لەو رووژەو نەفت هاتە دی

کەنعان موڕاد/ لە گرنگترین کارەیل سروشت زەوی، جویلەکردن پلەی گەرمیە، کە وەپی ئویشن (ئاڵوگۆڕی گەرمی) واتە گەرمی لە شوین تا شوین ئاڵشت بوود، چشتیگ سەرد گەرمیەگە کیشێد، ئیجا گەرمی لەناو ئەو چشت سەردە مینێد، ئیجا چشتیگ ترەک ئەو گەرمیە کەمەو کەێد، و لە شوینیگ ترەک، چشتیگ سەرد گەرمەو بوود، و هەر وەیجویرە گەرمی گەردێدە شوینەیل، و کار خوەی کەێد، وزە دەێدە زەوی، و هیلێد سروشت زەوی وەگەرد سروشت زیندەوەرەیل بگونجێد، و یەخ لە شوین خوەی کار خوەی کەێد، و وەفر لە شوین خوەی وارێد، و لە مەوقەی گونجیاگ خوەی، وەفر تاوێدەو، و چەمەیل پڕەو کەێد، و  وارانیش وە هەڵم گەرمی دروس بوود، ئیجا رەسێدە قات سەردیگ لە ئاسمان، و دووارە بوودە ئاو، و داوەزێد.

لە ژیر زەوی، هەمیش ئی کارە هەس، چوینکە وەرجە ئەوەگ زەوی بوودە ئی زەویە کە ئیرنگە ناسیمنەی، کڵافەیگ لە ئاگر بوی، تا کەمکەم لە تووکڵەگەی سەردەو بوی، و تووژگ گرد، کە ئی تووژگە بویە ئی روی زەویە کە هایمنە بانی، وەلێ هیمان لەناووکەو ئاگرە.

ئی ئاگرە لەناو زەوی، هەنای شوینیگ ئەرا خوەی پەیا کەێد، لەناوەین تووژگەیل تەکان دەێد، و بوودە گڕکان.

ئی ئاگرە، وەرجەیەگ بڕەسێدە بان، چشتەیلیگ هەس گەرمیەگەی ئاڵشت کەن، لەوانە نەفت خامە، کە نەفت خام هەکاتێ روین ماشین، هەم ئەو گەرمیە هوونکەو کەێد، هەمیشە کەفێدە ناوەین سەنگەیل و پارچە گەورەیل زەوی.

لە هویرم تیەێد، لە هەشتاگان سەدەی گوزەشتە، گۆڤاریگ نیمە وەرزی وەزوان عەرەبی بوی، وەناونشان (علوم) - زانست - لە یەکیگ لە شمارەیلی باس ئاگر ژیر زەوی کردیاد، و کام وڵات ئەو ئاگرە لە ژیری نزیکە، و توەنێد لە بانان ئەو ئاگرە بکەێدە وزە، ئەگەر ئەو توانا بکەفێدە وەردەس، و سوودیگ لەلی بگرێد.

لەناو نەخشەگە، عراق یەکیگ لەو وڵاتەیلە بوی کە ئاگرگەی ژیر زەوی نزیکە لە تووژگی.

هەر ئەراوە -لە نووڕین خوەم- ئی نەفتە لەژیر زەوی ئی وڵاتە هەس، کە وەگەرد سەردەمەیل، بویەسە سەردەوکەریگ لەناوەین ئاگر ژیر زەوی، و ئاو بان زەوی، تا ژیان بمینێد، چوینکە گشت چشتیگ لەی جەهانە تەقەلا دەێد بمینێد و ژیانی درویژەو بکەێد، بیجگە ئایەم، کە تەنیا خوەی بکوش ژیانە، و تەقەلا دەێد ژیان گشت چشتیگ کوڵەو بکەێد.

