پەلامار ئیران لەبان ئیسرائیل : کی بردیەسەو و کی شکست خواردیە؟
"یەکسانی ئەرێنی لە بەرژەوەنی ئیران."
سوپای ئیران راگەیان کە پەلامارەگەی وە فڕۆکەی بێفڕۆکەوان و مووشەک لەبان ئیسرائیل “لە وەڵام پەلامارەگەی لەبان کونسوڵخانەی ئیران لە دیمەشق بویە، و گشت ئامانجەیلی وەدەس هاورد”.
تەهران وەرجەیە هەڕەشە دا کە وەڵامدان تونیگ لەبان ئەو پەلامار ئاسمانیە بیەێدەو کە نزیکەی دوو هەفتە وەرجە ئیسە کونسوڵخانەگەی لە دیمەشق پایتەخت سوریا کردە ئامانج و ١٣ کەس کوشیان کە ٧ کەسیان ئەندام سوپای پاسداران ئیران بوین و شەش هاووڵاتی سوری.
هەردوگ وڵات لە ناوەین قازانج و زەرەردن
ئاهەنگ ئیرانی فرەیگ ئەرا ئەو پەلامارە بوب، بەڵام عەلی نوریزادە، لێکۆڵەر ئیرانی و وەڕێوەبەر ناوەندی لێکۆڵینەوەیل ئیرانی-عەرەبی لە لەندەن، نووڕێد کە ئەو پەلامارە هویچ دەستکەفتیگ لە جادەی ئیرانی وەدەس نەهاورد، “بەڵکم لاوازی ل رژیم ئیران، چوینکە هویچ ئامانجیگ لە ئیسرائیل لەناو نەورد، بەیش هەنەکی لە جادەی ئیرانی دروس کرد و باس ئەوە کرد کە ئەگەر تەهان درویژە وە جەنگ دەروینی بیاتاد، وەها دەستکەفتی فرە زیاتر بوی.
لە لاییگ ترەک دکتۆر ئێریک ڕوندتسکی توێژەر لە زانستەیل خوەرهەڵاتی ناوڕاس و پسپۆڕ سیاسەت ئیسرائیل لە سەنتەر موشێ دایان لە زانکۆی تەلئەبیب وت: ئیسرائیل وە دروسکردن شیوەیگ نائاسایی لەناکاو لەناو جادەی ئیسرائیل شکست هاورد، كە کەشوهەواگە ئاڵووز بوی “و فرە کەس رخیان لە دووارەبوین ئی پەلامارەیبلە لە بانان چگ.”.
عەلی نوری زادە، نووڕێد کە نەتانیاهۆ هەس وە دەسەڵاتیگ زیاتر کەێد، وەگەرد قایمبوین پەیوەندییەیلی وەرد ئەمریکا و وڵاتەیل خوەرئاوا.
لە وەختیگ ئەو توێژەر ئیسرائیلییە ئویشێد: “وڵاتەگەی لەی پەلامارە شکیاسەو و لە خود وەختیش قازانج کردگە، ئی پەلامارە ئەوە چەسپان کە ئیسرائیل وەخوەی نیەزاێد کە رەفتار وەرد وڵاتیگ گەورە لە خوەرهەڵات ناوڕاس کەێد، و نەبایەس هاوسەنگی هیز لە ئیسە لە ناوچەگە بخەێدە پشتگووش هەمیش چەسپان کە ئیسرائیل نیەتوەنێد ریگری لە ئیران بکەێد ئەگەر بخوازێد لە ناو ئیسرائیلەو دەس بوەشنێد.”
گلەوخواردن ئەرا باوەش ئەمریکا و فشارە ناوخۆییەیل
ئێریک ڕۆندتسکی، توێژەر ئیسرائیلی، نووڕێد کە پەلامار ئیران دەستکەفتی ئەرا ئیسرائیلیش بویە کە “هاتێ ئی پەلامارە خاڵ وەرچەرخان بوود لە ئاست سیاسی، چوینکە ئیسرائیل ئەرا چەن مانگیگە یەکەمجارە سوود لە پشتیوانی خوەرئاوا گرێد، و توەنێد ئەرا باوەش ئی وڵاتەیلە گلەو بخوەێد، وەتایبەتی ئەمریکا، دوای گرژییگ بیوینە لە پەیوەندییەیل”.
