وەدرویژایی سەردەمەیل ئەشکەفت ئینشکی چەن ئاڵشتکارییگ میژوویی وەخوەی دیە، لەسەرەتا ئی ئەشکەفتە شوینیگ ئاینی گرنگ بویە ئەرا پەیڕەوەیل ئایینی زەردەشتی، کە کارەیل ئایینی خوەیان لەناوی ئەنجام دیان، وەگەرد سەرەتای سەدەی سێیەم زایینی، ئەشکەفتەگە بویە شوین پەرسین ئەرا مەسیحییەیل، کە جویر شوینیگ پیرووزە.
لە سەردەمیگ دویاتر لە میژوو، یەهودیەیل ئەو ئەشکەفتە جویر کارخانەی دروسکردن دڵنگ وەکار هاوردن، وە سوودوەرگردن لە سروشتەگەی کە گونجیاس ئەرا کار دەسی.
لە ساڵ ١٩٧٣ ئەشکەفتەگە کریا خەسەخانەیگ ئەرا چارەسەرکردن ئەندامەیل پیشمەرگە کە لەو وەختە وەخاتر ماف و خواستەیلیان خەبات کردن.
لە گامیگ گرنگ ئەرا بەرزکردن گەشتیاری لە ناوچەگە، حکومەت عراق لە ساڵ ١٩٧٨ ئەشکەفتەگە کردە شوینیگ گەشتیاری، لەو وەختەو ئەشکەفت ئینشیکی بویەسە شوینیگ گەشتیاری دیار کە بەشدارە لە کیشانن گەشتیارەیل لە گشت جەهانەو کە تیەن ئەرا چیژوەرگردن لە شوین گەشتیاری رەنگیگ لە سروشت و گەردین وەشوین میژووە دەوڵەمەن و هەمەچەشنەگەی.
محمد غەرگویی توێژەر میژوو ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز وت: ئەشکەفت ئێنشکی وە “ئەشکەفت جانگا”یش لەلای خەڵک ناوچەگە ناسیاس.
وتیش: ئەشکەفتەگە وە چەن تایبەتمەندی ناوازە جیاوازە، لەوانەیش کەفتیەسە ناوچەیگ جوگرافیای رەنگینی سروشتی فرەیگ دیرێد و ئاو شیرین لەناوی هەس.
محمد ئاشکرا کرد کە لە کۆتایی هەفتایل سەدەی گوزەشتە حکومەت عراق دەسکاریی لەناو ئەشکەفتەگە کرد ئەرا فراوانکردن و کردنی وە شوینیگ گەشتیاری لە ناو ئەو کارەیلە چەن کەلوپەلیگ شوینەواری و کەرەستەی ترەم پەیا کریا کە لەناو ئەشکەفتەگە بوی، تا موزەخانەیگ بویچگ لەناوی دامەزرنێد کە میژووە کوینەگەی نمایش کەێد بەڵام لە ساڵ ١٩٩١ ئی چشتە گرانەیلە شکیان و دزیان، یەیش هیشت ئەشکەفتەگە بەش فرەیگ لە میراتی میژوویی خوەی لەدەس بەێد.
لەلای خوەییش جمعە بەرواری، وەڕێوەبەر چێشتخانەی ئەشکەفت ئینشکی ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز وت: " چێشتخانەگە خویرەیل خواردن ناوخوەیی و فۆلکلۆر پیشکەش بە بسینەیل کەێد".
وتیش: "چێشتخانەگە ساڵانە هەزاران گەشتیار وەرەو خوەی کیشێد، چ لە ناو عراقەو بوود یا لە وڵاتەیل عەرەبی و بیانی، لەورا تیەن ئەرا تەماشاکردن ئی شوینەوار ناوازە و تام لە ئەزموون خواردن لەورا وەربگرن".
لە دیداریگ وەرد شمارەیگ گەشتیار کە سەردان چێشتخانەی ئەشکەفت ئینشکی، مونیر عەباس وت: من وەرد خیزانەگەم لە بەسرە هاتمەسە ئێرە ئەرا تەماشاکردن ئی دیمەنە رەنگینە ئیمە وەخت فرە خوەشی وەسەر بردیمن و ئەرا یەکەمجار تام خواردنە ناوخوەییەیل کردیمن. شوینەگە فرە وەدڵم بویە.
چێشتخانەی ئەشکەفت ئینیشکی بەشیگ دانەوڕیاگە لە ئەزموون سەردان ئەشکەفت گەشتیاری، چوینکە دەرفەت دەێد وە سەردانکەرەیل تام خوەش لە چێشتخانەیل وەربگرن کە میراتی ناوخەەیی رەنگدەێدەو لە ژینگەیگ سروشتی ناوازە.
ئەشکەفتەگە وە هەڵکەوتە جوگرافییە جیاوازەگەی و میژووە کوینەگەی، بویەسە شوینیگ گەشتیاری دیار کە لە گشت جەهانەو وەرەو پی تیەن ئەرا خوەەشیکردن وە رەنگینی سروشت و گەردین لە میژوو ناوچەگە.