یونسێف: لەوەر کۆرۆنا 61% مناڵەیل تۊش خەمۆکی و گوشەگیری بۊنە

شەفەق نیوز/ تۊژینەوەیگ سندوق نەتەوە یەکگرتۊیەیل ئەرا هاریکاریی مناڵەیل (یونسێف) ئاشکەرایکرد، 61% مناڵەیل لەوەر کۆرۆنا و دۊرکەفتن  لە چالاکی لەشیان ئەرا ماوەی فرەیگ، تۊش هەسکردن وە خەمباریی قۊل، گووشەگیری، نیگەرانی و تەنیایی بۊن، لەبان ئەوانەیش زیادبۊن پسای خوەیکوشتن لەناو مناڵەیلە. 

تۊژینەوەگە رێکخریاگ یونسێف وە جۊریگ وەرفراوان وەلایەن شمارەیگ فرە لە پسپۆڕەیل لە 34 وڵات جیاواز ئەنجامدریا باس لەوە کەێد، هووکارەیل مەنن مناڵەیلە وەبی چالاکیی وەردەوامەیلیان لەوەر بڵاوبۊن کۆرۆنا پسای خەمۆکی، گوشەگیری، هەسکردن وە تەنیایی، لادان دەرۊنی و هۊرشەیی زیادکردیە، لەبان ئەوەش زیادبۊن پسای هەژاری و بەرزبۊن ڕێژەی تەقەلایەیل خوەیکوشتن لەناو مناڵەیل وەتایبەت لەوڵاتەیل خوەرئاوا.  تۊژینەوەگە ئۊشێد، ڕێکكارەیل کۆرۆنا گشتمان رۊیوەرۊ دۆخ دەرۊنی نائاسایی کردیە، باوجی مناڵەیل ئەو دەستەیەن کە ڕێكارەیل وە تونی کاریگەری لەبانیان داشتیە  چ کاریگەریی مامناوەن یا درۊژ وەختە. 

باس لەوە کرد، کۆرۆنا وەلای 40% مناڵەیل هووکار سەرەکیی نیگەرانییەیلیان، یەیش پسای  دەرۊنی زیاترکردیە، ڕێژەی لادان لە سیستم خوەراک و رەفتارەیل مناڵەیلە لەوەر ئەوە بەرزەوبۊنە، وەگەرد ئەوەیش وەکارهاوردن تووڕە کۆمەڵایەتییەیلە وەلایەن مناڵەیل وە مدووی ڕێکارەیل کۆرۆنا  تا ئاستیگ زیادکردیە ک لە وەرین هاوشیوەی نەۊە. 

تۊژینەوەگە منەیل کاریگەر وە ڕێکارەیل کۆرۆنای کردیە وە سێ بەش: 

یەکەم: ئەو مناڵەیلە لە گوزەشتە هۊچ جۊرە لادانیگ دەرۊنی نەداشتیە، باوجی لەوەر کۆرۆنا پسایەیلەی گوشەگیری، قورسی لە خەفتن، هەسکردن وە ناپارێزراگی و خەمۆکیی قۊڵ لەناویان دەرچگە. 

دۊیەم: ئەو مناڵەیلە هووکار بۆماوەیی تۊشبۊن وە لادان دەرۊنی و هۊرشەیی هاناویان باوجی پەتای کۆرۆنا پاڵنەریگ بۊیە ئەرا دەرکەفتن لەلیان.. 

سێیەم: ئەو مناڵەیلە تۊشبۊی ئەو بیمارییەلەن و کۆرۆنا بیماریەگە لەلی قۊڵتر کردیە. 

توێژینەوەگە  لە وڵاتەیل و لایەنە ناودەوڵەتیەیل خوازێد پاڵپشتیی پێویست پیشکەش وە ڕێکخریاگ یونسکۆ بکەن ئەرا هاوکاریکردن وڵاتەیل تازە ئەوزەڵکردگ و نەدار ئەرا جیوەجیکردن بەرنامەی چەودیریکردن مناڵەیلە و نووجەوانەیلە ک تۊش لادان دەرۊنی و هۊرشەیی بۊنە.