عەلیزادە توێژەر ئیرانی باس ئەوە کرد کە تەهران لە ئاست سیاسی شکیاسەو، چ لە ناز بوود یا لە دەیشت، ئیران وڵاتەیل هاوسا لەدەسدا و هویچ پشتیوانییگیش لەلایەن هویچ وڵاتیگ نەویە، وتیش؛ وە تەقەلای کیشانن ئیران ئەرا جەنگیگ ڕاستەوخۆ وەرد ئەمریکا.
لە وەختیگ ئیسرائیل هویر لە وەڵامدان ئیران کەێد ئایا واشنتۆن توەنید ریگری لە جەنگ گشتگیر بکەێد؟
ڕۆندێتسکی وتیش نیگەرانییگ فرا لەناو ئیسرائیل هەس و یەیش کاریگەری بەد لەبان جادەی ئیسرائیل دیرێد، و ماوەی ئی دویاییە زیایبوین تویڕەیی بویە لەوەر فشارە ناوخۆییەیل و لەخود وەختەگە وەگەرد ئی جەنگە، و نەوین پیشکەفتن لە باوەت ئەوانەگ لە غەززە رفیان.
زادە هەروەها وتیش؛ عەلی خامنەیی ڕیبەر ئیران کەفتیەسە ژیر زوور فرەیگ، نەک تەنیا لە جادە، بەڵکم زوور سەختیگ وەلایەن کەسایەتییە وەرپرسەیل ناو رژیمیش هەس، دویای کوشیان هەفت فەرماندەی سوپای قودس وەدەس ئیسرائیل.
پەیامیگ وە ئاگر و گلەوداین سەربەرزی
عەمید هیشام جابر، شارەزای سەربازی و ستراتیژی و وەڕێوەبەر سەنتەر خوەرهەڵات ناوڕاس ئەرا توێژینەوەی ستراتیژی لە بەیروت، لە دیداریگ وەگەرد بی بی سی نیوز عەرەبی وت: سەرسامیەگەی لەبان پەلامارەگە ئەوەسە کە سەرسامکەر نەویە، وەرجە ئەو یەک هەفتە جەنگ دەروینی بویە، چوینکە ئیسرائیل لە رەوشیگ رخبەر بوی و یەیش زیانیگ دەروینی و ماددی لەلی بویەو، لەوەر شیویان فرەیگ لە ئاسانکارییەیل و دەرچگن فرەیگ لە هاووڵاتیەیل لە ئیسرائیل.
جابر ئەو ئۆپەراسیۆنە کە ئیران ئەنجامی داگە وە "پەیامیگ وە ئاگر" وەسف کەێد - وەقسەی خوەی - کە ئیران ئویشێد توانای رەسین وە قویلایی ئیسرائیل دیرێد، تاقیکردنیگ ئاگرین بوی ئەرا دیاریکردن توانا و ئامادەیی وەرگری ئاسمانی ئیسرائیل.
دوبای پەلامار ئیران لە ئیسرائیل چە بوی؟
ئویشێدیش: تەهران لە روی سەربازی و ستراتیژییەو لە ئاڵشتکردن ریسای رویوەڕویبوین سوود وەرگرد، بەشیگ لەو شکۆمەندییە لە ساڵەیل گوزەشتە لەدەس داگە لە وەخت پەیڕەوکردن "سیاسەت سەبرگردن ستراتیژی" .
ئەو شارەزای سەربازییە لە قسەیلی وتیش: ئیران ئی بڕ فرەی فڕۆکەی بێفڕۆکەوان ”تەنیا ئەرا سەرشیوانن لە وەرگری ئاسمانی ئیسرائیل” کلکرد کە گومەزب ئاسن تەنیا نەوی لە نواگیریکردن مووشەکەیل، مە ئەمریکا و بەریتانیا لە ری بنکەیل لە خوەرهەڵات ناوڕاس دەسمیەتیی دان.
