وەسیەت نويسەر و رووشنهویره‌یل كورد
شێركۆ بێكەس دويایین شاعر كووچكردگ كورد، لە وەسیەتنامەگەێ ك لەو كتاوە ئاشكراێ كردويد و دوياتر بەشێگێ جێوەجێ كريا، داواكردويد ك وەدەم گووشته‌كانن لە دیلان و ئەڵاوەیسی لە وەردەم پەیكەر شەهیده‌یل ئازادی لە پارك ئازادی وه‌خاك بسپاريه‌ێد، خوه‌شبەختانە ئەو بەشە له وەسیەتەگەێ جێوەجێ كريا. لە بەشێگ تر هەمان وەسیەت، باس لەوە ئەكا، خوازێ لە شوون خوه‌ێ خەڵاتێگ ساڵانە وه سەروەت و سامانەگەێ خوه‌ێ ئه‌ڕا خاسترین دیوان شعر دیاری بكريه‌ێد، هاووه‌خت داواێ ئەوەيش كردويد، بان قه‌وره‌گه‌ێ بوودە كافتریاێگ و كتاوخانە و دويه‌ت و كوڕه‌يل دڵدار بچن لەوره ديدار بكەن.
بەختیار عەلی نويسەر و ڕۆماننويس كورد، لەبارەێ وەسیەتكردن ئاماژە وەوە ئەكا، وەسیەت نويسەر ها لەناو نويساننەگانێ، هابان ئه‌و باوه‌ڕه ك گشت ڕۆمانێگ جوان، گشت شعرێگ جوان، جوورە وەسیەتێگ گەوراس و قه‌ور ڕاسكانی نويسه‌ر ها له ناو وشه‌گانێ.
ئاماژەيش وه ئه‌وه ده‌ێد: "من 20 ساڵ وەردەوامە نويسم، لەو 20 ساڵە و وە زینگی هس ناكەم قسەێگم جێ خوه‌ێ گردويد، دی ئه‌ڕا دوياێ خوه‌م، وەسیەت چه بكەم؟. یەكێگ وەسیەت ئه‌ڕا دوياێ خوه‌ێ ئه‌كا ك تا لە ژیان بويد قسەیلێ وە جدی وەرگیرياوين. هسيش ناكەم ئه‌و هه‌قه داشتووم تا داواێ شوونێگ تایبەتی بكەم ئه‌ڕا قه‌وره‌گه‌م، وه‌ختێگ مردم بيلا خێزانەگەم و هاوڕێيه‌يلم بڕیار بيەن لە كووره وه‌خاك بسپاريه‌م". بەختیار عەلی دووس داشت لە قۆناغێگ بژیاد ك قه‌در زیاترێگ ئه‌ڕا نويسانن و نويسەر له‌تێ بوود، وه‌لێ وه‌و جووره‌گ خوه‌ێ ئويشێ، ئەو لە قۆناغێگ ژیه‌ێد، قه‌در شڕترین كاڵا لە قه‌در و حورمه‌ت نويسەر ڕاسكانی زیاترە، وەلایەو گرنگە لە كۆمەڵگاێگ بژیاتاد ك وه زینگی لە نويسەرەيلێ بپرسێد لە كووره ژیه‌يد، نەك دوياخر بپرسێد لە كووره بنه‌يمه‌ده قه‌ور.
ئەو ڕۆماننويسە خوه‌ێ وە كەسێگ گووشه‌گير دوينێد و ئويشێ: "من له‌ليد نيه‌شارمەو، فره‌جار هس وە دويرییگ كوشندە كەم لە گشت كەسێگ ئی دنیا، وەجوورێگ وەسیەت ماناێگێ نيه‌مێنێ، لێوايش زانم ئايمه‌يل تەنیا وه‌ختێگ مرن وەسیەت نه‌ێرن، ته‌نيا ئوميدێ ئەوەسە كتاوەیلێ له‌شوون خوه‌ێ بخوه‌نريه‌نەو، وه‌لێ جه‌خت له‌بان ئه‌وه‌كاده‌و ك ئەوە ئوميدە نەك وەسیەت".
دوپاتێ كردگەسەو: "بڕێگ چشت بويچگ و تایبەت خوه‌م دێرم ك زیاتر چشت تایبەتی و مەراق تاك و تەنیاێ خوه‌مە، كريه‌ێد ڕووژێگ ئەوە بنويسم و بيلمه‌ێ جێ، لەوانە بترازيه‌ێد، گشت چشتەیل تر ها لەناو كتاو و وتار و چه‌ووه‌پێكەفتنەيلم."
عەتا نەهایی نويسەر و مه‌ته‌ڵنويس ڕاێ يه‌سه ك وەسیەت دويا پەلەقاژەی كڵووڵانەێ ئايمە ئه‌ڕا دويا خستن مەرگ و دويایەمین ته‌قالاس ئه‌ڕا مقه‌يه‌تيكردن خوه‌ێ لە فەرامووشی و لە هویره‌وچوين.
