بیتوانایی حکومەت لە لەناوبردن باوترین شێرپەنجە لە عراق

مانگ تشرین یەکەم گشت ساڵیگ وە مانگ هووشیاری لە مەترسییەیل شێرپەنجەی مەمگ دانریەێد لە گشت جەهان، لەڕی جیوەجیکردن چەن چالاکییگ کە گاڵ خانمەیل دەن تا زوی دەسنیشان بکەن، هاووەخت چالاکییەیل رەنگ پەمەیی جویر دروشم هووشیاری خوەیان نشان دەن.

شێرپەنجەی مەمگ ئەو چشتە کە لە خانەیل مەمگ دروس بوود، وە لە پشتی شێرپەنجەی پووس تیەێد، چوینکە باوترین جویر شێرپەنجەس لەناو خانمەیل لە ئەمریکا، شێرپەنجەی مەمگ تویش ژن و پیاوەیل بوود، بەڵام زیاتر لەناو ژنەیل هەس.

یەکەمین لە عراق و جەهان

قسەکەر وەزارەت تەندروسی عراق، سەیف ئەلبەدر، لە بەیاننامەیگ وت: شێرپەنجەی مەمگ لە پلەی یەکەم شێرپەنجەس لە عراق و جەهان، و لەبان ئەو بنەما بانگەشەی ژنەیل بان 40 ساڵ کەیمن ئەرا ئەنجامدان وەشکین (مامۆگرام) و وەشکین سۆنەر”.

 وتیش: "پیربوین رخ تووشبوون بە شێرپەنجەی مەمگ زیای کەێد بیجگە لە هوکار ماوەدرویژ، هەرلیوا خوو ناتەندروس خواردن و کەمی چالاکیی لەش و هوکارەیلیگ ترەک".

بەدر ئاشکرا کرد کە "53 سەنتەر دیاریکردن شێرپەنجەی مەمگ هەس، لەناویان 17 سەنتەر و کلینیک لە بەغدای پایتەخت دابەش کریانە"، وتیش: "وەزیر تەندروسی رێنمایی دەسوەپیکردن هەڵمەتەگەی کرد تا هاووەخت بوود وەرد مانگ رویوەڕویبوین جەهانی شێرپەنجەی مەمگ لە مانگی تەشرین یەکەم لەگشت ساڵیگ”.

لەو چوارچیوە ئەندام دەسەی تەندروسی و ژینگەی پەرلەمان، باسم ئەلغورابی ئویشێد “بیماری شێرپەنجە کرفتیک جەهانییە کە رووژ لە دویای رووژ رخەیلی زیای بوون، لە عراقیش لە هەر 100 کەس بیماریگ شێرپەنجەی مەمگ توومار کریەێد .”

بڵاوبوین بیماریەیل شێرپەنجەیی

لەباوەت مدووەیل بڵاوبوین ئی دویاییەی بیماریەیل شێرپەنجەیی وەتایبەت لە ناوچەیل باشوور، غورابی لە قسەیلی ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز ئویشێد: ئەوە گلەو خوەێد ئەرا  “پیسبوین ژینگە وە دویەم ئۆکسید کاربۆن، و دەردان گاز میتان لە سزانن گاز مەوقەی دراوردن نەفت”.

وتیش: "بیجگە لەوە کە ئاست بەرز پیسبوین و ژەهرەیل ناو ئاو و پیسبوین خاک، بیجگە لە تیشکدانەوە کە لە 300 هەزار ئەوەنەی سنوور ریوەپیدریای رەد کەێد، لە ئەنجام جەنگەیل گوزەشتە".

دیاری کرد کە “بایەسە وەشکین وەرجەوەختی ئەرا دەسنیشانکردن بیماریەیل شێرپەنجەیی وەگشتی و زوی چارەسەرکردنیان، بەڵام ئەگەر بڕەسێدە ئاست سێیەم یا چوارەم، ئەوە چارەسەرکردنیان قورسە تەنیا لە بیماریە دەگمەنەیل نەوود”.

 ناوەندەیل دەسنیشانکردن

وتیش: کەمیی سەنتەرەیل دەسنیشانکردن هەس، کە ئی سەنتەرەیلە لە عراق دەگمەنن، کە 4 سەنتەر چارەسەرکردن پەنام شێرپەنجەیی ئەرا زاڕوو، 5 سەنتەر چارەسەری تیشکی، و 23 سەنتەر چارەسەری کیمیایی لە گشت عراق هەس"، وتیش:  “ئی سەنتەرەیلە بەس نیین، ئەراوە ناچارە بیماریەیل کەێد وەرەو دەیشت وڵات بچن، یەیش بڕە پویل فرەیگ خوازێد ".

غورابی لەباوەت چارەسەریەیل وتیش: “چارەسەرەیل ئەرا بیماریەیل شێرپەنجەیی گرانن، کە بودجەی وەزارەت تەندروسی ئەرا ساڵ ٢٠٢٣ نزیکەی ١٠ ترلیۆن دینارە، لەو بڕە ترلیۆنیگ و ٦٠٠ ملیار دینار ئەرا چارەسەر جویراجویر خریاسە پشت دەس، لەوانەیش شێرپەنجە، ئەراوە هاتێ چارەسەرکردن تەنیا ئەرا نزیکەی لەسەد ٣٠ی بیمارەیل دابین بکریەێد، ئەوانەی ترەک چارەسەرەگە وەخەرج گیرفان خوەیان کەن.”

غورابی لە قسەیلی دیاری کەێد کە: "وەویشەو بایەسە هەڵسیانیگ گەورەی حکومەت ئەنجام بیریەێد ئەرت دامەزریان سەنتەر وەشکین وەرجەوەختی، وەتایبەتی لە خەسەخانە نووەیل جویر خەسەخانەیل ئەڵمانیا و تورکیا و ئوسترالیا کە ئیرنگە هانە گامەیل دروسکردن، وە دیزاینکردن بەشیگ لە دامەزراوەیلیان و دامەزریان سەنتەر وەشکین وەرجەوەخت".