١٠٠ رووژ لە دانوسەنین نێچیروان بارزانی، چ پەیامیگ دیرێد؟

١٠٠ رووژ لە دانوسەنین نێچیروان بارزانی، چ پەیامیگ دیرێد؟
2023-04-15T08:08:10+00:00
شەفەق نیوز/ ئەرکە جیاوازەگەی نێچیروان بارزانی سەرۆک هەرێم کوردستان، ک لە سەردان ڤاتیکان و رۆما دەسوەپی کرد، و وەرجەوە سەردانیگ ئەرا بەغداد و چەوکەفتنەیل خەسیگ وەگەرد سەرەتای ساڵەگە، رووشنایی خەێدە بان شیوەیل ئەو دانوسەنینە وەگورەی چەودیاریکەریل، و ئەوانەگ (باوگ ئیدریس) لە نزیکەو ناسن، ک مەینەتی وەپی دیار نییە، و واز لە پەیام بانگەوازی ئەرا گفتوگۆ و وەیەکەوژیان و لەیەکڕەسینەوە نیارێد، ئەرا خزمەت هەرێم کوردستان و عراق و جەهان.

 هەڵبەتە سەردان ڤاتیکان - ئیتالیا وەلایەن نێچیروان بارزانی لەو بنەمایلە دویر نییە ک جویلەی کەفێدە سێ سویک، لە باوەت ناوخوەیی هەرێم کوردستان، و گرفتەیل لە پەیوەندیەیل وەرد بەغداد، ک ئەرا نموونە، هیشت محمد شیاع سودانی سەرۆک وەزیرەیل عراق لە رووژ شەممە، لەناو وتاریگ دەسخوەشی لە سەرۆکایەتی هەرێم کوردستان بکەێد، ئەرا ئەو رەنج و تەقەلایە وەخاتر قایمکردن پەیوەندیەیل ناوبەین بەغداد و هەولێر و نواگردن و وەپشتسەرنان گشت ریگریەیل، لە دەسنشانیگ ئاشگرا ئەرا ئەوەگ پەیوەندی وە باوەت گاز و نەفت دیرێد، یا ئەو دانوسەنینە لە باوت هەرێمی و ناودەوڵەتی.

بيگومان، دەرەیل ڤاتیکان ئەرا کەسایەتییگ جویر نێچیروان بارزانی هەمیشە وازە، ک لە ئادار ساڵ ٢٠٢١، نێچیروان بارزانی پیشوازی لە پاپا فرانسیس کرد، هەنای هاتە سەردان میژوویی ئەرا بەغداد وەگەرد هەولێریش، ک لەناو سەردانەگەی وت: سەبر ئیوە هیشتەم حەج عراق بکەم، و بارزانی لە کانوون دویەم لەساڵ ٢٠١٨ ، هەنای سەرۆک حکومەت هەرێم کوردستان بوی، هەمیش سەردان ڤاتیکان کردگە.

وەگەرد پەیوەندیەیل سیاسی و ئاسایش ناوبەین رۆما و هەولێر، باوت مەسیحیەیل عراق و هەرێم کوردستان لەناو گفتوگۆەیل بارزانی بوی لە ڤاتیکان، ک بارزانی رۆڵ گرنگ مەسیحیەیل لە هەرێم کوردستان زانێد، چوینکە پیکاتەی سەرەکیە، و رۆڵ زاقیگ لە خزمەت و بیناکردن و گەشەپیدان کوردستان دیرێد، و مینا لیسکۆڤار باڵیۆز ڤاتیکان لە عراق، مەوقەی یەکەمین دیداریان لە نیسان ٢٠٢١، دەسخوەشی لە بارزانی و هەرێم کوردستان کرد، ئەرا وازکردن دەرەیل لەڕوی ئاوارەیل مەسیحی وەگەرد ئەو ئاوارەیل لە عراق، و دەسخوەشی لە کەلتور وەیەکەوژیان و خوەشبوین و ئەوەکە قبوڵکردن لەناو هەرێم کوردستان کرد.

