داڵگ ئەنوەر (شویەگەی وە چوار مناڵەو مردیە) وەرجەیە لەبان کاڵین بامیە و لوبیە نان خوەی دەرکردیە، وەلێ ئیرنگە کەفتیەسە بیکاری، دویای ئەوە ک وەخود شیوەگە واز لە کارگەی هاوردیە، کە جویر کراکار لە کارگەی خشت سەماوە بویە، ئەوەیش لەوەر گەرمی فرەیگ و مەینەتی و شەکەتی و حەقدەس کەمیگ، وەگورەی قسەیلی ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز.
ئاڵشتبوین کەشوهەوا کاریگەری لەبان کەرتەیل کشتوکاڵ و پیشەسازی و ئەو کەرتەیل وڵاتەگە دروسکرد و فرەترین زیانیش وە ناوچەیل باشوور و وەتایبەت ئەهوار بوی، کە مردارەوبوین ماسی و باڵندە و گامیش وەخوەیان دین، یەیش بویە مدوو ئاوارەبوین فرەیگ لە خیزانەیل دویای لەدەسدان ئەو سامانەیل ئابورییە.
یە قسەی زوزان عەلی ساڵح ئەندام دەسەی کشتوکاڵ و ئاو و ئەهوارە لە پەرلەمان، ک ئویشێد؛ "فرەیگ لە ژنەیل پارێزگایل باشوور بەشداری کەن لە پاڵپشتیکردن ئابووری خیزانەیل وە کارکردن لە بوار کشتوکاڵ یا ئیوەتکردن ئاژەڵ و ئەوانیتر، و وەی شیوەیەش کاریگەری ئاڵشتبوین کەشوهەوا لە ئابووری لەبانیان دروس بوود، هەرلیوا بویەسە مدوو بەرزبوبوین ئاست نەداری لەو پارێزگایلە".
ساڵح وەگەرد هاوکارەگەی لە دەسەگە، سوهەیلە عەوفی عەجرەش و ئەندام دەسەی ماف مرۆڤ لە پەرلەمان، نیسان زایر، دووپات لە گرنگی "پەیاکردن دەرفەت کار ئەرا ژنەیل کرد، تا بتوەنن ژیان خوەیان و خیزانیان ئاباد بکەن، وەتایبەتی ژنەیل ناو ئاوایەیل کە کاریگەری ئاڵشتبوین کەشوهەوای فرەیگ لەبانیان بویە".
ئەوان لە چەوپیکەفتنیگ وەگەرد ئاژانس شەفەق نیوز ئاشکرا کردن کە "پاڵپشتییەگە وە قەرزداین و هاندانیان ئەرا دانان پڕۆژەی بویچگ و بردنیان ئەرا ناو وۆرک شۆپ ئەرا چاشیان".
دوو زوور وەمل ژنەیل
ئاڵشتبوین کەشوهەوا کاریگەری بەدیگ لەبان تەندروسی مەغز و دەروینی ئایم دیرێد، وەتایبەت ئەو کەسەیلە ک میراتی و بایۆلۆژیی ئەرا بیماریەیل دەروینی دیرن، ک دیاردەیل تون کەشوهەوا بوودە زووریگ دەروینییان، کە وەپی ئویشن نیگەرانی ژینگەیی، یا فۆبیای کەشوهەوا و ئاڵشتبوین کەشوهەوا، وە قسەی پزیشک دەروینی خانمە د. مەوج کینانی.
کینانی، لە چەوپیکەفتنیگ وەگەرد ئاژانس شەفەق نیوز، وت: "توێژینەوەیل ئی دویاییە ئاڵشتبوین کەشوهەوا و تەندروسی دەروینی وەیەکەوە گریە داگە، کە وەشیوەیگ ناڕاستەوخۆ کاریگەری گەرما و تەڕی و واران و هشکەساڵی هابانیان، لەڕی چالاکییە ئابووری و کۆمەڵایەتییەیل و زوور کوتپڕ لەبان کراکارەیل دەیشت، وەتایبەت ژنەیل کارکەر".
وتیش؛ "ژنە کارکەرەگە لە ماڵەو کەفێدە ژیر زوور، و ئەو زوورەیل کۆمەڵایەتی، هەناێ لە ماڵەو چوودە کارکردن لە دەیشت، ئی زوورەیلە بوونە مدوو دروسبوین نیگەرانی و فۆبیا و بیماری فشار دویای کارەسات".
لێکۆڵینەوەیل ئی دویاییە، وەقسەی کینانی، پەیوەندی ناوبەین زیایبوین سەردان پزیشک دەروینی و خوەیکوشتن وەگەرد بەرزەوبوین پلەی گەرما وەتایبەت لەناو ژنەیل دەرکەفتیە، هەرلیوا ئەرام هاتەدێ کە بەرزەوبوین پلەی گەرما هاتێ ریژەی خەمۆکی زیای بکەێد، وەتایبەت لەناو ژنەیل دووگیان و ژنەیل کارکەر.
ژنەیل کەمتر بەجەر گەرمی کەن
بەرزەوبوین پلەی گەرما کاریگەری لەبان ئەو کەسەیلە دیرێد کە لەژیر خوەر کار کەن یا لە شوین گەرمیگ.
کەفتن وەژیر تیشک خوەر بوودە مدوو (جەڵتەی خوەر) یا شۆک خوینبەرەیل، هەناێ ئارەقکردن زیای کەێد و رەسێدە ئاست هشکەوبوین لەئەنجام لەدەسدان شلەمەنی و نمەک، دویای ئەوەیش کەسەگە چوودە ئاست شۆک و کۆما و لەدەسدان هووش، وە قسەی پسپۆڕ پزشکی خیزان، د. عەمار حسێن ئەحمەد.
لەباوەت ئەو کەسەیلە کە لە شوینە گەرم و بەسیایەیل کار کەن، ئەحمەد
لە دیداری وەرد ئاژانس شەفەق نیوز وت: "ئەو کەسەیلەگ کاریگەری گەرما هابانیان کەفنە وەر تەنگەهەناسە و سترێس و ئارەقەکردن فرەیگ، یەیش بوودە مدوو لەدەسدان هووش و کۆما"، وتیش؛ "بەڵام هاتێ پیاوەیل زیاتر بەجەر گەرما بکەن، لەوەر سروشتی لەشیان کە توانای بەجەرکردن زوور و شەکەتی دیرن زیاتر لە ژنەیل".