گورانیەگان زاهد محمد ئەرا شۆڕش تەمووز
موئەیەد عەبدولسەتار/ شۆڕش چواردەی تەمووز ١٩٥٨ ، زەنگیگ بوی ک عراق لە خەوەگەی هەڵسان، قەڵەم شاعرەیل دەسکردە نووسان، قورگ هونەرمەنەیل دەسکردە خوەشترین ئاواز و گورانی ئەرا ئی شۆڕشە ک وڵاتەگە خستە بان سەرەتایەگ لە ری پێشەنگی وە کار و ئاوەدانی.
هەرچەن پیلانەگان لە شوونی هات هەر لە یەکەمەین رووژەگانی، و تاوانبارەیل تەقەلای کوشتن سەرکردەی شۆڕشەگە دان لە جادەی رەشید، لە هەوڵدانیگ سه‌رنه‌كه‌فتگ، و خوەیان هەر وەردەوام بوین لە پیلانیان، تا دەرقەت مل شیرەگە هاتن، لە هەیشت شوبات ١٩٦٣ ، ئومیدەیل گەلەگە رمانن، ئەو گەلە ک وەرخودانیان کردیاد وە هەرچەگ تویەنست لە هێز وچەک، بەڵکم چەک شەیتانەیل تیژتر بوی لە خێرخوازەیل، و هیمان باج ئەو رووژ شومە دەیمن ک لەتی گڕ شۆڕشەگە کپەو کردن.
لە ناو وەناوبانگترین ئەو شاعرەیلە ک جوانترین گورانی نووسان ئەرا شۆڕش تەمووز و عەبدولکەریم قاسم سەرکردەی، خوەی شاعر گەورای كورد فه‌یلی زاهد محمد زەهدی بوی، گورانی نووسیگ بوی دیوان ناسریاگ داشت وە زوان عەرەوی فەرمی و جەماوەری.
هەر لە گەنجایەتیی لایەنگر حزب شیوعی عراقی بوی، و بۆچون چەپ توکمەیگ داشت، لە ناوچەیگ جەماوەری ژیا د کرد لە شار حەی و کوت، لەناو باوان خوەی لە کورده‌یل فەیلی، ک چەنجاریگ کەفتنە وەر وەزور بارکردن، لە بەغداد خوەنست وکاریش کرد.
لەبان داهێنانە شعریەگەی، ئابووری خوەنست وبڕوانامەی دکتۆرا لە چیکلوسوفاکیا لە ساڵ هەفتاگان وەرگرد، لە زانکۆ، له رادیۆو تەلەفزیۆن كاركرد وه‌ڵ كار رۆژنامەوانی .
سەرتای شیعرانەگەی تاریف راپەڕین گەلەگە کرد ئەرا قورتاربوین لە رژیم شاهی سەرکاڵی وەدویاکەفتگ، و وەناوبانگەو بوی وە پارچە شعرەگەی ک بویە سروودیگ ئەرا خەبات و خەباتکارەیل.
ئەوەیگ وەرەو گەل چوود با بوەیدەم
و لەناوڕاس بڵویزەی جەنگ بخەێدەم
ئەگەر گەلەگەد چڕی ناو ئازاگان
لەجیام لێبوردن داوا کەو بچوە وەردەم
وەداخەو گریامە لە نوگرە سەڵمان
وە کۆتو بەندی من زیندانم لەناو خەم
''ئی پارچه شعره ، ئاژانس شەفەق نیوز وەرگێرانی کرد لە عەرەوەیەو''
ئی پارچە وەختا زیندانی بوی لە نەگرە سەڵمان نووسادەی لە سەردەم شاهی، ئی پارچە لە ماڵئاوایی ئەو زیندایەیلە ک ماوەگەیان تەواو کردیان خوەنستیانەی.
و پارچەیگ تر داشت ک دویای شۆڕش تەمووز نووسادەی، و ئیجا هونەرمەن ئەحمەد خەلیل ئاوازی دانا و چڕیەی، و بویە سروودیگ لە گشت بۆن نیشتمانییگ خوەنریاد:
هەر بژی کورد و عەرەب رمز النضال "دروشم خەبات"
زاهد وەناوبانگ بوی وە ئۆپڕێت ئێزگەیگ وەناونشان '' غێدەو حەمەد'' جوور ئۆپڕێت گورانییگ گفتوگۆی دڵدارانەی ناسکیگ هاناوی، و هەمیش بڕێگ گورانی تر جوور ئەو گورانی وەناوبانگە ک نازم غەزالی چڕیەی:
مرّوا عليّه الحلوين و عذّبوني
بنظرة تهيم الروح .. بيها رموني
زاهد محمد ئەرا شۆڕش تەمووز لە سەرتای دەسوەپیکردنی فرە نووساد، و لە پێشەکی شعرەگانی ئووشێد: لەی لاپەڕەیلە، کۆمەڵە جەماوەریەگە شوونیگ تایبەت ئەرا ژمارەیگ لە گورانیە نیشتمانیەگان تەرخان کریاگە ک تیم ئێزگەی عراق چڕیەی و هەمیش چەن هونەرمەنیگ، لە ساڵەیل یەکەم و دویەم لە شۆڕش ١٤ی تەمووز ٥٨ .
لە پێشەکی ئۆپڕێت شۆڕش گەل نووساد: رووژیگ لە رووژەیل ساڵ دویەم شۆڕشەگە، شاعر زاهد محمد داواکریا لە لایەن وەرپرسەیل ئێزگەگە تا خەور بیەنە پی ک خوەی داواکریاگە لە لایەن وەزارەت وەرگری ئەرا چەوپیکەفتن وەل سەرکردە عەبدولکەریم قاسم، و هەنای چگ ئەرا چەوپیکەفتنەگەی، قاسم سوپاس لەلی کرد ئەرا پێشکەشکردنی کۆمەڵە شعریەگەی ( تیشکیگ لە شەو)، لە ناو چەوپیکەفتنەگە نەختترین گوورانی نووس ودەقهێنەر و نووسەر بەرنامەی ئێزگەیی و وەڕەوبەر گشتی رادیۆو تەلەفزیۆن لەورا بوین. لە چەوپیکەفتنە تایبەتەگە، قاسم ئاماژە دا وەگرنگی داین تایبەتی ئەرا نووسینەگان زاهد محمد لەو گورانیەیلیە ک بانگەواز ئەرا گەل کەێد لە مقەیەتی کردن شۆڕشەگە و تەکان فراوانیەگەی، ئیجا خوەی پێشنیار کردە شاعرەگە تا ئۆپڕێتیگ وە زوان فەرمی بنووسێد لەبان شۆڕشەگە ک نەگ تەنیا سوپا لەلی بەشداربوی، بەڵکم جفتیار و رووشنهویر لە پیاو وژن وەگەرد دەرخستن ئەرک ژن وە ئاشکرایی، لەو مەوقە شاعرەگە تەقەلایگ وەیجوورە داشت لە ئێزگە، بەڵکم وە زوان جەماوەری، و لە تەوەر ئامادەکردن بوی وەگەرد هونەرمەن ئەحمەد خەلیل وسەید وەدیع خوندە، و سەمیر بەغدادی لە ئاوازناین، بەڵکم ئەو پێشنیارە ک قاسم کردەی گشت باوەتەگە ئاڵشت کرد، ئیجا شاعرەگە روی کردە ئۆپڕێت نووسانن.