لەو رووژەو نەفت هاتە دی، دەسکریا کوشتن ژیان بان و ژیر زەوی، چوینکە دەسکریا دراوردن ئەو روین سروشتیە، کە جویلە وە پلەی گەرمی ئاگر ژیر زەوی کەێد، و هەمیش جویر ناوجیکەریگ، نیەیلێد ئاگر و ئاو جەنگە مەرگبارەگە بکەن، و هەمیش نیەیلێد سەنگ و تووژگەیل -تەکتۆنەیل- چ بویچگ و چ گەورە وە شیوەیگ کوتوپڕ و راستەخۆ بیەن لە یەک، چوینکە هەناێ دەن لەیەک، بەڵاچەی فرە فرە گەورەیگ دروس کەن، ئیجا ئەو بەڵاچە بوودە وزەی فرە گەورەیگ، و لەژیر زەوی گەردێد، و مینەی شوینیگ ناسک کەێد تا جویر زەویلەرزەی قایمیگ لە زەوی باێدە دەیشت.

لەوە گەنتر، هەناێ ئی نەفتە لەژیر زەوی درارن، ناچار بوون شوینەگەی پڕەو بکەن، ئمجا وەچە پڕیەو کەن؟.

لەوە بەدبەختی ترەک ئەوەسە کە وەی قەیران ئاوە، شوین چاڵ نەفتەیل وە ئاو پڕەو کەن، و هەڵبەت (ئی خەویرە ئاو فرەیگ کیشێد).

دویای دراوردن نەفت، کاریگ ترەک لەوە خراوترە، کە ئی نەفتە سزیەێد، و بوودە گازیگ ژینگەکوش، تا ئی زەویە تویش تاسیان تیەێد، و تا ئەو ئاڵشتبوین گەرمیە کە ژیان سروشتی دروس کردیاد، گیر تیەێد، و پەکی کەفێد، و گڵووڵەی ژیان کەێد.

تا وەخت دیریگ -هەناێ چەقووەگە رەسیە بان مل- جەهان کەفتە فتراق ژینگە، ولەخەو هاتنە خەوەر، وەلێ فرە دیرە، چوینکە زەوی تیر خواردیە لە گاز، و وەزوور هەناسە دەێد، و چشتە ئەڵاجەوییەگە ئەوەسە کە زەوی کەفتیەسە گیان کەنین، و هیمان وڵاتەیل جەنگ کەن؟، لەبان پارچە زەوییگ جەنگ کەن، نیەزانم دڵیان وەچە خوەشە!.

بایەسە جەنگ جەهانی سێیەم دەسوەپی بکەێد، وەلێ یەکەم جار بایەسە دوژمنە راسەگەی جەهان دیاری بکریەێد.

نەفت، دوژمن راسی جەهانە، نەگ خود نەفت، بەڵکم دراوردن نەفت لەژیر زەوی، و وەکارهاوردنی، کە بایەسە جەهان ئی جەنگە بکەێدە جەنگ جەهانی سێیەم، تا قورتار زەوی و هەرچەگ هابان زەوی بکەێد، لە مەرگ تاسیان، و لە مەرگ تینگی، لە مەرگ کوڵیان.

و هەڵبەت چوینکە جەهان تەمەنی گەورەس، بایەسە دی جویر کابرای پیر دانا رەفتار و هویرەو بکەێد، کە سوود لە ئەزموونەیلی بگرێد، کە وەداخەو، خوازێد بزانێد لە موولەق ئاسمان چە هەس، و نیەزانێد لە ژیر پای خوەی چە هەس.

وەگەرد ئەوەیش، ئومیدیگ هەس، هەرچەن ئومیدیگ کاڵە، وەلێ هەر خاسە یەیش بوود، جویلەی شەرمۆکیگ لە جەهان هەس کە خوازێد پەنا وە وزەی پاک بوەێد، چ وزەی نووەو بوی، یا وزەی پاک، کە پاکترین جەنگە ئەرا چارەنویس و بانان ئایەم.