لە بەغدادیش، ک نێچیروان بارزانی لەناوی وەگەرد چوار سەرۆکایەتی دیدار داشت، هەمیش بارزانی پابەندیی خوەی وە درویژکردن پێەڵەیل و چەوپیکەفتن نشان دا، ک لە ٤٢مین ساڵیاد دامەزریان ریخریاگ بەدر بەشداری کرد، و وەگەرد سودانی و عەبدولەتیف رەشید سەرۆک کۆمار، و محمد حەلبووسی سەرۆک پەرلەمان، و فائق زەیدان سەرۆک ئەنجومەن دادوەری باڵا، و نووری مالکی سەرۆک هاوپەیمان دەوڵەت یاسا، و عەمار حەکیم سەرۆک رەوت حیکمە، و خەمیس خەنجەر سەرۆک هاوپەیمان سیادە گردەو بوی.

 بارزانی سەردانەگی کردە دەرفەتیگ تا مکیس موقتەدا سەدر ریبەر رەوت سەدر بکەێد، وەخاتر دەسکردن وە گفتوگۆەیل نوویگ وەگەرد گشت لایەنەیل سیاسی لە عراق، و قایمکردن جویلەی چاکسازی، و پەیاکردن چارەسەری سیاسی لەناو عراق.

بارزانی بڕوای خوەی نشان دەێد، هەنای لەوەردەم ئامادەبویەیل لە ساڵیاد دامەزریان ریخریاگ بەدر ئویشێد: عراق ئارام و سەرکەفتگ بوود، هەنای شیعە و سوننە و کورد و مەسیحی و تورکمان و گشت پیکاتەیل، خوەیان وە هاوبەش و سەرکەفتگ لەناوی زانن، عراق هەمەڕەمگ ئەوەسە ک سەرکەفێد.

و وەگورەی ئەوەگ وەگەرد هەڵویست و جویلەی لە ناو و دەیشت وڵات گونجێد، ئویشێدیش: چارەسەرکردن عراقی خاسترین چارەس، ک سەروەری و سەرکەفتن عراق قایم کەێد، و باوەڕی گەل وە دەسەڵات قایم کەێد، و بڕوایی ناوبەین پیکاتەیل عراق سفتەو کەێد.

نێچیروان بارزانی رەنج فرەیگ لەبان کڕ هەولێر - بەغداد لەماوەی ساڵەیل گوزەشتە کیشاد، چ جویر سەرۆک هەرێم یا جویر سەرۆک وەزیرەیل، و دەسخوەشیکردن سودانی لەو باوەتە بوی، وەوجویرەگ تەقەلا و جویلەی فرەیگ وەرەو حکومەت وەرجەیە داشت.

بارزانی لەی جویلە و نووڕینیە پشتگیری ئەمریکا دیرێد، ک ئیلینا رۆمانسوکی خانمە باڵیۆز ئەمریکا لە ٩ نیسان باسی کرد، ئەوەیش دویای سەردان بارزانی ئەرا بەغداد، ک باس گرنگیدان ئەمریکا وە گفتوگۆ هەولێر و بەغدا کرد، و هەمیش دووپات لە پشتگیریکردن ئەمریکا ئەرا عراق و هەرێم کوردستان کرد.

نێچیروان بارزانی دەسمیەتی لە کیشانن فتیلەی قەیران ژاوەژاو ناو هەرێم کوردستانیش دا، و هەس دەنگدەرەیل هەرێم کوردستان وەتوانایان ئەرا پەسەنکردن نوینەرەیلیان بەرزەو کرد تا بەشداری لە چارەسەرکردن سەختیەیل بکەن، ئەوەیش هەناێ فەرمانیگ هەرێمی دەرکرد، ک لەناوی رووژ ١٨ی تەشرین دویەم ئایندە ئەرا مەوقەی هەڵوژاردن پەرلەمان لە هەرێم کوردستان دیاری کرد، ک یە چەن ساڵیگە دیر کەفتیە، و ئی گامە دویای ئەوە هاتە دی ک سەرۆکایەتی هەرێم کوردستان گشت لایەنەیل سیاسی کردە سەر.

