ئی تووڕ تەلەفزیۆنی ئەمریکییە لە ڕاپۆرتەگەی کە ئاژانس شەفەق نیوز ئەڵگەردانی کردی، باس ئەوە کرد کە جەهان لە یەکشەممەی گوزەشتەو چەوەڕێی ئەوە کەێد کە دویای پەلامار فڕۆکەی بێفڕۆکەوان لەبان سەربازەیل ئەمریکی لە خاک ئوردن چە بوود، کە لەو پەلامارە 3 ئەمریکی کوشیان، و سروشتەگە چە روی دەێد لە وەڵام ئەمریکا، دویای ئەوەگ سەرۆک جۆ بایدن وەرپرسایەتی خشتە مل ئەو "گرووپە چەکدارە تونڕەوەیلە کە لەلایەن ئیرانەو پشتیوانی کریەن و لە عراق و سوریا کار کەن."

 هەڕەشەی بایدن

 دویای ئەوەگ لە راپۆرتەگە هاتیە کە بایدن پەیمان داگە سزای "هەر وەرپرسیک لەو مەوقە و وەە شیوەیە دەیمن کە ئیمە دیاریی کەیمن"، راپۆرتەگە وت: وەرپرسەیل ئەمریکا دووپات کردنە کە پەلامارداین ئامانجەیل لە عراق و سوریا پەسەن کریاس، لەوانەیش دژوە تاکەیل ئیران و دامودەزگایلی لەی دوو وڵاتە، و کە پەلامار ئەمریکا تەنیا پرس وەختە.

 وەگورەی ڕی ڕاپۆرتە، کاردانەوەی ئیران وەرانوەر ڕی هەڕەشە نزیکەی تۆڵەسەنین ئەمریکا لە وەرانوەر ئەوەگ ئیدارەی بایدن وە گرووپە بە وەکالەتەیل ئیران ناوی بەێد، ئەوەسە کە هەر جویرە پەلاماریگ لەبان هیزەیل ئەمریکا ڕەتدەکەێدەو و لە خود وەختەگە هووشداری دەرد کە هەر پەلاماریگ لەبان خاک ئیران یا هاتب تاکەیل ئیران بوودە مدوو پەرەسەنن گرژی لە ناوچە ناجیگیرەگە و ئی پەلامارەیلە نەوینە مدوو ئەوەگ هیزەیل ئەمریکا بیوەی بوون.

ڕاپۆرتە ئەمریکییەگە وتیش؛ وەرپر٦ ئیران دووپات کەن کە ئیران کەسەیلیگ نەیرێد لەجیای کار بکەن، و ئەو باڵە چەکدارەیلە کە لە خوەرهەڵات ناوڕاس پشتیوانیان کەێد، کە وە "میحوەر وەرخۆدان" ناوی بەێد، وە شیوەیگ سەروەخوەی کار کەن.

 پەلامارەگەی ئوردن

لە ڕاپۆرتەگە لە زوان ئەمیر سەعید ئیرڤانی سەرۆک نوێنەرایەتی ئیران لە نەتەوە یەکگرتگەیل وت: کە هویچ ئاڵوگۆڕیگ پەیام لە ناوەین ئیران و ئەمریکا لەباوەت پەلامارەگەی ئوردن نەکریاس، بەڵام هووشداری داگە کە تەهران وەڵام "تون"یگ دەێد ئەرا هەر پەلاماریگ وەلایەن ئەمریکا لەبان ئیران ئەنجام بیەێد. یا ئیرانیەیل ناو یا دەیشت وڵات.

  لەو ڕاپۆرته له زوان فەرماندەی سوپای پاسداران ئیران، حسێن سەلامی، هووشدارییگ هاوشیوه داگه و وت: “ئێمه وە ئەمریکییەیل ئویشیمن که وەرجەیە ئیوه تاقیمان کردینە، و ئیمه باش یه کتری ناسیمن، و هویچ هەڕەشەیک وەیی وه ڵام نیەیلیمنەو . ”

 یجگە لەوەیش لە راپۆرتەگە باس لە ئیسماعیل کۆساری پەرلەمانتار ئیران کەێد کە فەرماندەی وەرین سوپای پاسداران بویە و ئویشێد: قسەی وەرپرسەیل ئەمەریکا جویر “جەنگیگ دەروونییە”  کە ئیدارەی بایدن “وەشنێدەی وە پەلامار سەربازییە ئەرا رخبەردن خەڵک ئیمە."

