خوەنستنیگ لە «سێیانیەگەی» سەرۆک هەرێم کوردستان لەناونی پاریس و هەولێر و بەغداد
شەفەق نیوز/ لە ماوەی دە رووژ، نێچیرڤان بارزانی سەرۆک هەرێم کوردستان سێ باوەت گرنگ لەدەسی بوی: پەیوەندیە تایبەتەکان وەگەرد فەڕەنسا، گردەوکردن ماڵ کوردی، چەسپانن پایەیل پەیوەندیەگە وەگەرد بەغداد.
ویستگەی پاریس
ئەرک ئەندازیار دێبلوماسیەت و ئاشتی ئەوە بوی ک دەس وە جوولەیگ سیاسی جیوازیگ بکەێد، لە پاریس تا هەولێر و بەغداد، و لە هەر ویستگەیگ باوەتەیل گەورایگ هەس ک دویای قسەوباسی وەگەرد ئیمانوێل ماکڕۆن لە 30 ئادار راگەیان ک ئەوەسا وەگەرد هێزە سیاسیە کوردستانیەکان و عراقیەکان باس لە باوەت ئارامی عراق کەێد.
باوەتەیل دیدارەگەی بارزانی وەگەرد ماکڕۆن گرنگیگ کەمتر نەیاشت، ک وەگورەی ئاشکراکردنی ئەرا ئی رووژەگەی تر لەناو ئەو دیدارە دووپاتی لە پشتگیریکردن عراق و هەرێم کوردستان و سەروەریی کریا، و ئەوەسا ماکڕۆن گشت تەقەلایلی ئەرا ئارامی عراق دەێد، ولە پاڵپشتی سیاسی و ئابووری وەردەوام بوود.
ئەراوە، تەنیا چەن رووژیگ لە گلەوخواردنی لە سەردانە فەڕەنسییەگەی، بارزانی روی کردە بەغداد تا قاقەزەیل پەیوەندیەگە وەگەردی رێک بکەێد، ک ئەوە بویە چەوی کەفتە موستەفا کازمی و بەرهەم ساڵح سەرۆک کۆمار.
بەڵکم وەرجەوە بایەدە بارزانی ماڵە کوردەگە گردەو بکەێد، ک وەرجە چگنی ئەرا بەغداد، لە هەیشت نیسان کۆبونەوەی گەورایگ وەگەرد حزب و هێزە کوردستانیەکان کرد، وەو شیوە ک پەیوەندیەیل ناونیان بتەو بکەێد، و ئەرا رێکخستن ئەنجامدان کارەیل په‌یوه‌ست وه کورد، و دیاریکردن ئەو گرنگیەیلە ک گشتی گردەو کەن.
ویستگەی هەولێر
لەی باوەتە، وەگورەی ئەوەگ ئاژانس شەفەق نیوز بڵاوی کرد، کۆبونەوەگە باس لە یەکێتی رزە کوردیەگە کرد، و باس لە پێشنیار بەشداریکردن گشت لایەنە کوردستانیەکان وه یەک لیست لە هەڵبژاردن زوینەی عراق كرد.
کۆبونەوەی ماڵە کوردەگە تەنیا لەباوەت ناوخۆیی نەوی، ک هەمیش باس لە رەوش عراق و ناوچەگە و پەیوەند دەیشتیەکان هەرێم کوردستان، و سەردانەگەی سەرۆک هەرێم ئەرا فەڕەنسا و دەور هەرێم کوردستان لە هەڵوێستە سیاسیە نووەکان کریا، و پەیوەندیەیل هەولێر و بەغداد و گفتوگۆە ستراتیژییەگەی عراق و ئەمریکا، و بەشداری دەور هەرێم کوردستان لەناوی، و هەڵبژاردن عراق.
باوجی پەیام و ئامانجەیل کۆبونەوەگە ئاشکرا بوین، جوور باسکردن گرفتەیل و نیگەرانی گشت لایەنەکان لە کەشوهەوای ئاشکرا و وازیگ، و گرنگی یەکێتی رزەگە و گونجانن و گفتوگۆکردن و لەیەکڕەسین گشت لایەنە سیاسییەکان وەخاتر پەیاکردن چارەسەرییگ ئەرا گشت گرفتەیل.
لە هەڵوێست جیوازیگ وەرجە رویکردنی وەرەو بەغداد، و دویای قسەوباسەکان دەربارەی بوودجەگە ودەرکەفتن ناکۆکیەیلیگ ناوخۆیی عراقی وەرجە بڕیاردانی، بارزانی ئەو دەرفەتە وەکار نەهاورد تا تیرەیل رەخنە وەروی حکومەت بەغداد بوەشنێد، و وەگشت زیرەکی دیبلۆماسییگ و وەرەفتارەگەی خوەی لە ئاڵشتکردن سویکەیل ناکۆکی و ئاڵوزیەکان، وت: بایەدە گشتی بزانێد ک ئەوەگ لەلای هەرێم گرنگە، ک خوەشحاڵ بویمن لە نووڕستن ئاوەدانی و پێشکەشکردن خزمەتگوزارییەکان ئەرا گشت ناوچەیل عراق هەر لە فاو تا ئەو کنار وڵاتەگە، و ئومید خوازیمن بوودجەگە لە پەرلەمان بخریەێدە ری.
