یەخ بان زەوی کەفێدە وەر تاویان
وتیش: داوەزیان گەورەیگ لە تەمەن گازە کەرمەیل وەتەنیا توەنێد ریگری لە توومارکردن ئەنجام هەمیشەیی لەبان پوەشیان یەخ جەهانی بکەێد، وەماوەی کەمتر لە ساڵیگ، وتیش؛ وە نووڕینیگ ئەرا ئەو ئاستە کە پووشیان یەخ لە وەخت واژووکردن رێککەفتن پاریس لە ساڵ ٢٠١٥ تا ئیسە، و دیارە کەمەوکردن گەرما وە یەک پلە ونیم لە کەمەوکردنی وە دوو پلە خاستر نییە.
ئمجا، تۆێژینەوەیگە داوا لەوانەگ بەشداری لە دانوسەنین جەهانی هاتگ لەباوت کەشوهەوا کەن کە لە ٣٠ تشرین دویەم تا ١٢ی کانوون یەکەم دوبەی میوانداریی کەێد، تەقەلا بیەن گەرمای جەهانی بکەفێدە ئاست ١.٥ پلەی سەدی وەشەو وەرجە شوڕش پیشەسازی.
وەگورەی هوشداریەگە، ناویان لویتکەیل یەخ ئەگەر گەرمی تا دوو پلەی سەدی بەرزەو بوی، ئاست گەرمی زەریایل وەشیوەی گەورەیگ بەرزەو کەێد، و ئەوەسا جەهان ناویان گەورەیگ لە لە چەمە یەخیەیل وەخوەی دوینێد، و بەشیگیانیش وەتەواوی فەوتیەێد.
هاتێ یەخ دڵنیایی زەرەدمەنارین بوود لە پوەشیان یەخ بان زەوی، و هاتێ زەریای یەخ باکوور هەر تاوسانیگ یەخ لەناوی نەمینێد، و ئاو جەمسەر باکوور بڕ فرەیگ لە گەرمی خوەر هەڵمژێد، کە ناویان خوەڵ سایەقەدار و پوەشیان یەخ لە گرینلاند وەزویتر تاونێدەو.
ناویان ئەو خوەڵ سایەقەدارە رخ گەورەس، چوینکە دووانەی ئۆکسید کەربۆت و میسان مەرەقەز کەێد، و یانەیش گەرمای جەهانی بەرزەو کەن، و هەمیش دەریایل جەمسەری کەفتە ژیر کاریگەری ئەوە، کە ئەو کەربۆنە ترشایەتی دەێدە زەریایل و وەدرویژایی ساڵەگە لەلی خوەێد، و ئەوەیش ژیان دەریایی وەگشتی و جویراجویر زنجیرەیل خوەراک خەێدە مەترسی.