دویەت ماڵکۆلم ئێکس داوای خوین باوگی لە دەسەڵاتەیل ئەمریکا کەێد
مالکۆڵم ئێکس لە پۆست قسەکەر فەرمی (نەتەوەی ئیسلام) بوی ک کۆمەڵەیەگ ئەمریکی ئەفریقایی موسوڵمان بوین، پشتگیریکردن سەروەخوەیی سیا رەنگەیل کردیاد.
ئیلیاسا شباز توومەتبار بڕیگ لە ئاژانسەیل فیدڕاڵی و حکومەتەی لە نیویۆرک کرد، وە گوماکردن بەڵگەیل پلان کوشتن مالکۆڵم ئێکس و جیوەجیکردن پلان کوشتنی.
شباز لە کۆنگرەیگ رووژنامەوانی لەوشوینە ک باوگی لەناوی کوشیا، وت: بنەماڵەی ئیمە چەنای چەن ساڵە رەنج دەێد تا راسیەگەی کوشتنی ئاشکرا بکەێد.
هەر لەو شوینە ک لەناوی کوشیا، پەیکەریگ ئەرا مالکۆڵم ئێکس دروس کریاگە.
پولیس نیویۆرک و ئێف بی ئای و سی ئای ئەی هویجیگ لەبان ئەو توومەتەیلە نەهاتنە دەنگ.
مالکۆڵم ئێکس، زیاتر لە پانزە ساڵ وەگەرد ئەو کۆمەڵە بوی، تا تویش بیئومیدی هات، و لە ساڵ ١٩٦٤ لەلیان جیاوە بوی، ک دویای ئەوە (نەتەوەی ئیسلام) لەلی تویڕە بوین، و هەڕەشەی کوشتنی دان.
مالکۆڵم ئێکس لە تەمەن ٣٩ ساڵان بوی، هەنای لەبان شانۆی هۆڵ ئودوبون لە نیویۆرک لە ٢١ شوبات ١٩٦٥، سێ کەس چەکدار گولەوارانی کردن و کوشتنەی.
شباز ئەو مەوقە تەمەنی دوو ساڵ بوی، و لە رویداو کوشتن باوگی وەگەرد داڵگ و خوەشکەیلی ئامادە بوی.
شباز لە ئاگاداریکردن دادگا، داوای ١٠٠ مەلیۆن دۆلار کرد جویر قەرەبوو.