کارەگە بڕیادەو... هێزەیل کوردی پایان هاتە ناو یەکەم ناوچە دابڕیاگ
شەفەق نیوز/ بڕیگ لە ناوچەیل پارێزگای دیالە، لەی ماوەیل دویاییە، ئۆپراسیۆنەیل نیمچە روژانە لەلایەن داعش تیرۆرست وه‌خوه‌یه دوینێد، ك مەدەنی و لەهێزه‌یل ئەمنی لەلیەو بوونە قوربانی. نا هەماهەنگی ناوین هێزەیل ئەمنی فیدڕاڵی و هیزەیل پێشمەرگە و ئاسایش، ونەگونجیاگ ئامانجەیلیان - وەگورەی چەودێرەیل - هێشت ریخریاگەیل تیرۆرست ئەوزەڵ بکەێد، وگەورە بوود، وزەمینەی ئارامیگ ئەرا جویلەیان دابین کرد؛ هەر لەیراو داواکاری وە هاتنەوەی پێشمەرگە وهەماهەنگی وەگەرد هێزە ئەمنی عراقی، ئەرا لەناوبردن تیرۆرستەیلە و ئەنجامداین ئارامی ئەرا ئەو ناوچەیلە دەرچگ.
نیشته‌جایه‌ل ناوچە دابڕیاگان دیالە و ناوچەیل چواردەوری مینەی هاتنەوەی ئارامی ئەمنی کەن، دویای گفتوگو ورێککەفتن له ناونی وەزارەتەیل ئەمنی و حزبەیل کوردی، ئەرا هاتنەوەی پێشمەرگە و ئاسایش.
لەی باوەتە، شێرکۆ میروەیس، نوێنەر یەکێتی نیشتمانی کوردستان لە دیالە، ئاشکرا کەێد لە گفتوگویل خاسیگ وەل دەسڵاتە ئەمنیەگان، ئەرا وەکارهاوردن پلانیگ ئەمنی و هەماهەنگی له ناوین هێزەیل فیدڕاڵی و پێشمەرگە و ئاسایش، ئەرا چارەسەر بۆشاییە ئەمنیەگە لە ناوچەیل بڕیاگ و قەزای خانەقین.
ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز هەمیش ئویشێد؛ کۆبونەوەو دانوستانەگان له ناونی شاند کورد وەل وەڕیەوبەرایەتی دیالەو وەزارەتە ئەمنیەگان، رەسیە ئه‌نجام رێککەفتن خاسیگ ئەرا وەکارهاوردن پلانەیل ئەمنی هاوبەش، له ناونی هێزە یل ئەمنی و پێشمەرگەو ئاسایش لە ناوچە دابڕیاگان، ئاماژەیش دا ک کارەگە جەخت تایبەت خستیەسە بان قەزای خانەقین، ک وەی ماوەیل دویاییە كیشه‌یل ئەمنی خراویگ وه‌خوه‌یه‌و دی. لەلاییگ ترەو، سایتەیل پەیوەندی کۆمەڵایەتی و میدیا ناوخۆیەگان خەور خۆپیشاندان ئه‌و هووزه‌یله لە جەلەولا وڵاوەکردن، ک رەت هاتنەوەی پێشمەرگە کەێد.
لەی باوەتە، بورهان زەنگەنە نووسەر کۆمەڵایەتی ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز ئویشێد؛ تەماشای وێنەی فرەیگ لە کەسەیل هووزەگان کردم، ک بەشداربوین لە خۆپیشاندان رەتکردن هاتنەوەی پێشمەرگە، خوەی خود دەمچەوەگانە ک ئاڵای کوردستان کردنە وەریان، لەمەوقەی ریفڕاندۆم یەکلابوینەگەی ساڵ ٢٠١٧ ، وفرەجار خوپیشاندان دویر لە خواست دانیشتوەیل ناوچە دابڕیاگان لە گشت نەتەوەگان نیە.
زەنگەنە هەمیش ئویشێد؛ بایەسە حکومەت و پارێزگای دیالە هوشیاربوون لەوانە – ک ناویان نا وە- رەنگ ئاڵشتکەرەیل وخاوەن بەرژەوەنی تەسک، - جوور ئاماژەیگ ئەرا ئەوانەیگ لەبان هووزەیل دانریەێن – وتیش؛ بایەسە دەزگا ئەمنیەگان تەماشا و چەودێری کارەیل هاندان و خراوی وەدژ هێزە ئەمنیەیلە و حەشد شەعبی بکەن، لەلایەن بڕیگ دەمچەرمگ ک بیانگ بەرژەوەنی خەڵک ناوچە دابڕیاگان هەڵوەسن.
