لهوهردهم پهنجهرهى وهزارهت كووچكهرهیل و كووچ وهپى كریایهیل
ساڵهیل چهوهڕیكردن و زوڵم وزوور ساڵهیل سهخت، له نزیك ئى پهنجهره سهدان جهسته كهڵهكه بهسانه له پاشمهنى ئهو ئادهمیزادهیله ك دڵیان وهوه خوهش بوى ك ئومید دادادپهروهرى و عهداڵهت ههس ك ئهو ههق ڕهوایانه ئهرایان له ژیانیگ كهرامهتدار باریدهوه ك ئهوسا لهلیان زهفت كریا، بهڵى لهوهردهم پهنجهرهگهى وهزارهت كووچكهرهیل و كووچ وهپى كریایهیل ك لهئامانجهیلى : دریژهداین وه كوومهك كردن كووچ وهپى كریایهیل و ئهو پهنابهرهیله ك ئهرا عیراق هاتنهسهوه، و پیشخستن ستراتیجیهیلیگ ئهرا پهیاكردن چارهسهرهیلیگ كارا ئهرا كووچ وهپى كریایهیل ناو عیراق، و ههمیش پیشكهشكردن ڕاوێژكارى یا ئستشاره له باوهت ئهو قانوونهیله ك پاراستن و كوومهك پهنابهرهیل و كووچ وهپى كریایهیل دابین كهید.
وهلى زوورمى ئهو كهسهیلهگ قاپى ئى وهزارهته و فهرمانگهگانى كوتانه هیمان وهدهس ڕۆتین ئجرائات بیرۆقراتیهوه ناڵنن.. هاووڵاتى عبدالله على حسین فهیلى ك له سویدهو هاتیهسهوه و ئهندازیارگ مهدهنیه له پهیوهندییگى وهل ماڵپهڕ شهفهق ئهوه ئاشكراكرد ك :"من له ساڵ 1980 له عیراق كووچكردم له ئاكام سیاسهت سهركوتكهرانهى ڕژیم وهرین و ئهوسا من له وهزارهت كشتوكاڵ یا زراعه كاركردیام وهگوورهى دامهزرانن مهركهزى له ساڵ 1978 ، و ئمڕوو ك هاتمهسهو ئهرا عیراق سهردان وهزارهت كشتوكاڵ كردم تا بامهو ئهرا سهر كارهگهم ، وهلى وهگوورهى ئهو ڕاسپاردهیله ك له گشت وهزارهتهگان وهكارى تیهرن لهخاتر هاوردنهوهى قاودریایهیل سیاسى له كووچكهرهیل و كووچ وهپى كریایهیل ، وهزارهت كشتوكاڵ داوا لهلیم كرد كتاب پشتگیرییگ له وهزارهت كووچكهرهیل و كووچ وهپى كریایهیل ئهوه لهتى سابت بكریهى ك من كووچبهر بویمه تا بتویهنم بامهو ئهرا سهركارهگهى خوهم، وهلى كار ئهڵاجهوى لهورا بوى ك ههرچهنى ك زانیارى فرهیگ لهوهردهس بهرلاێوهبهرایهتى كووچكهرهیل و كووچ وهپى كریایهیل بوى له كهرت رصافه ، وهلى قهبوول نهكردن كتاب پشتگیرى بیهنه پیم، و مههانهیشیان ئهوه بوى ك ئى كتابه وهشیوهى گهنیگ وهكارتیهرم، و یهیشه وهگوورهى ئهو ڕاسپارده و تهعلیماته ك لهلایهن خود وهزارهتهگهوه دهرچویه !!!".
هاوڵاتى جعفر عزیز محمد له لاى خوهیهو وهى جووره كێشهگهى خوهى كورتهوكهید و ئویشى:"من یكیگم لهو كهسهیله ك ڕژیم وهرین كووچوهپیم كرد ئهرا ئیران و له شوون ساڵ 2003 هاتمهوه، و سهردامه وهزارهت كووچ وهپى كریایهیل ئهرا وهرگردن پارچهیگ زهوى وهك ئهو باقى كووچ وهپى كریایهیل وهلى وهزارهتهگه لهى ههقه ناهمیم كرد وتنه پیم: (تو ژنهگهد تهڵاق دایده و دى ژن نهخوازیده لهوهر ئهوه دى ههق نهیدرید داواى زهوى بكهید و بایهته ژن بخوازید تا بتویهنید پارچهیگ زهوى وهربگرید...!).
هاوڵاتى صباح تالب عبدالله باس له مهینهتى خوهى و باوگى كهید وهل ئى وهزارهته و وهى جووره ئهرا ماڵپهڕ شهفهق باس كرد :"ئیمه لهوهر ئهوهگ كورد فهیلیمن له عیراق دهركریایمن و دویاى ئهوهگ هاتیمنهسهوه چهوهڕى ئهوه كردیمن ك بارووهزعمان خاسترهو بوود وهلى تا ئمڕوو ههر وهرهو خهراوتر چوود ، چوینكه باوگم پیاو گهورا وپیریگه و خاوهن خیزانیگه و ههرچى مراجهعهیه ئهرا فهرمانگهیل دهوڵهت هاوهملى و ئیسه ڕهسیه ئهو ڕاده ك دى مهویس بویه و له هامشوكردن وهزارهتهیل دهوڵهت شهكهت بویه و من كردیهسه وهكیل خوهى وهشیوهیگ قانوونى تا بكهفمه شوون كارهگانمان وهلى كار ئهڵاجهوى ها ئهورا ك لایهنهیل تایبهتمهند وه وهكیلى من قهبوول نهكردن و داواكردن ك باوگو خوهى باید ئهرا تهواوكردن ئى كارهیله ههرچهنى بیماره و پهكیشى كهفتیه...!".