سەرۆکایەتی هەرێم کوردستان، هەمیش مەوقەی دەرکردن بەیاننامەی ئیدانەکردن ئەو گورز ئاسمانیە لەبان فڕۆکەخانەی سلێمانی دەرکرد، هەمیش وە شیوەیگ دانایی رەفتار کرد، و لەو وەختە ک نیگەرانیی وەرانەوەر ژاوەژاو دویای رویداوەگە ناوبەین حکومەت هەرێم کوردستان و یەکێتی نیشتمانی کوردستان نشان دا، ئی جویلە و هەڵوێستەیلە، فرە لە نووڕینەیل نێچیروان بارزانی کوڵبڕەو کەن، ک وەگەردی جویلە و پەیوەندی دەیشتەکی ئەنجام دەێد، هەکاتی ئەوەگ لە ئادار گوزەشتە بوی، هەناێ مکیسیگ وەلایەن شێخ محمد بن زاید سەرۆک ئیمارات ئەرا سەردان ئەبو زەبی هاوردە جی، تا ساڵەیلیگ لە نزیکەوبوین و بەرژەوەنی ئابووری و سیاسی، و پەیوەندی کەسایەتی وەگەرد سەرکردەیل ئیمارات بڕەسێدە بەرهەم، و بکەێدەی قورساییگ لە بەرژەوەنی کیش هەرێم کوردستان لە ناوچەگە، لە وەختیگ ئەبو زەبی ریز خوەی ئەرا رۆڵ ئەبو زەبی جویر پیاو گفتوگۆ و ئاشتی و ئاوەدانکردن لەی دەورگرد هەرێمیە نیەشارێدەو. ک یە چەن ساڵیگە ئی ناوچەیلە ژاوەژاو وەخوەیان دوینن.

لە ڤاتیکان، دووپات لەبان وەیەکەوژیان ناوبەین گشت پیکاتەیل کەێد، و لە دوینێدەی بەغداد بانگواز ئەرا ئاشتەوبوین و مقیەتیکردن میراتی هاوبەش لە رەنج دژوە دیکتاتۆری کەێد، ئیجا دوینێدەی پیرووزبایی لە کلدان و ئاشووری و سریان کەێد وە سەر ساڵ بابلی ئاشووری و جەژن ئەکیتۆ، ئیجا دوینێدەی روی وەوانەیش کەێد ک لە ئایدۆلۆژیاییان وەگەردی نیین، جویر پیرووزباییکردنی لە حزبەیل شیوعی و کوردستانی وە ساڵیاد دامەزریانیان، ک ئویشێد: وە رێزیگ نووڕیمنە خەباتیان، و لەناو کۆنگرەی پارت دیموکرات کوردستان لە تەشرین دویەم گوزەشتە، دەسکردن وە گفتوگۆیگ راسی وەگەرد هیز و حزبەیل کوردستانی راگەینێد.

لەناو ئی هەمگەی گرنگیدان ناوخوەیی خەسە، نووڕێ نێچیروان بارزانی پیشوازی لە لوید ئۆستن وەزیر وەرگری ئەمریکا کەێد، ک رکدار بوی باێدە بەغداد نا چەوی وەپی بکەفێد، لە چوارچیوەی سەردانی ئەرا عراق، ئەرا دووپاتکردن لە هاوبەشی ئەمریکی.

