کڕ داوو، لە کوو هاتگە؟

کڕ داوو، لە کوو هاتگە؟
2021-02-13T08:05:37+00:00

رودوس فەیلی (مستەفا بەیگی) - بڕێ لە موحەققەێلە وتنە ک ئێزەدی و یارسان و كاکەئی و ئەهڵ هەق و ئاتەش‌بەگی، گشتێ دین و ئائینەێل کوردیین ک ریشگ دە دریژاێ میژوو و‌ دوفێشتر دین ئێرانی-کوردی "مانەوی" ک هن "مانی" پەیامبر کوردی-ئێرانییە دیرن ک دۆماێ هاتن زەرتووشت و یەهوودی و مەسیحی و ئمجا‌ دین ئسڵام دە فرە جییەێل کوردەواری شوون خوەێ وەێ دو دینە داگە باوجی وە بان‌ یەوە هێمان قەیرێ لە چشتەێلەێ دە‌ نام بسەڵمانەێل کورد، هە وەو جوورە مانەسەو.

یەکێ لەو چشتەێلە (کڕ داوو/ کڕ داوت/ کڕ داویت)ە.

هەرچەن ک وە خاتر یە بڕێ وە راس یا وە دروو  ئی داوو کوردە وەرد (داوود نەبی) پەیامبەر یەهوود وە یەکێ دزاننەێ باوجی دبێ ئەر ئیجوورە چشتێگیش، گەی‌گەیێ هام‌پووشانی داشتگە هن هاتن دین  یەهوود وە نام کوردەێل بزانیمەێ ک یەکجوور ئاڵ و ویەر فەرهەنگیێ بییە نە چشت ریشگدار و سەقامدارێگ. بێ‌ژە ئەوە (کڕ سڵێمان بن داوت)یش کەم‌تا‌کوتێ‌ دە نام کوردەێل شیعە هێمان هە باوە و ئێسەیش لە تاکمەکەسێ دژنەویمن ک (کڕ عەلی) و (کڕ عەباس)یش دە نام کوردەێل و ئەهڵ هەقیش دویشرێ.

 

داوو کێ بییە؟

داوو، لە گەوراێل یارسان بییە ک هادەێ ئستوورەیێگێ کوردی بی.

وتنە ک داوو، ئەسپ کاوێ داشتگە ک بازگ و کاو ئاسمانی کەم‌ڕەنگ بییە و فرە تێژپا بییە جوورێ ک هەر وەختێ وە هەر جیێ ک خواستگە، گز ئەڵوەسییە و زۆزۆ چگە و وەێ خاترە وە (هاز) و (سەرگەرم)یش نامگیرەو بییە.

وتنە ک داوو، (مووسا سیاوە کوردی) نامێ بییە و  لانامەێلەێ (کاو سوار) و (ئیوت) بینە.

ئەوی لە یارەێل (سوڵتان سەهاک بەرزەنجەێ کوردی) بییە.

ئەو رێبەر دین یارییە، دە سەدەێ هەفتم و بڕێ وتنە دە سەدەێ هەشتم کووچی ژیاگە و یەکێ لە فرێشتەێل هەفتوانەێ یارسانی بییە.

یارسانییەێلە وتنە ک وەختێ داڵگ سوڵتان زگێ پڕ بییە، هووز خەسۆرانەگەێ بوخت وەێ كردنە ک یە خۆ شووەگەێ کوێخاپیرێگە و تۆم‌بڕ کردگە ئەنی یەمە لە کاملاوە زاڕوودارەو بییە؟ داڵگێ دە جواوێیان وتگە ک م پاک‌دامانم و نوورێ لە خەێو هاتگە و چگەسە نام دەمم و زگم پڕ کردگە و ئی زاڕووە، ئێسە نوورانەسە و ئەڵیمەت و بڵیمەتێگە، نە ئایمێ هە لەێ‌وا، ئمجا پاملەیش بییە و وتگە ئەڕا یە ک بزانن راس دویشم م هێمان هە باکرەم و بێ‌گونام و بێ‌سیرەتیێگیش نەکردمە.