 کی جەنگ خوازێد؟

 بەڵام لە راپۆرتەگە باس ئەوە کریاس  کە بەرزەبوین نرخ تومەن و کاڵای بیانی لە ئیران نشانەس ئەرا  ئەوە مە نیگەرانی هەس لەوە کە ئەمریکا چوین وەڵام دەێد و لە دویای ئەوە چە بوود، چوینکە فرەیگ لە هاووڵاتیەیل ئیرانی فرە نیگەرانن لە کاردانەوەی دارایی ئەگەر جەنگیگ وەرد ئەمریکا.

 لە ڕاپۆرتەگە  وتیش؛ فرەیگ لە هاووڵاتیەیل مەدەنی ئیران وەتەواوی ئویشن کە وەرپرسەیل باڵای ئیدارەی بایدن جەنگ نیەخوازن.

 ڕاپۆرتەگە لە زوان هاووڵاتیەیل ئیرانی جویر عەلی کە نەخوازیە ناو تەواوی خوەی ئاشکرا بکەێد، باس کرد کە ئومید خوازێد جەنگیگ وەو شیوە روی نەیەێد، وتیش "فرەی کاریگەری لەبان خەڵک ئاسایی تیەێد، چوینکە ئابووری لە ئیسەو لە رەوشیگ بەدە و خەڵک رەنج دەن تا  خەرجییگ درارن” ئەراوە چگن وەناو جەنگیگ وەرد ئەمریکا، تەنانەت ئەگەر جەنگیگ فراوانیش نەوود، ژیان لەوە خراوتر کەێد کە ئیرنگە هەس، و خەڵک ئەوە نیەخوازن.”

رای گشتی ئیران

 لە ڕاپۆرتەگە باس ئەوەیش کرد کە  تا هاووڵاتیەیل ئیرانی ئەوانەگ زیاتر هانە پشت حکومەت ئیران، زیاتر مەیلیان ئەرا دەنگدانەوەی قسە و باسەیل سەرکردەیلیان هەس،  لەی چوارچیوەر راپۆرتەگە لە زوان سۆمایا، دانیشتگ تەهران، نویساس کە پشتگیری لە سەرۆک ئیبراهیم ڕەئیسی کەێد و باوەڕ خوەی نشان دت کە “ئەمریکا رخی لە تۆڵەسەنین تون ئیران چوود، ئەگەر لە ناو ئیران پەلامار بەێد.”

 وە قسەی سۆمایا، ئەمریکییەیل “بڕیگ بنکەی سەربازی لە نزیک ئیران دیرن کە جویر ئامانجیگ ئاسانن ئەرا ئیران، هەر ئەراوە کڕ سوور نیەوڕن”.

 لە ڕاپۆرت تووڕەگە هاتیە، “تا ئیسە ئاشکرا نییە ئیران چوین وەڵام هەر پەلاماریگ  وەبان هاووڵاتیەیل یا کارمەنە سەربازییەیلی لە عراق یا سوریا دەێد، تەنیا ئەوە نەوود کە چەن رووژیگ دویای کوشتن فەرماندەیگ باڵای ئیران لە عراق لە ساڵ 2020 لەلایەن ئەمریکا (قاسم سولەیمانی) ، مووشەک کروز وەکار هاورد” وەبان بنکەی سەربازی ئەمریکی عەین ئەسەد.

 لە کۆتایی راپۆرتەگە هات: “وە ئامادەبوین زیاتر لە سێ هەزار سەرباز ئەمریکی کە لە دەیان شوین  لە عراق و سوریا جیگیر کریانە کە  هاتێ مووشەک و چەک ئیرانی کە لەلایەن گروپە پەیوەندیدارەیل ئیران وەپییان بڕەسێد،  گام هاتگ واشنتۆن  کە توەنێد کاردانەوەی جددی داشتوود." "تەنانەت ئەگەر خەڵک هەردوگ لایەنیش بویشم جەنگ نیوخوازیمن."

 ئەڵگەردان ئاژانس شەفەق نیوز