نێچیرڤان بارزانی ناوەنگیری ناوەین ئەنقەرە و هەسەدە کەێد: نە فیدراڵیزم و نە مەرکەزییەت جویر چارەسەریگ ئەرا سوریا
شەفەق نیوز - هەڵگەردان تایبەت
راپۆرتە خوەئاواییەیل رۆڵ یەکلاییکە نێچیروان بارزانی، سەرۆک هەرێم کوردستان ئاشکراکردنە لە پەیاکردن "چارەسەریگ ناوەینی" لەباوەت پرس کورد سوریا، لە ری دانوسەنین گەورەی ناوین حکومەت وەختانەی ئەحمەد شەرع و هیزەیل سوریای دیموکرات (هەسەدە).
ماڵپەڕ "مۆنیتۆر" ئەمریکی باس لە رۆڵ سەرۆک نێچیروان بارزانی کرد لە ناوەنگیری لە ناوین رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆک کۆمار تورکیا و مەزڵوم عەبدی کۆبانی فەرماندەی هیزەیل هەسەدە.
وەگورەی راپۆرتە ئەمریکییەگە کە لەلایەن ئاژانس شەفەق نیوز هەڵگەردان کریاس، ئەو گردەوبوینە لە 19ی تەمموز لە عەممان لە ناوەین تۆم باراک نوێنەر ئەمەریکا و مەزڵوم عەبدی وەڕیەو چگ، فرە خاستر بوی لە یەکەم دانیشتنیان کە 10 رووژ وەرجەوە لە دیمەشق ئەنجامدریا، یەیش نشانەس ئەرا ئەوە کە پێگەی کورد هازدارتر بویە دویای ئەو تونوتیژی تائیفییە کە پارێزگای سوەیدا وەخوەی دی.
راپۆرتەگە لە زار سەرچەوەیەگ نویسان؛ "باراک وەخشندەتر بویە، یەخەگە لە ناوەینیان شکیاس".
لە ڕاپۆرتەگە باس لەوە کرد کە نێچیروان بارزانی، سەرۆک هەرێم کوردستان تورکیا "رۆڵیگ چارەنویسساز رانێد لە پشتیوانیکردن کوردەیل سوریا، وەتایبەتی لە ری پەیوەندییەیلی وەرد رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆک کۆمار تورکیا، کە پەیوەندییگ قایم وەگەردی دیرێد". لە راپۆرتەگە وتیش: نێچیروان بارزانی بەشداری کردگە لە نەرمکردن هەڵوێست ئەنقەرە وەرانەور هەسەدە، لە وەختیگ تورکیا لە مانگ یەک ساڵ گوزەشتە پەلامار هەسەدە وسان ئەرا رەسین وە ئاشتی وەرد پەکەکە.
وەگورەی ئەو ماڵپەڕ ئەمریکییە، سەرۆک بارزانی تەقلا دەێد وەرپرسەیل ئیدارەی ترەمپ رازی بکەێد کە دیدگای ئەحمەد شەرع سەرۆک سوریا ئەرا دەوڵەتێکی ناوەندگەرایی لە وڵاتیگ هەمەچەشنی نەتەوەیی و تائیفی جویر سوریادا ناڕاستەقینەس، لە دیاری کرد کە سەرۆک بارزانی نواخستن شیوەی "نە فیدرالیزم و نە مەرکەزییەت" جویر چارەسەرییگ سازانە خوازێد.
لە راپۆرتەگە هاتیش: "گردەوبوین دویای گردەوبوین باراک-عەبدی، کە هاتێ لە پاریس وەڕیەو بچوود، وە بەشداری ئیمانوێل ماکرۆن، سەرۆک فەرەنسا، ئامانج گردەوبوینەگە پیشکەفتن وەرجەسەس لە تیکەڵکردن هیزەیل هەسەدە و دامەزراوە مەدەنییە کوردییەیل لە ناو حکومەت ناوەندی، یەیش لە چوارچیوەی تەقەلایل سەرکردایەتی ئەمریکا ئەرا پشتیوانیکردن شەرع لە کۆنترۆڵکردن تەواویگ وڵاتەگە تیەێد".
هەرلیوا لە راپۆرتەگە لە زار سەرچاوەیل نویساس "کورد ئیسە لەوەر رویداوەیل سوەیدا لە پێگەیگ دانوسەنین هازدارترە، جویر ئەوەگ لە مانگ ئادار بوی کە شەرع لە دویای وەرگردن دەسەڵات تویش یەکەم قەیران گەورە هات، زیاتر لە هەزار کەس کوشیان، کە فرەیان هاوڵاتی مەدەنی عەلەوی بوین، هەناێ چەکدارەیل سوننە پەلامار ناوچە کەناراوەیل سوریا دان".
لە راپۆرتەگە ئاشکرا کرد کە شەرع لە 10ی ئازار دویای چەن مانگیگ لە دویرکەفتن لە مەزڵوم عەبدی زویوەزوی وەگەردی دانیشت، بەڵگەنامەی کارکردن وەردی واژوو کرد ئەرا یەکخستن ئیدارەی خوەیسەری کورد و هیزەیل سوریای دیموکرات وەگەرد دیمەشق. بەڵام لەو وەختەو پێشکەفتیگ کەم وەدیهاتگە.