نەهایی ئويشێ، "وەداخەو من جوور مه‌ته‌ڵنويسێگ ناتويه‌نم وەسیەت بكەم، چوينكە زانم لە شوون خوه‌م كەس نويسینەيل ناتەواوم وه‌پێ تەواو ناكريه‌ێد، كەس ناتويه‌نێ مه‌ته‌ڵ و ڕۆمانە نەنويسريايەگانم بنويسێ". ئەو ئويشێ وەسیەت دێرم، وه‌لێ ئه‌ڕا مناڵەگانمە و بڵاوه‌وكردنێ وە خاس نيه‌زانم".
لەبارەێ شوون وه‌خاكسپاردنيشێ، نەهایی ئاماژە وەوە ئەدا، وەداخەو ئەو لە ژیان خوه‌يشێ نەزانستگە یا نەتويه‌نستگە قه‌در جەسەێ زینگێ بگرێد، وه‌يخاترە وەو جووره‌گ باسێ ئەكا، ئه‌ڕاچه بايه‌سه ئه‌ڕاێ گرنگ بوود ئه‌و جەسەێ بێ گیانیه بسزنريه‌ێد، بخريه‌ێده ناو ئاو، مه‌ل و داڵ بخوه‌ێده‌ێ یا لە ناو خاك بشاريه‌ێدەو؟
مەحموود زامدار وه‌رجله مردنێ و هەر لەێ كتاوە قسەێ خوه‌ێ كردگە، هه‌رچه‌ن ئەو ئەدیبە باوه‌ڕ وە نويسانن وەسیەت نەياشت، وه‌لێ تەنیا ئەوە ئاشكرا كردگە ك وه‌پێ خوه‌شە، "ئەگەر بارگرانی نەود، لە كتاوخانه‌ێگ دەوڵەمەن و له‌پاڵ كويه‌ێ بەرزێگ وه‌خاك بسپاريه‌م."
لەتیف هەڵمەت شاعر ناسرياگ كورد، لە باس وەسیەتەگەێ جه‌خت له‌وه ئه‌كاده‌و ك ئارزوومه‌نده گشت ئايمێگ ئاینێگ داشتويد.
لەلاێگ تریشەو كەریم دەشتی شاعر، وه‌لايه‌و گرنگە وەسیەتكردن هونەرمەند و ئەدیبه‌يل وەردەوامیداين وە ژیان و جوانكردنێ بوود، ئه‌ڕا وەسیەت خوه‌یشێ ئويشێ: "من له‌ێرە هویچ وەسیەتێگ نيه‌نويسم، چوينكە هامه بان ئه‌و باوه‌ڕه ك نويسانن وەسیەت دەقێگ فره گرنگە، ناخوازم له‌ێرە وە خەسارێ بيەم، ڕووژ خوه‌ێ تيه‌ێد ك ئی وەسیەتە وە گشت جوانییەگانێەو بنويسم، هەر لەوره‌يشه دويا زادگاێ خوه‌م هەڵوژنم."
وەهەمان شێوەێ كەریم دەشتی، ئەحمەد محەمەد ئسماعیل-یش وەسیەت دێرێ، وه‌لێ ئيسە باسێ ناكا، وەو جووره‌گ خوه‌ێ ئاماژە وه‌پێ ئەكا: "وه‌ختێگ بنويسمه‌ێ دگان وه‌پێاناينە ك مەرگ نزیك بويەسەو."
ئەدیبێگ تر وەسیەت وە "وەعز" ناو به‌ێد و ئاشكرايشێ ئەكا، ئەگەر تا دويا سات پەیامێگ دروس نەكرياويد ئه‌ڕا دوياێ خوه‌ێ، وەسیەتێگ ناتويه‌نێ ئەو پەیامە دروس بكا".
جەلیل كاكەوەیس نويسەر و مه‌ته‌ڵنويس، وتگه: "ئەگەر وەسیەت ئه‌ڕا وەچەێ خوه‌ێ بوود، ئويشم ئەگەر هەریەك لە ئيمە لە ڕێ كردار و وتن دروسەو پەیامێگ دروس نەكردويد، وەدويا قسه و وەدويا ڕستەیش پەیام ئه‌ڕا وەچەێ دوياێ خوه‌ێ دروس ناكا."
ئاشكرايشێ كردگەسەو، ك وه‌ته‌ما نييه لە شوون خوه‌ی هويچ وەعزێگ بيلێده جێ، چوينكە ها بان ئه‌و باوه‌ڕه ك هەر كەسێگ ئه‌ڕا سەردەم خوه‌ێ خوڵقياس.
ا. ج