هەمیش، پیشوازی لە ئەنالینا بێربوک خانمە وەزیر دەرەوەی ئەڵمانیا کەێد لە هەولێر، ک دووپات لە پاڵپشتیکردن وڵاتەگەی لە عراق و هەرێم کوردستان کرد، ک بەرلین دووارەی پابەندی سەربازی ئەڵمانیا لە مەنینی لەناو هەرێم کوردستان کرد، لە چوارچیوەی دەسمیەتیداین هیزەیل پیشمەرگە لە نواگردن سەختیەیل و تیرۆر، ئەوەیش دویای گفتوگۆیگ وەگەرد میوانیگ جیاواز، ک ئەویش ئەنتۆنیۆ گوتیریش ئەمیندار گشتی نەتەوە یەکگرتگەیل بوی، ک لە سەرەتای مانگ ئادار سەردان هەولێر کرد، ک ئەویش خوازێد وە هەڵوێست خوەی لە بانگەوازکردن ئەرا گفتوگۆ وەگەرد بەغداد، ک وەرپرسە حکومەتیەگە گاڵ حکومەتەیل بەغداد و هەولێر دا ک لە وەڕیەوبردن وەردەوام قەیرانەیل بچنە رێککردنیگ قایمتر و وەردەوامتر، ك ئەوە زیاتر ئەرا ئاشتی و ئەوزەڵبوین گشت عراقیەیل مسۆگەرترە.

لە بەشداریکردنی لە کۆنگرەی میونخ ئەرا ئاسایش لە شوبات گوزەشتە، خشتەی دیدار و کارەیل بارزانی پڕ بوی، ک وە ماوەی ٣ رووژ، گفتوگۆەیل خەسیگ وەرد گەورە وەرپرسەیل سیاسی و نوینەرەیل دەوڵەتەیل ئەنجام دا، لەوانە، ئەنتۆنی بلینکن وەزیر دەرەوەی ئەمریکا، و جێمس کلیفرلی وەزیر  دەرەوەی بەریتانیا، و ئەندامەیل کۆنگرس ئەمریکی، لەلیان سیناتۆر ناودیار لیندوی گراهام، وە هەمیش سەرۆک کۆمار ئازەربایجان، و سەرۆک هەرلە پۆڵەندا و ئەرمینیا، و وەزیرەیل دەرەوە لە ئیتاڵیا و ڤاتیکان و نەرویژ و قەتەر و کوەیت و ئوردن، و جیگر وەرپرس کاروبار دەیشتەکی و سیاسی لە کۆمسیۆن ئەوروپا، و خانمە یاوەر وەزیر وەرگری ئەمریکا ئەرا کاروبار ئاسایش ناودەوڵەتی، و وەزیر دەوڵەت ئەڵمانی ئەرا هاوکاری ئابووری و گەشەپیدان، و جیگر سەرۆک دەسەی کاروبار دەیشتەکی لە پەرلەمان ئەڵمانیا، و شاندیگ پەرلەمانی لە حزب سۆشیالیست دیموکراتی ئەڵمانیا، و بریگتر لە کەسایەتیەیل و ئامادەبویەیل ناو کۆنگرەگە.

 سایت فەرمی سەرۆکایەتی هەرێم کوردستان ئویشێد: سویک سەرەکی لە سیاسەت دەیشتەکی نێچیروان بارزانی، لەبان قایمکردن ئاشتی و ئارامی لە ناوچەگە دروس کریاگە، وەگەرد بەشیگ لە گرنگیدان وە هاوکاری هەرێمی و ناودەوڵەتی لە نواگردن جەنگ و تیرۆر، و لە بتەوکردن ئاشتی، و ئی سیاسەتە هیشت زیاتر لە ٣٠ دەوڵەت کۆنسوڵخانەی فەرمییان لەناو هەرێم کوردستان واز بکەن.

 چەودیاریکەرەیل ئویشن: شوین پەنجەی نێچیروان بارزانی لە گشت ئەو ئەنجامەیلە فرە دیارە، و وەگشت بڕواییگ وەخوەی وەرەو دروسکردن زیاتر چوود، وەخاتر ئی بانانە ئەرا هەرێم کوردستان.

 

Shafaq Live
Shafaq Live