لەلاییگ ترەک، ماڵپەڕ میدل ئیست ئایی بەریتانی بڵاو کرد کە ئەمریکا و تورکیا مەوقەی 30 رووز دانەسە هەسەدە ئەرا تەواوکردن پرۆسەی یەکگردن وەرد حکومەت سوریا و وسانن لەی ماوە.
وەگورەی راپۆرتەگە، هیزەیل هەسەدە و ئەو گروپە کوردییەیل داوای ئیدارەی خوەیسەر کەن و رازی نەوین لەژیر چەتر وەزارەت ەەرگری سوریا یەکبگرن، رکداری لەبان مقیەتیکردن فەرماندەیی سەربازی و پێکهاتەی ریخریاگەیل جیاواز لەناو سوپای سوریا دیرن. راپۆرتەگە دووپاتیش کەێد کە سەبر و ئارامیی ئەمریکییەیل و تورکەیل پاسا تیەێدە سەر.
وتیش: حکومەت دیمەشق پاپەی ئەوە نییە یەکەیل ژن لە هیزەیل سوریای دیموکرات وە (یەپەژە) تاسیانە بانە ناو رزەیلی.
تۆماس باراک، باڵیۆز ئەمریکا لە تورکیا و کلکریای تایبەت ئەمریکا لە سوریا، لە چەن دیداریگ وە ئاشکرا وتیە کە "واشنتۆن دژایەتی ئەو جویرە داواکاریەیلە کەێد و پشتگیری لە سوریاییگ یەکگرتگ کەێد کە یەک نەتەوە و یەک سوپا و یەک دەوڵەت بوود".
هەرلیوا لە راپۆرتەگە باس دانوسەنین سەرەتای ئی مانگە کرد لە ناوەین هەسەدە و وەرپرسەیل حکومەت سوریا و نوێنەرانی ئەمریکا و فەرەنسا، کە هیچ پیشکەفتنیگ لەلی نەویەو.
هەر لەو چوارچیوە تۆم باراک دویای دیدارەگە وت "ئیمە وەیەکەو گرددانەو کەیمن و ناوجی کەیمن، هاوکاری کەیمن، بەڵام لێرە نیەمینیمن". وتیش: ئەگەر رێک نەکەفتین نەکەفن، بەڵام ئیمە تا هەمیشە جویر مقیەتیکەر و ناوەینگەر لێرە نییمن.
وەگورەی راپۆرتەگە، پەلامارە ئاسمانییەیل ئیسرائیل وەبان دیمەشق، کە بویە مدوو جەنگ لە سویدە ناوەین کووچەرەیل و دروزییەیل، بویە مدوو پەرەسەنین گرژی لە ئەنقەرە، کە سەرچەوەیل حکومەت تورکیا رخ دیرن دەسوەردان ئیسرائیل گاڵ هیزەیل هەسەدە بیەن پابەند بوود وە پەڵپ حکومڕانی خوەیر وەتایبەتی کە شایەت دیمەشق نەتوەنێد ململانێگە چارەسەر بکەێد و لە خود وەختەگە لایەنگر توومەتبارکردنە لە ئەنجامدان تاوان دژوە کەمینەی دروز.
سەرۆک کۆمار تورکیا وەرجە چەن رووژیگ راگەیان کە "هەڵوێست زاڵبوین شەرع لەبان سوەیدا بایەسە جویر پەیامیگ ئاشکرا بوود ئەرا (هەسەدە) کە هیچ جیاوازییگ لە دانوسەنین فڕەداین چەک لە ناوەین باڵ و هیزە کوردییەیل نەوود".
مۆنیتۆر باس ئەوە کرد کە ئەسعەد شەیبانی، وەزیر دەیشت سوریا کە بەشداری لە گردەوبوین ٩ی تەمموز کردوێد، کۆتایی مانگ تەمموز جزیری دوا مەوقەیگ ئەرت کیشانەوەی هیزەیل سوریای دیموکرات لە ناوچەیل ژیر دەسەڵات خوەی لە دێرەزۆر کە هاوسنوورە وەرد عراق کرد.
لە راپۆرتەگە دیاری کرد کە مەزڵوم عەبدی ئی داوا رەتکرد، دیدارەگە وەشیوەیگ کارەساتبار کۆتایی هات، راپۆرتەیل باس کەن کە باراک لە دیدارەگە دەرچگ.
بیجگە لەوەیش راپۆرتەگە لە زار سەرچەوەیەیلی نویساس: “قەیران سوەیدا ماوەیگ دادە مەزڵوم عەبدی کۆبانی”، وتیش: “کەس نیەتوەنێد گرەو لەبان مەنین شەرع و رژیمەگەی لە ماوەی مامناوەندیک بکەێد، یا لەبان هەر پیشهاتیگ گەورە، ئەراوە مەزڵوم کۆبانی نیەخوازێد گەلەگەی بی مقیەتیکردن بمینێد دویای ئەوەگ چەکەیلیان بیەنە دەس دیمەشق”.