هاوڵاتى كورد فهیلى فرید عبد على مهتهڵیگ تر دیرى وه وهزارهت كووچ وهپى كریایهیلهو، وهى جووره ئهرا ماڵپهڕ شهفهق باسى كهید و ئویشید:"ههر له ساڵ 2003 وه تا ڕووژ ئمڕوو چوار فایل پیشكهشكردمه و وهگوورهى راسپاردهگان وهزارهتهگه من ههق دیرم بهخشش یا (منحه)ى پویلى و پارچهیگ زهوى وهربگرم، و پویل فرهیگ لهى باوهته خهرج كردمه وهدریژى ساڵهیل هامشوكردن پهنجهرهگهى فهرمانگهى پهیوهندیدار ك ڕووژانه وهتهنیا تاكه فهرمانبهریگهوه كهفیده شوون كێشهیلمان ك ڕووژانه ههزاران كهس مراجهعهى كهن، و بهشمان لهى كاره تهنیا گهرمى تاوسان و سهردى زمسان بوى ك تویش شهڕمان هاوردن ئهوه بیجگه تیهڵى زهلیلى وسیان لهدهر ئهو پهنجهره".
له شوون ئهوهگ گووش دایمنه شكات و سكاڵاى هاوڵاتیهیل پهیوهندى كردیمنه چهن كاروهدهسیگ و چهن بهڕێوهبهر بهشهیل وهزارهت ئهرا پرسین و زانستن ڕاسى له خود وهزارهتهگه ، وهلى وهداخ فرهیگهو ههمیشه تهلهفۆنهگانیان لاڵ بوى وهك تهلهفۆن زوورمى كاروهدهسهیل عیراق نوو، و لهشوون ههپ وههوڵ و تهقهلاى فرهیگ تویهنستیمن پهیوهندى بكهیمنه بریكار یا وهكیل وهزیر كووچ وهپى كریایهیل و كووچكهرهیل حمدیه نجف ك ئامادهیى خوهى نیشاندا ئهرا جواوداین پرسیار ئهو هاوڵاتیهیله ك ناویان هاوردیمن و حمدیه نهجهف لهپهیوهندیهگهى وهل ماڵپهڕ شهفهق ئویشى:" ههق ههر هلوڵاتییگه كووچ وهپى كریاوى یا كووچكردوى داواكارى پیشكهش بكهیده وهزالرهتهگه تا كتاب پشتگیرى بهنه پى ئهرا وهزارهتهیل و فهرمانگهیل پهیوهندیدار ، وهگوورهى ئهو ڕاسپارده و سستم و میكانیزمهیله ك كار وهپى كهیمن، وهلى ئجتهاد شهخسى بڕیگ له فهرمانبهرهیل بووده ڕیگریگ لهوهردهم وهڕى خستن فایلهیل هاوڵاتیهیل".
له باوهت كیشهى كووچ وهپى كریایهیل له وهرگردن پارچهیگ زهوى ك ئهرایان تهرخان كریاس حمدیه نجف ئویشى:" ئهو پارچه زهویهیله ك له لایهن شارهوانى بهغدا و وهزارهت شارهوانیهگان ئهرایان تهرخان كریاس كهمن و بهش ئهو ههمكه داواكاریهیله نیهكهید، بیجگ لهوهیش ك ئى زهویهیله هانه ناوچهیلیگ كهمترین خزمهتگوزارى لهتى نیه و نهخشهى شارهیل هاوچهرخ لهتى نهخریاسه وهرچهو ، و ئیمهیش له وهزارهتهگهمان چهن میكانیزمیگ گردیمنهسهوهر و وهگوورهى سستم خاڵبهندى زهوى بهشهو كهیمنه بان ئهوانهگ ههق دیرن".
حمدیه نجف ئهوهیشه ئاشكراكرد ك :" ئهو ڕاسپاردهیل و تعلیماته ك وهزارهتهگهمان و فهرمانگهگانى وهگوورهى كاركهن له لایهن كهسهیلیگ ناشارهزا و وهشیوهى شهلم كوورم دانریانه و چهن بهڕێوهبهر گشتییگ ههس له ئاست خوازریاى نین و هویچ زانیارییگ لهباوهت سروشت كوومهڵگاى عیراقى نهیرن".
حمدیه نجف ئهوهیشه ڕووشنهوكرد ك :" زوورمى كێشهیل كوردهیل فهیلى جاران وهلفهرمانگهى قانوونى وهزارهتهگهوه بوى ك لهلایهن یهكیگ له نزیكهیل له وهزیرهگهوه وهڕیهوچیاد ك وهل خود وهزیرهگهوه هات وهختى ئى وهزارهته وهرگرت".