ئهسپ لێوه، له کووکتاو (ده بان باڵ سیمرخ)
شهفهق نیوز- کتاو (ده بان باڵ سیمرخ) کووکتاوێگه له مهتهڵهیل و داستانهیل کوردی هن ئوستانهیل ئیلام و کرماشان که وه دهسخیرهت عهباس موحهمهدزاده، نویسهر ئیلامی ک خوهێ مهڵکشایێگه گردهو کریاگه.
ئی کوومهتهڵهیله، ده نهوهد لاپهڕه و وه نیگارکیشی دوکتور شههاب قهنبهری، ماموستای زانکۆ ک مناڵ سهحنهی کرماشانه، ئوو وه ویراستاری کامران رهحیمی له پهژووهشکارهیل نامدار ئیلامی، ئاماده کریاگه و ئمساڵ چاپ و بڵاو بییه،
موحهمهدزاده، چالاک فهرههنگی- ئهدهبی و له پیشکسوهتهیل تکواندۆ ئوستان ئیلامه و کتاوهیل (عاشقانه ئهڵگهردیان وه ماداکتو) و (ده بان باڵ سیمرخ) ده کارنامهی خوهێ دیرێ.
دیاریترین کتاوهی ئهوی (قیام ئیلام ده عهسر رزاشا)سه ک دهبارهی راپهڕین و راوسیان ئێڵهیل کورد فهیلی پشتکۆ ده ساڵ 1229 زایهنی، یانێ ده ساڵ 1308 ههتاوی، دهو ههنسا ک ئهرتش رزاخان ئهڔا داشکانن و داگیر کردن وڵایهت پشتکۆ کورد فهیلی، ههڵامات وه ئیلام هاورد، نووسریاگه.
ئهوسا حکوومهت پشتکۆ ک ناوهنده گهێ شار ئێسای ئیلامه ، نامێ (حوسهینئاوا فهیلی) بییه و ئی والیگهرییه، ئاخرین کانتۆن سهروهخوهێ ئێرانی بییه ک رزاشا داڕووخانگهسهێ.
بڕێ وتنه ک شامگه ک وه شامگهورزاخان ناودهر کردبی و سهرکردهی ئی راپهڕین بییه، خوهێ وه نام پاتشا، ناسانگه وه وڵات.
سپای ئیلامییهیله ده (کهل رنۆ)، نامسنووران وڵایهت کورد فهیلی و ئێڵ کهڵهوڕ، ده وهراوهر ههڵامات ئهرتش ئێران ک وه یارمهتی خێڵ و هووزهیل کهڵهوڕ، له زهمین و ههوا رشیابینه سهر ئهوان، داشکیا و توومار ئاخرین کانتون ئێرانییهیش لهیوا ئهڵپێچیا و دۇمای ئهوهیش، فهرههنگستان ئێران، نام پشتکۆ و نام (حوسهینئاوای فهیلی)، ههر دوگیان گوڕان وه (ئیلام)، تا نام (کورد فهیلی) بسڕێ و ئی نام میژووی و کوردییه تا ساڵان ساڵ له ویرهو بچوو.
ئی کتاو تاریخییه دو گل چاپ کریاگه.
دار ئاسو، شهوگار زمسانی، شای و شین، ههناسهی ژیان و چهن کتاوێ تر، وهرد سهرپهرهشتی بهش ئهدهبی- کوردی ههفتهنامهی نهجوا، تا وه سهد ژماره، ک وه نام "واژا" چاپ دکریا، له کارهیل خاس ئهوی بییه ک وه هامکاری کامران رهحیمی ددهرهاته دهر.
ده شوون ئی باسه، یهکێ له مهتهڵهیلهی کتاو (ده بان باڵ سیمرخ) وه نام (ئهسپ لێوه) ئهڔا ئیوه دنرێ. ئهڔا خوهنستن ێ ده ئێره کلگ بنن و کرته بکهن.
ئی کتاو گرانسانه ده کتاوفرووشیهیلهی شار ئیلام، هه ئێسهیش دفرووشرێ.