کوڕ دە ساڵانیگ خەرج خیزانیگ دەێد.. کارکردن مناڵەیل و بیبەشی لە عراق
شەفەق نیوز/ ئەو مناڵەگ تەمەنی لە دە ساڵان ئەوبان نییە، وە روخسار خەفەتبار لە قسەیل بان زوانی ئویشێد: بڕیار وازهاوردن لە خوەنەواری وەخاتر تیکە نان خیزانەگەی بویە.
کارکردن مناڵەیل لە کۆمەڵگای عراق وەشیوەی فراوانیگ دەرکەفتگە، ک شیوەی ئەو مناڵە نشان ژیان کۆمەڵگایگ وە تەواوی دەێد، هەر رووژیگ شیوەی زەرد پڕ لە خوسە هەس، یەک جار لەکنار ریەیلە و یەک جار هانە چەوەڕی تیکە نانیگ، لە دوڕیانەیلە پەیا کریەن.
لە مناڵیەو کار کەێد
یەکیگ لە مناڵەیلە کار (دەسفروەشەی) کەێد، باس ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز کرد ک ناوی ئەمیرە، باوگی گڵووڵەس و توانای کار نەیرێد، و دوو خوەشک و داڵگی دیرێد، و مووچەی چەودیری کۆمەڵایەتیەگە دریەێدە کرای ماڵەگەیان.
ئەو مناڵە ک تەمەنی لە ١٠ ساڵ ئەوبان نییە، لەبان ئەو داهات کەمە ک رەسێدە پیان، ئاو لەناو جادە و ریەیلە فرووشێد، تا وەی بەش بویچگە دەسمیەتییان بەێد، و هەر رووژیگ کەفێدە وەر چەن سەختییگ هەنای لەناو جادەیل شار نەجەف جوولە کەێد.
ئەمیر ئویشێد؛ سەختترین چشتیگ ک وەخوەی دوینێد، ک لە بەشیگ لە بی رەوشتەیلە و ئەو ناونەسەقەیلە ک لەلیان ژنەفێدەی.
روسول دوێەت ١٤ ساڵان، کار لە یەکیگ لە ساڵۆنەیل ئارایشگای ژنانە کەێد، هەر لە مناڵیەو لەوەر چشتەیلیگ کۆمەڵایەتی ژیان تاڵیگ وەخوەی دوینێد، و ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز دیاری کەێد ک یە دوو ساڵە باوگ و داڵگی لەیەک جیاوە بوینە.
هەمیش ئویشێد: خەو مناڵی بویە شەوەیگ، ک خەوم ئەوە بوی بوومە پەرستار تا دەسمیەت بیمارەیل لە وڵاتەگەم بیەم، باوجی دویای جیاوه بوین باوگ و داڵگم واز لە مەکتەو هاوردم و وەگەرد داپیرم دانیشتمە.
ماف مرۆڤ
لەلای خوەییش، کۆمسیۆن باڵای ماف مرۆڤ لە عراق، (نووسینگەی نەجەف) سیمای کارکردن مناڵەیل لە وڵاتەگە و مەترسیەیلی لەبان کۆمەڵگاگە رەوانگە کرد.
فەرەزدەق سەگبان وەڕێۆبەر کۆمسیۆنەگە لە نەجەف ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز وت: سیمای کارکردن مناڵەیل خوار ١٨ ساڵان زیایەو بویە، ک تیمەیل رەوانگەی باوەت ماف چەودیریکردن مناڵ لە نەجەف بەرزەوبوین گەورەیگ وەگورەی ساڵەیل گوزەیشتە تۆمار کردن.
و دیاری هووکارەیل ئەوە کەێد ک لەوەر رەوش ئابووری خەڵکەگە و خراوبوینی دویای گرانکردن نرخ دۆلار وەرانوەر دینار عراقی، و هەمیش سیمای دەرچگن خوەنەوارەیل لە مەکتەوەیل بنەڕەتی و ناوەندی و ئامادەیی، ک یەکیگە لە هووکارەیل وازهاوردن مناڵەیل لە خوەنەواری و تۆمار نەکردنیان لە مەکتەوەیل لەلایەن خاوەنیان و خستنیان وەبان کارەیل سەختیگ. و دیاری کرد ک ئەو رەوش تەندروسییە ک جهان وەخوەی دوینێد لە بڵاوبوین ڤایرۆس کۆڕۆنا و نەوین دەوام ئامادەبوین لە مەکتەوەیل، هەمیش هیشت خەڵکەگە مناڵەیلیان بخەنە کارەیل سەختیگ، وەگەرد کارکردن دوێەت و کوڕەیل لە گەیاکردن ک خوەی تاوانیگە لە تاوانەیل بازرگانی وە مرۆڤ.
سەگبان وتیش: چارەسەریەیل راسی لەلایەن وەزارەت کار و باوەتەیل کۆمەڵایەتی نییە، و هەمیش وەزوی بڕیار مقەیەتیکردن مناڵ نێچەسپیەێد ک وەرجە یەک مانگ لەلایەن ئەنجومەن وەزیران واژوو کریا و هەواڵەی ئەرا ئەنجومەن نوێنەرەیل کریا.
کارکردن مناڵەیل لەماوەی ساڵ ٢٠٢١
ئاژانس شەفەق نیوز ئاماریگ تایبەت لەلایەن وەزارەت کار و باوەتەیل کۆمەڵایەتی کەفتە دەسی، دەرخست ک شمارەی كارمهنهیل تەنیا ١٥٥ کارمەنن لە عراق.
سەرچەوەیگ راگەیانن لە وەزارەت کار و باوەتەیل کۆمەڵایەتی ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز وت: ئی شمارەیلە تەنیا لە سەردانەیلیگ ئەرا دوکان و شوینەیل تایبەت هاتنە، و ئەو کارەیلەی تر لەلای وەزارەت کار و باوەتەیل کۆمەڵایەتی تۆمار نەکریانە.
گرفتەیلیگ تەندروسی
لەلای خوەییش، دکتۆر روبا فەلاح خانمە ئەندام راگەیانن پزشکی لە وەزارت تەندروسی وت: گرنگترین ئەو بیمارەیلە ک مناڵەیلە لەمەوقەی کارکردن کەفنە وەریان، خوەیان گهرما و تیژی خوەر، و زوی تووشهاتن وە ڤایڕۆس کۆڕۆنا، و هشکی، و فرە لە بیمارەیلیگ تر هەس.
یاسای عراقی
لەلای خوەییش، عەلی تمیمی پسپۆر یاسایی ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز وت: ئەرک چەودیریکردن مناڵ و خیزان و داڵگی وەگورەی مادەی ٢٩ لە دەستور جیگرە، و هەمیش یاسای کار ٣٧ ئەرا ساڵ ٢٠١٦ قەیەغەی وەکارخستن مناڵەیل خوار ١٥ ساڵان کەێد.
و دیاری کرد ک ئی یاسا ئەرک قەیەغەکردن ئەوە خستە بان وەزارەت کار وە هەماهەنگی وەگەرد وەزارت ناوخۆ وەگورەی مادەی ٩٥ لە یاسا، و ئەگەر لەبان پێشێلکردنەگە رکدار بوی باوەتەگە هەواڵەی دادگا کریەێد تا سزای خاوەن کارەگە بیریەێد.