چە لە عاشوورا گوم کردیمنە؟
کەنعان موڕاد/ لە گشت ساڵیگ، یاد رووژ دەهەم مانگ موحەڕەم کەیمن، رووژ کوشتارەگەی کەربەلا، ک ئیمام حسێن وبنەماڵەگەی کەفتنە ژیر ستەم و کوشتار و بیکەسییگ لەو بیاوانە، وەلێ هەر جاریگ ک باس ئەو کوشتارە کریەێد، وەگەرد هویردەیل رویداوەگە، وەگەرد قسەیل دووسەیل ئیمام حسێن، و هەمیش قسەیل دوژمنەیلی، مینەی چشتیگ کەیمن، ک شایەت لەلیمان گوما بویە.
لە شیوەی هویرکردن کۆمەڵگا، سێ ئاست هەس، ک وەگورەی ئەو رزبەنیە، ئاست هویرکردن تاکە کەسیش ئاشکرا بوود.
ئاست پلەی سێیەم لە هویرکردن مەردم، ک خوارترین ئاستە، ئەوەسە ک لە هەر رویداویگ، کەفێدە فتراق کەسەیل ناو ئەو رویداوە، ک هەمیشە پرسێد، کی بوی، کی وەیجویرە کرد، کی کی کوشت؟.
ئاست پلەی دویەم، ک پلەی ناوڕاسە، ئەوەسە ک لە هەر رویداویگ، باس کردەوەیل کەێد، ک هەمیشە پرسێد، چوین بوی، چوین کریا؟.
ئاست پلەی یەکەم، ک باڵاترین ئاستە لە رزبەن هویرکردن مەردم وتاک، ئەوەسە ک (ئەڕا)، ک هەمیشە هویر لە هویرکردن کەێد، ئەڕا وەیجویرە بوی؟.
لە کوشتار ئیمام حسێن وبنەماڵەگەی، لە ناو دەسەیل عاشوورا، و لە بان مەنبەر ئاخونەیل، و لە سروود و چاینە وچەمەری، باس ناو کەسەیل تیەێدە بان، چ لە بنەماڵە ودووسەیل ئیمام حسێن، یا لە بکوش ودوژمنەیلی، هەمیش باس کردەویل کریەێد، ک چوین ئی ئیمام نازارە کوشیا، وچەن شمشیر لەدەس شمر بن زیلجەوشەن لەلی دریا، ک ئویشن دوانزە شمشیر بوی.
بی گومان، ئەو کەلەمەی قورسە ک لەو رووژ و شوینە وە سەر بنەماڵەی پەیغەمبەر هات، کاریگە ک وەهەر جویریگ باسی بکەێد، ئەسر و دڵتەنگی لەلای هەر کەسیگ دروس کەێد، و دڵ ئەو کەسە کەفێدە کەشوهەوای ئەو تینگیە ک دەم مناڵەیل هشک کرد، وئەو چادرەیلە ک ژنەیل لە ژیری زیڕە کردن، هەنای دوژمنەیل ئاگریان دان.
وەلێ هیمان چشتیگ لەی ناوە گوم بویە، ئایا ئەرا؟
ئی پرسیارە، خود ئیمام حسێن ئاشکرای کەێد، هەنای ئویشێد: من ئەرا "چاکسازی" هاتمە، وداوای خاسەوکردن کەم.
ئایا ئیمام حسێن تواێد چە خاسەو بکەێد؟
گشت ئەو کەسەیلە ک دەسەڵات ئەو سەردەمە وەدەسیان بوی، نماز رووژانەی خوەیان خوەنستیان، و رووژگ رەمەزان گردیان، و چیانە ماڵ خودا، و شایەتمان وە خودا و پەیغەمبەر هاوردیان، و ئەگەر ئیمام حسێن لە کردەوەیان بیدەنگ بویاتاد، هەڵبەت ئەوانیش رێز لە "ئەهل بەیت" وبنەماڵەی پەیغەمبەر گردن، و هەر خاوەن پایەی خوەیان بوین، باوجی گەندەڵ بوین، و کار ئەرا بەرژەوەنی خوەیان کردیان، و زەوی و باخەیل ئەرا لایەنگرەیلیان بەشەو کردیان، و خاوەن ستەم دیاریگ بوینە لەبان مەردم بیچارەی ئەو سەردەمە.
هەر وەی نموونە، هەمیشە ناڵە و هاوار مەردم لەیجویر دەسەڵاتەیگ بویە، تا ئی سەردەمە، ک هەر وەی نموونە، هەمیشە داواکرایگ بویە، ک ئەرا "چاکسازی" خوینی رشیایە، یا کەفتیەسە تاریکی زیندانەیل، یا ناچار بویە بان بگرێدە وەر وبچوودە شاریگ بیگانە، و لەورا چەوەڕی مردن خوەی بکەێد.
یەکیگ لەو گەندەڵی ستەمە ک لە سەردەم ئەمەوی بوی، داگیرکردن ناوچەیلیگ وە سنگ بڵاوکردن ئیسلام بوی، لە وەختیگ هەنای نووڕیمنە سەردەم پەیغەمبەر، و ئایەتەیل قورئان، نووڕیمن ک هویچ فەرمانیگ وە داگیرکردن ناوچەیگ دەیشت نیمچە دوورگەی عەرەبی نەوی.