وتنە ک قاومەێلەێ باوڕ نەکردنەو هە بوختانبارێ کردنە و خواستنە ک زاڕووەگەێ لە بارێیەو ببەن و بکوشنەێ ک جگە جگە ئەورێ دیاێگە خوار و نف دنێگە زەمین و ئەو گوڵ جییە لە وڵات بەرزەنجە دگرێگە وەر و تەم‌تەمە‌لۆل وڵات دکەێگ و داڵگ داوو دە نام خوەێ ئەوشارێ تا زاڕووەگەێ بیارێگە دی و ئەڕا یەسە ک پەیڕۆوەێلەێ وتنە ک (پەردەی ئیووتی) یا (کڕ داوو) لە مووجزەێل داوو بییە و هە ئەو ئەورە بییە ک نگاداری لەێ کردگە و ئەڕا یەسە ک هێمانیش کوردەێلە وە (کڕ داوو) باوڕ دیرن.

کڕ، دە کوردی یانێ دێڕ و خەت، کاو یا کەو یا کیەو، یانێ رەنگ (شین /ئابی/  blou).

دە ئاڵ‌وگۆڕەێل زوانناسی، دە وشەێ داوود، (د) بییە وە (ت) و ئمجا (ت) ئاخرگە وە (س/ث) گۆڕیاگە و بییە وە (تاووس/ تاوِس) ک دزانیمن تاووس نام (مەڵک تاووس) یەکێ لە فرێشتگەێلە و جیگر ئێزەد، خودای گەپ ئێزەدییەلەسە.

بڕێ لە بسەڵمانەێلە هێمانیش‌ چوون یارسانی و ئێزەدی وە تەسلیس و سێیانە‌وانی، وە شرک دناسنەێ ئمجا ئەو کەمهووزەێلەێش وە شەیتان‌پەرەس دزانن.

شەیتان ک خوەی عبری-عەراوی و ئسڵامییە، لە بنەڕەتەو وەرد ئەو چشتە ک وە نام داوو و تاووس دناسرێ، لە بار شۆناسییەو ماهییه‌تییەو هە جیاوازەو هە‌ نەدتوانێ ک یەکێ ببن.

هادەێ بکرێ ئەر بویشیمن پەیوەندیێ ها دە نامنی باڵندەێ تاووس دە تەورات و مەڵک تاووس ئێزەدی.

دە تەورات هاتگە ک (مار/ ئژدەها/ هیها/ هۆها) هەر چێ کردگە نەتوانستگە بچووگە نام بهێشت و تاووس، باڵندەێ بهێشتیێ بییە، وە ئاسانی لە دەرانەگەێ بهێشت هاتگە و چگە و کل بییە و دەرانەوانەێلەێ بهێشتیش کار وەێ نەداشتنە، ئمجا ئژدەهاگە دیاێگ و گووڵ تاووسەگە ددەێگ و دپێچێ وە پڕ و پاچگێ تا کەسێ نەبینێگەێ ئمجا وە سنگ ئەوەو دچووگە نام بهێشت و قانوون خودا دشکنێ، ئەڕا یەسە  ک خودا نووڕ و نزاێ تاووسەگە دکەێگ و ئێسەیش ئەڕا یەسە ک دبینیمن ک باڵندەێ تاووس وەو رەیینیە هێمان ک هێمانە هەمجا پاێ گرنج گرنج و ناشرین و بەدئەشمە، ک یە دتوانێ نیشانەێ لە شەیتان ببێ.

ئەڕا یەسە ک دە دریژاێ میژوو هەم یارسان  و هەم کاکەئی و هەم دوفێشتر ئێزەدییەێلە لە لایەن بسەڵمانەێلەگە، دوفێشتر هووز عوسمانیێەێل تورک ئوو دەوڵەت ئسڵامی داعش وە موشرک ناسریانەو  هە کوشت و بڕ و تاڵان کریانە و ژن و دۆتەێلەیان ک وە کەنیژ نابسەڵمان و جوور غەنیمەت هساو کریانە، وە دیلی بریانە و خڕین و فرووشێیان کردنە و یە سواو و وە بەشێ خودایی و دینی و شەرعی ئەڕا خوەیان زانستنەسەێ.

Shafaq Live
Shafaq Live