چەوچەی فەلەکی نوویگ.. چوون ژەنگ رەسیە بان مانگ؟
شەفەق نیوز/ زاناگان رەسینە چشت ئەڵاجەویگ: ژەنگ لابان مانگ هەس، بەڵکم ئی ژەنگە دیرێد فرەوە بوود.
هووکار ئەڵاجەویەگە چوودەەو ئەرا ئەوە ک ژەنگ دوو پێکهاتە خوازێد تا پەیا بوود: ئاو و ئۆکسجین.
تووڕ سی ئێن ئێن خەووەری ئەمریکی خەوەردا ک زاناگان رەسینە بەڵگەیگ ئەوە بچەسپنێد.
''شاندریان ١'' هەسارە دەسکردە هیندیەگە، لە ساڵ ٢٠٠٨ گڕ خواردە دەور مانگ، و بەیاننامەیلیگ گردەو کرد، بوویە ژمارەیگ لە ئاشکراکردنەگان لە ساڵیل دویای، لەوانە؛ ئاشکراکردن بەشەیلیگ لە ئاو لەبانی.
و هەنای توێژینەوەکارەگان ناسا و پەیمانگای هاوای بەیاننامەگان خوەنستن، سەرسام بوین هەنای نووڕستن ''هیماتایت'' هەس لە بان مانگ، ک خوەی شیوەیگە لە ئۆکسید ئاسنگ، ک ناسریاگە وە ''ژەنگ''.
دویای چەن مانگیگ لە لێکۆڵینەوەی وەردەوام، توێنستن بزانن ک ئەو ژەنگە وەشیوەیگ لە شیوەگان پەیوەندی وە زەوی دیرێد.
ودیاریکردن ک زەوی دەوری گریاگە وە شەبۆل ئاسنگڕەوا و هەوایل خوەری، بوونە دویچگ ئاسنڕەوایی دریژیگ، مانەگە تا ٣ رووژ چوودە ناوی، و تا شەش رووژ لەو دویچگە دەرچوود، و لەی ماوە، دویچکە ئاسنڕەواییەگە مانەگە وە ئەلیکتڕۆن پووشێد، و شایەت لە تووز هیمانایت لەبان مانەگە ئارام بگرێد، ک بوودە هووکار ژەنگ بان مانگ.