لە یەکیگ لە ئایەتەیل قورئان، ئویشێد: ئیمە توو رەحەمتیگ ئەرا جەهان کلکردیمنە، ک یە ئایەت مزگانییگە ئەرا گشت جەهان، و لە شوینیگ تر، هەنای باس هوشداری وهەڕەشە کەێد، جەهان لەناو ئەو هەڕەشە نییە، ک ئویشێد: تا هوشداری بیەێدە (أم القری) و تاکەیل دەورگردی، واتە، لەیرا هوشداریەگە لەو ناوچە زیاتر نەگردیەسەو، لە وەختیگ ک مزگانی وەخشین و دروود و ڕەحمەت جەهانگیرە، و بی گومان ک هویچ وەختیگ داگیرکردن ناوچەیگ و ئاڵشتکردن زوان و دیموگرافیای، وە هویچ شیوەیگ نیەکفێدە ژیر ناونیشان (رەحمەت).
چوین پەیام ئاشتەوایی ئیمام حسێن بویە پەیام تووڵەسەنین؟
لە رووژ عاشوورا، ئیمام حسێن، دەسنەێدە گیری، دوژمنەیل وە زوان شاکامی، لە ئیمام حسێن پرسن، ئایا ئەڕا گیرێ؟، ئیمام حسێن، وەیجویرە وەپیان ئویشێد: "من ئەرا خوەم نیەگیرم، وەلێ ئەرا ئیوە گیرم، چوینکە وە کوشتن من ئیوە چینە دوزەق".
دیارە چشتیگ ک یە چەن سەردەمیگە گوما بویە، وەی قسەی ئیمام حسێنە کەفتە دی، ک ئیمام حسێن هووڵ خوەی وبنەماڵەی نەگردیەسەی، باوجی هووڵی کەفتیەسە لای ئەو دوژمنەیل بکوشیە، ک ئەرایان دەسنەێدە گیری، و نیەخوازێد بچنە دوزەق، و پاپەی خوەی و دەسبڕین عەباس برای، و تیر مل عەبدولڵای کوورپەی، و وەیلان زەینەب خوەشکی وەگەرد ئەو ژنەیل نییە.
چ پەیام مەزنیگە، ک بایەتە لەش گشت کەسیگ خاوەن ویژدان بوود باێدە لەرزە، ک واتەگەی ئەوەسە "ئیمام حسێن دووس دوژمنەیلی لەخوەی فرەتر دیرێد".
چ پەیامیگە ک لە هویچ ریخریاییگ ئاشتی ناودەوڵەتی، ئیجویر پەیامیگ پەیا نەویە، ک بویشێد، ئیمامیگ بویە، دووس دوژمنەیلی و بکوشەیل خوەی وبنەماڵەگەی و دەسوەسەرکەر خوەشک وژنەیل کەسوکاری داشتیە؟، تا ئەوەنە ک ئەرایان دەسنایەسە گیری.
وەرانوەر ئەوە، خاکیگ هەس، ک ئی پەیامە پووشایە، ئەو خاکە وەدەس کەسەیلیگ هاتیە، ک نیەخوازن پەیام دووسی لە کەربەلا بکەفێدە دەر، ک هاتن وتن: ئیمام حسێن، تووڵەسەنین خوداس، و بایەتە هویر بکەیمن، چوین تووڵەی کوشتار ئیمام حسێن بسینیمن.
ئەنوی کی ئەو پەیامە پووشێد، وپەیام تووڵەسەنین نشان دا؟، و چ مەرامیگ لەوە داشتیە ک باوەتیگ گەپ وجەهانی و مرۆیی بکەێدە باوەتیگ تەنگ و بویچگ، تا هویر مەردمەگە بخەێدە لای تووڵەسەنین؟، ئمجا تووڵەی ئیمام حسێن لە کی بسینیمن؟، و لە چەن نەوە بسینیمن؟، و ئەو کەسەیلە ک باس تووڵەسەنین کەن، وە کوشتن چەن کەس ڕازی بوود وتا چەن هەزار ساڵ بایەتە تووڵەگە وەردەوام بوود؟.
ئی پرسیارەیلە خەێدەمە گومانیگ لە نیاز ئەوانەگ دەسیان لەناو ئی هویرکردنە بویەسە، ک هاتێ نیازیان ئەوە بویەسە ک تا رووژ قیامەت، هەر بایەتە دووسەیل ئیمام حسێن بکەفنە مینەی بکوشەیل ئیمام حسێن، تا تووڵەی بسینن، و دی واز لە پەیامەیل ئیمام حسێن بارن، وئەو باوەت وپەیامەیل مەزنە ک لە کوشتار کەربەلا هاتەنە دی گوما بوون، و بکەێدەی جەنگیگ ک کەفتیەسە ناوبەین دوو هووز، بەنی هاشم وبەنی ئومەیە.
