کوردی فەیلی لە رۆژهەڵات تا باشوور پارێزەری خاک و مێژوو و فەرهەنگی کوردستانن

کوردی فەیلی لە رۆژهەڵات تا باشوور پارێزەری خاک و مێژوو و فەرهەنگی کوردستانن
2023-02-16T19:31:01+00:00
عەباس غەزالی/ کۆمەڵگەی شارستانیی کوردە فەیلییەکان، وەک لە ناوەکەی دیارە، ئەو بەشەی گەلی کوردن، کە لە شارە غەیرە کوردییەکانیشدا، بوونە پەیامدەری فەرهەنگی بەرزی پێکەوەژیان لەگەڵ نەتەوە و ئایینەکانی دیکە. هەبوونی بن زاراوە و ئایینی جیاواز لە ناو کورددا، نیشانەی ئەوەیە، کە کورد نەتەوەیەکە، کە لە ناخی خۆیدا دوورە لە دەمارگژی.

بۆیە لە ناو ئەو نەتەوەیەدا، ڕەنگاوڕەنگیی ئایینی و مەزهەبی جێگەی خۆی هەیە. بەڵام ئەو ڕەنگاوڕەنگییە، قەت نەبۆتە هۆی ئەوەی، شوناسی کۆنی پێش ئایین لە ناو شوناسی نوێی ئاییندا بتوێتەوە، هەروەها زۆربوونی زاراوە لەناو کورددا، نیشانەی دەوڵەمەندبوونی ئەو زمانەیە.

فەیلییەکان چ وەک زاراوە و چ وەک مەزهەبێکی جیا، یەکێک لەو ڕەنگانەن، کە پارێزەری شوناسی پێش ئایینن. ئەوان لە پێناو سەرکەوتنی خەباتی مافخوازانەی گەلەکەیان، قوربانییان داوە و تووشی ڕاگواستن و دەرکردن بوونەتەوە، کە ئەمەش بەشێکە لە جینۆسایدی گەلی کورد.

لەگەڵ ئەوەشدا، ئەوان هەر خۆڕاگربوون و لە کاتی شۆڕشی ڕەوا بۆ ئازادی، بە خوێن بوونە پارێزەری مێژوو و فەرهەنگ و خاکەکەیان. لە ڕووی مێژووییەوە، هەر لە سەردەمی کەریمخانی زەند تا شۆڕشی مەزنی ئەیلوول و تا ئێستاش، فیداکاریی فەیلییەکان شتێکی حاشاهەڵنەگرە.

لە ڕووی فەرهەنگییەوە، کوردە فەیلییەکان، ڕەنگێکی سەرەکی و گرینگی فەرهەنگی کوردستانن؛ بە جۆرێک کە زاراوە و ئەدەبیات و مۆسیقا و وردەکەلتووری فەیلییەکان، نیشانەی دەوڵەمەندیی زمان و ئەدەبیاتی کوردییە. کوردی فەیلی لە ڕووی کەلتوورییەوە، پردێکی بەهێزن بۆ کاڵکردنەوەی سنووری نێوان دوو پارچەی کوردستان و نزیکتر کردنەوەی زاگرۆسییەکان. ئەوان دەتوانن ئیلام و لوڕستان و هەمەدان، لە هەرێمی کوردستان نزیکتر بکەنەوە.

لە ڕووی ئابوورییەوە، کوردی فەیلی توانایەکی دیکەیان هەیە، دەتوانن ببنە لۆبیگەری کوردستان لە شارەکانی غەیرە کوردی و دەتوانن وەک سەرمایەیەکی نەتەوەیی لە بازرگانی هەرێمیدا دەورێکی شارەزایانە بگێڕن.

بەپێی ئەم هەموو توانایانە، پێویستە حکوومەتی هەرێمی کوردستان، توانای فەیلییەکان پتر بناسێت و بۆ ئامانجی بەهێزبوون چالاکتریان بکات.

لە ڕووی ئابووری، پێویستە کۆمەڵگەی فەیلییەکان، بەوپەڕی متمانەوە بەشدار بن و بەهێزتر بن.

لە ڕووی فەرهەنگییەوە، پێویستە کار بۆ زاراوە و بن زاراوەکانی ئەم بەشەی کوردستان بکرێت. بە تایبەتی پێویستە ڕاگەیاندنی چالاکیان هەبێت. هەروەها هاوکات لەگەڵ گرینگیدان بە کەلتووری فەیلییەکان، پێویستە ناوەندی وردەکەلتوورەکان، بۆ بەرجەستەکردنەوەی خاڵە هاوبەشەکان، دابنرێت.

Shafaq Live
Shafaq Live