لەباوەت ئەو وەڵامە کە ئیسرائیل پەیمانی دار جابر وت، “ئەگەر ئیسرائیل وەڵامدان سەربازی هەڵوژێد، توەنێد وە مووشەکەیلی بڕەسێدە زەوی ئیران، لە وەختیگ نیەتوەنێد وەردەوام بوود و بڕەسێدە قویلایی قویلایی، و هەگ رەسیە زەوی ئیران وەڵام ئیران تون بوود. ئیسرائیل توەنێد وە هویردی ئیران بومبواران بکەێد، بەڵام تا ئی فڕۆکەیلە تەنیا وەبان دەوڵەتەیل عەرەو رەد بوون، و ئەوەیش ئیران هووشداری لەلی داگە، یا ئەگەر لە بنکە سەربازییەکیل ئەمریکاو هەڵسیەن، کە ئەمریکایش ری وەپی نیەێد.”
ئاڵشتبوین ریەگە و گلەوخواردن متمانە
فەواز جرجس پرۆفیسۆر پەیوەندییە ناودەوڵەتییەیل لە لەندەن نووڕێد کە دەستکەفتەیل ئیسرائیل زیاترە لە دەستکەفتەیل ئیران. چوینکە پەلاماریل ئیران نەویە مدوو ویرانکاری لە ئیسرائیل و نە قوربانی مرۆیی، هەمیش لەوەر ئەوە ئیرنگە گشت خوەرئاوا وەگەرد ئیسرائیل وسیاس، و ئەمریکایش لە تەقەلای گردەوکردن پشتیوانی خوەرئاواس لە روی چەک و هاوکاری هەواڵگری و پاڵپشتی دارایی ئەرا ئیسرائیل.
دویای پەلامار وەبان ئیسرائیل، چە لەناو ئیران باوە؟
جرجس هەمیش ئویشێد: “ناتانیاهۆ لەڕوی سیاسییەو سەرکەفێد دویای ئەوەی چەو تا ماوەیگ وەختانە لەو رەوش کارەساتبار و دڕندەییانە لە کەرت غەززە لاوریا”، کە نەتانیاهۆ سوودمەن بوود لە گلەوخواردن پەیوەندییەیلی وەرد خوەرئاوا، وەتایبەتی وەرم جۆ بایدن سەرۆک ئەمریکا، دویای ئەوەگ خوەرئاوا فرە ڕەخنەی لە ئیسرائیل کردنە لەی دواییە لە پشت رویداوەیل غەززە،
لەباوەت دەستکەفتەیل ئیران لەو پەلامارە، جرجس ئویشێد تەهران لە روی سیاسییەو قازانج کرد؛ توەتست خوەی ئەرا گەلەگەی و هاوپەیمانەیلی و دوژمنەیلی جویر خاوەن ئیرادەی سیاسی نشان بەێد و بتوەنێد بچوودە رویوەڕویبوین ڕاستەوخۆ وەرد ئیسرائیل.
زەرەدیگ ستراتیژی ئەرا ئیسرائیل
پڕۆفیسۆر پەیوەندییە ناودەوڵەتییەیل، فەواز جرجس، هەمیش ئویشێد: ئەوەگ ئیران کردەی دەرخست کە ئیسرائیل نیەتوەنێد وە تەنیا وەرگری لە خوەی بکەێد بیجگە لە ری هاوپەیمانە خوەرئاواییەیلی، دویای ئەوەگ ئەمریکا، بەریتانیا، فەرەنسا و ئوردن فرەی مووشەکەیل ئیران خستنە خوارەو.
وتیش: ئامانج سەرەکی ئیسرائیل لە پەلمارەیلی دووارەیلی لەبان ئیران لەی ماوەی دواییە ئەوە بویە کە نشان بەێد ئیران دەسکوڵە و نیەویرێد لەڕویی بووسێد، "بەڵام پەلامارەگە ئەوە شکان".
جرجس ئویشێدیش: ئیرنگە ناوچەگە کەفتیەسە چەو ئەو زریانە، کە ئیران راگەیان کە وە شیوەیگ کەورەیگ جەنگ قویلەو کەێد، و یەیش لەی وەختە ناوچەگە خەێدە کەنار کۆتایی سیاسی و سەربازی و ئابووری.
