چە چەوەڕی بازاڕەیل عراق لە بانان کەێد؟
شەفەق نیوز/ پسۆڕەیلیگ ئابووری مەزەنەی وسیان گەورەیگ و بیکاری لە بازاڕەیل عراق لە ماوەی ئایندە کەن، لە سای وەردەوامی قەیران سیاسی و بڕیارنەیان بوودجەی دارایی وڵاتەگە.
باسم ئەنتوان پسپۆر ئابووری ئویشێد: دیرکەفتن بوودجەگە تا ئی وەختە، وەبی نشانەیل دەرچگنی، نوقڵانەی وسیان و بیکارییگ پەنامی لە بازاڕەیل عراق دەێد.
ئەنتوان لە قسەیلی ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز ئویشێد: پڕۆژەیل بەرهەمهاوردن نووییش، ئومیدیگ لەلیان نییە، چوینکە یاسای شمارە ٦ ئەرا ساڵ ٢٠١٩ لە ئیدارەی دارایی، ری وەخەرجکرن ئەرا رەدبوین ساڵیگ وبان بەرهەمهاوردن و پەیاکردن دەرفتەیل کار نیەێد، ئەراوە بیکاری گەورەیگ بوود، ئەگەر ئی گیچەڵە وەشیوەیگ راسی و وەردەوام چارە نەکریەێد.
پسپۆڕەیلیگ ئابووری جیوەجیکردن چاکسازی ئابووری گشتگیر لە عراق لەی ماوەی نزیکە وە دویر زانن، ک چاکسازی ئابووری نووڕین رووشنیگ خوازێد ک بایەتە هەکاتی نووڕین عەلی عەلاوی وەزیر دارایی وەرین نەوود، ک بایەتە نووڕینەگە پشت وە زانست و زانستن وە تایبەتمەنی عراق بوەسێد، و گلەوخواردن ئەرا میژوو نووی، و هەمیش بایەتە پشت وە رەفتارکردن وەرد خاوەن کاروبارەیلیگ وە چەو دارایی بوەسێد، نەگ وە چەو حزبی یا تایفەیی، وەگورەی قسەی هومام شەماع پسپۆر ئابووری.
شەماع لە قسەیلی ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز ئویشێد: حکومەت ئایندە – ئەگەر دروس بوی – ئەوەسا هەکاتی حکومەتەیل وەرین بوود، نیەتوەنێد گەندەڵی لە ١٠ – ٢٠ لەسەدیش کەمەو بکەێد، ک گەندەڵی دارایی ئەرا گشتی وازەو بویە، ئەراوە مەزەنەی چشت فرەیگ لە حکومەت هاتگ نیەکەم، و ئەوەسا رەوشەگە هەر جویر خوەی مینێد.
هەمیش ئویشێد: باوجی یە لەهویرمان نەچوود ک پویل فرەیگ هەس، و ئی پویل فرە چوودە گیرفان گەندەڵەیل، و کەرتەیل زیایکەر (کەرت ماشین، کەرت عقاری، کەرت هەواڵەی پویل لەڕی سەنین و فرووشتن لە بانک ناوەندی)، و ئی هەواڵەیلە لە مانگ گوزەشتە رەسیە یەک ملیار و ٣٠٠ مەلیۆن دۆلار، و ئەوە پویل فرەیگە، و ئاستەگە رەسیە نزیکەی ١٠٠ تا ١٢٠ مەلیۆن دۆلار لە رووژیگ، وئیسە ک ریژەی ٢٥٠ مەلیۆن دۆلار لە رووژیگە، واتە هەواڵەیل دووقاتەو بوین.
هەمیش نرخ عقار بەرزەو بوی، و یەیش نشانەی ئەو گەندەڵیەسە ک قویلی و شیوەی زیایترەو بویە دویای بڕیاردان یاسای پاڵپشتیکردن ئاسایش خوەراک، ک ریسگایگ ئەرا سزای دارایی نەیرێد، ئەراوە مەزەنە کەم رەوشەگە بەدترەو بوود، چوینکە بەدی بەشەوکردن سامانەیل، هیلێد رەوشەیل دارایی گەل عراق گەن بوود.
لەلای خوەییش، عەبدولحەسەن شمەری پسپۆر ئابووری ئویشێد: بازاڕەیل عراق لە بازاڕەیل ئەو دەوڵەتەیل جیاوازە، ک شیوەیگ سیاسی جویر لاییگ سەرەکی وەخوەی دوینێد، و هەناێ سیاسیەل ناوبەینیان ناکووک بوون، وە بەدی تیەێدە بان بازاڕەیل عراق، و ئەو رەوشە ک ئیسە عراق وەپیا رەد بوود، هیلێد بازاڕەیل بان وخوار بکەن، ک رووژ له رووژ نرخەیل گران وئەرزانەو بوون، وەگورەی خەوەرەیل سیاسی، و وەرجە چەن رووژیگ نرخ چشتەیل لە ٧٥ – ١٠٠ لەسەد بەرزەو بوی، و ئەرا ئی رووژەگە تا ١٠٠ لەسەد داوەزیا.
شمەری لە قسەیلی ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز ئویشێد: گیچەڵەگە هالای بازرگانەیل عراقی، ک بازرگانەگە خوەی هووکار ئی بەڵاسە لە عراق، چوینکە مینەی دەرفەتیگ کەێد تا پویل خوەی فرەوە بکەێد، ویەیش هەڵەی گەورەیگە لەلای بازرگان، لە وەختیگ نووڕیمن لەو دەوڵەتەیل جەهان کۆمپانیایل و خاوەن دوکان وبازاڕەیل چشتەیل خوەیان ئەرا نزیک ٢٠ لەسەد ئەرزانەو کەن.
پسپۆر ئابووری هەمیش ئویشێد: بازاڕەیل عراق روی وەرەو رووژەیلیگ چەرمگ وسیا کەن، وەگورەی ئەو رەوشەیل سیاسیە ک جویلە وەپیان کەێد، وئەگەر وەزارەت بازرگانی دەس لە بازاڕەیل بیەێدە وەر، و بازاڕەیل ناوەندی و کۆمپانیایل گشتی لەناو عراق بمەنیان، وەنە نەڕسیمنە ئی رووژە ک هەمیشە وەرەو بەدی چن، چوینکە سیاسەت و نووڕینیگ ئابووری راسی لە عراق نییە، وەگەرد نائارامیی، ک هیشت نرخەیل بازاڕەیل عراق وەیجویرە وەپیان باێد.
