگیركار كه‌فتنه گیان مه‌ردم و ته‌ڕ و وشك وه یه‌كه‌و سزانن وهه‌ركه‌سیگيش كه‌فتیاده ده‌سیان دیانه‌ى له سێداره له ناو مه‌یدان گشتى شار، هه‌ر له‌وه‌ر ئه‌وه‌يش فريه‌يگ له‌و كه‌سه‌یليشه ك گیریان نیم سه‌عات وه‌پى نه‌چى و كوشتیانه‌ى.
دى هه‌رچه‌نى شووڕش شێخ سه‌عید شكه‌ست خوارد و شێخ و زوورم ئازادیخوازه‌یل دریان له سێداره، وه‌لى بڕيگ له‌و شووڕشكاره‌يله مه‌ندن و جارجاریگ له جه‌وه‌ڵه‌و ده‌س كرديانه په‌لامارداين هيزه‌يل داگيركار.
دارا مه‌جيد عه‌وڵا