لە قسەیگ ک وەکوڵ و كوڵبری نشان هویرەیل بارزانی دەێد، لە کۆبونەوەگە وت: تەنیا ریی ئەرا وەپشتسەرنان گرفت و قەیرانەیل و مقەیەتیکردن مافەیل و دەسکەفتەیل و پایەی دەستووری و فیدڕاڵی هەرێم هالە ئاشتی و پێکەوەژیان و یەکێتی رزەگە، و سەرۆکایەتی هەرێم هەر لەی باوەتە وەردەوام بوود، و هەر ئەو چەترە مینێد ک گشتی گردەو کەێد.
ویستگەی بەغداد
هەر لەێراو، سەردانەگەی سەرۆک هەرێم ئەرا بەغداد جوور خەڵاتیگ ئەرا ئی جوولەی سیاسی جیوازە هات، تا لە دیدارەگەی وەگەرد کازمی راگەینێد لە ئامادەبوین هەرێم ئەرا چارەسەرکەردن گشت گرفتەیل و ریگرەیل وەگەرد حکومەت فیدڕاڵی لە بان بنەمای دەستوور و لە چوارچێوەی سیستەم فیدڕاڵی، و وەگەرد گشت پێکهاتەیل عراق کار بکەێد وەخاتر هاوردنه‌وه‌ی ئاسایش و ئارامی ئەرا عراق و ناوچەگە، و چارەسەرکەردن گرفتەیل ناونی حکومەت عراق و حکومەت هەرێم جوور کلیلیگ ئەرا ئاسایش و ئارامی عراق دانا.
خشتەی کارەیل هەردوگ پیاوەگە پڕە، ک دویای سەردانە پاریسیەگەی بارزاني و کۆبونەوەی گردەوکردن ماڵە کوردەگە، باوەتەیل هاوبەش فرەیگ هەس، گفتوگۆە ستراتیژییەگە وەگەرد واشینتۆن، ک وە بەشدارییگ کوردی وەرجە دوو رووژ ئەنجام دریا، و هەمیش باوەت گلەوخواردن رخبەریگ ئەرا چالاکی تیرۆری و وەکارهاوردن بۆشاییە ئەمنیەکان لە ناوچە دابڕیایەکان، و چارەنووس دادگای فیدڕاڵی، و وەڕیخستن بوودجەگە لە پەرلەمان، و رەوش شەنگال، و مەترسی رەوش تەندروسی لە سای پەتای کۆڕونا.
بارزانی رکدار بوی تا دووسی ئەرا کازمی نشان بەێد، هەنای باس لە تەقەلایل سیاسی و دیبلۆماسی و ئابووری ئەرا کازمی کرد، وت: تەقەلایل دیبلۆماسی وەرین عراق و سەردان و چەوپیکەفتنەیل کازمی ئەرا سعودیە و ئیمارات وەی دویاییە، پایە و دەور سرووشتی عراق لەناوچەگە و لەئاست ناودەوڵەتییش نشان دا.
وەخاسترین بەڵگە لە گرنگی کاریگەری جمووجولە گورجەگەی بارزانی خوەی لە وتارەگەی کازمی دەرچوود، لەماوەی سەردانەگەی سەرۆک هەرێم، هەنای وت: دووارەکردن سەردانەیل بارزانی ئەرا بەغداد بڕیگ لە پەیامە راسەکان رەسانە دەس گشت عراقیەیل، و بوودە هووکاریگ ئەرا بیناکردن بڕوایی و نشاندان نیاز پاکی وهاندان ئەرا هەست هاوکاری و هەماهەنگی لە گشت چینەیل ك خزمه‌ت وه بەرژەوەنی وڵاتەکە دەێد، و كازمی ئاماژە ئەرا سەردان نزیک هاتگی ئەرا هەرێم کوردستان کرد.
ویستگەی بەغداد ئەرا بارزانی، چەوپیکەفتنەیلیگ وەگەرد بەرهەم ساڵح سەرۆک کۆمار، و محمد حەلبوسی سەرۆک پەرلەمان ، و سەرۆک ئەنجومەن دادوەری باڵا، و بلاسخارت و كه‌سه‌یلیگ تر گردەو، و باسکردن گەشەیل سیاسی و ئەمنی و ئابووری لە عراق و هەرێم کوردستان و ناوچەگە وەگشتی ئامانج لە دیدارەریل بوی، و لەبان گرنگی یەکەوگردن و گفتوگۆ لەناونی گشت لایەنەیل وەخاتر پاڵپشتی له ئارامی و مسۆگەرکردن ئاسایش هاوڵاتییەیل و جیوەجیکردن داخوازییه‌ل رووژانەیان بی.
سەرۆک هەرێم هەمیش وەگەرد ئەحمەد ئەبولغێت سەرۆک جامیعەی دەوڵەتە عەرەویەکان گردەو بوی، ک مکیسیگ ئەرا سەردان جامیعەگە دادە دەسی.