ئەحمەد سامر، وەڕیەوبەر ناحیەی سەعدیە، ئەرا شەفەق نیوز دوینێد؛ ک هاتنەوەی هێزەیل کوردەی ئەرا ناوچەیل دیالە یا رەت هاتنەوەیان کاریگە تایبەت وە وەزارەت و دەسڵاتە ئەمنیەگان، خوی خاستر وەکەیس ئەمنی زانێد ، وداوا لە هووزەیل وهاووڵاتیەیل کرد ک ئەرا نواگردن هەڕەشەو مەترسی تیرۆریسته‌یل داعش بوونە یاوەر هێزە ئەمنیەگان و زانیاری وەپیان بیەن،.
زاهید تاهیر دەلەوی، ئەندام ئەنجومەن له‌یه‌ك چەکیاگ پارێزگای دیالە، لەلای خوەی دیاری کەێد، ک لایەنە دیارەگان وە رەت کردن هاتنه‌وەی پێشمەرگە یا بەڵێن داینیان، خوەی حکومەت ناوخوه‌ی و فەرماندە ئەمنیەگانن، وەل ئەرزش ناین ئه‌را ماڤ ناڕەزیەتی و کارەیل دیموکراسی، وەمەرجیگ دویر بوود لە رسواکردن و خراووه‌تن له بان هێزەیل پێشمەرگە ک له پای رزگارکردن جەلەولا لە دەس داعش تیرۆرست ساڵ ٢٠١٤، بڕبڕ شەهید دان ئه‌را چەسپانن ئارامی وئاسودەیی، ئاماژەشدا وە لایەنەیلیگ تایبەت ک سکاڵای دادوەری دانە دژوە ئەوانەیگ خراوی وە پێشمەرگە و شەهیدەیلیان کردن.
دەلەوی لە قسەگەی ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز ئویشێد؛ هێز پێشمەرگە ١٧٢ شەهید دا له‌وەر رزگار کردن جەلەولا، و رخنەگرد لە ئەوە ک کەسەیلیگ ئەمنی کردنەی له ساڵ ٢٠١٧وە لاوردن وێنەی شەهیدەیل لەوەردەم خاڵ وەناوهاتن جەلەولا، دویای ئەوە ک وێنەی سەرۆک کۆچکردگ مام جەلال لاوردن، و لەیرا مەترسیەگانیان جیگرن نەگ قسەیلیان لە میدیاگان، و ئەیانە مینەی ناکۆکی لەی ناوچە لە دیالە کەن، وخوازن ناوچەگە بکیشنە ململانەیگ نەتەوەیی ک ئاخرەگی ئەرایان سەختە.
لە قسەگانی هەمیش ئویشێد؛ ئەگەر راسکەن، بایەسە وەی بڕیانە خۆپیشان وبەرگری بکردان وەختا چەن کەسیگ لەداعش ژمارەیان لە کلگەیل دەس زیاتر نەوی و داگیر جەلەولا کرد، ئایا پێشمەرگە وەرپرسیارە لە رویدایگ جرف سەخر وپشتین بەغداد و باکوور موقدادیە و مەنسوریە و سەعدیە.
دەلەوی هەمیش ئوشێد؛ بڕیار هاتنەوە دەرچگه، وخۆپیشاندان نە بەێد ونە تیەێرێد.
دەلوی ئاشکرا کەید؛ فرە لەوانە ک نیمچە خۆپیشاندانەگە رێکخستن، له‌وەر حەشد شەعبی و هێزە ئەمنیەلە کردنەی، ودروشمەیل تایفەیی وەکار هاوردن ک بەڵگەی ڤیدیۆیی هاوه‌رده‌س لە مەوقەی مەنینیان لەکەمپەیل ئاوارەیی لە کوردستان و دەورگرد خانەقین.
دەلەوی دوینێد ک هاتنەوەی پێشمەرگە ئەرا دیالە هەڕەشەیگە ئەرا داعش وخاوەن پیلانەگان، وزنیکردنە ئەرا باخو بوسانەیل ک خاوەنیان وەرجە ٣ ساڵ هێشتنانە جی لەدەس تەقینەوە و کەمین داعش واین.
ناوچەیل دەوروگرد خانەقین لە مانگەیل وەرین کەفتنە وەر رویداوەیل و پەلامارەیل وە تەقینەوە، ك بیە هۆی بڕیگ قوربانی و زەخمدار مەدەنی ولە هێز ئەمنی، ک پسپۆرەگان هۆکارەگانی وەدزەیی تیرۆرستەیلە دانان ک لە پارێزگایلیگ تر واینە وەرەو دەورگرد خانەقین.
خانەقین بەرزی رونیگ دوینێد لە رێژەی روداوە ئەمنیەگان وەشیوەیگ نیمچە روژانە، دویای کیشانەوەی هێزەیل پێشمەرگە له ساڵ ٢٠١٧ ک لەناوچەگە وڵاوە بوێن وکۆنتڕۆڵ ئه‌منی کردوین، تا وەرجە کیشانەوەیان لەنوای هاتن هێزەیل عیراقی.
