تونێليگ قويل و مينڕيژكريای له‌ژير ماڵه‌يل له ده‌روازه‌ی ئاوايی ئه‌لشێخ عامر مينه‌يل دژه ئاده‌ميزاد دانرياگه ك به‌شيگ له‌لی نرياسه چاڵ له‌بان ڕييگ خوه‌ڵين.
مه‌ردم ئه‌و ئاوايه ده‌سكردنه گله‌وخواردن ئه‌را ئه‌و ئاواييه له‌بان ڕی وه‌ره‌و موسڵ ك له‌لايه‌ن هيزه‌يل پێشمه‌رگه‌ی كورده‌و له يه‌كه‌م رووژه‌يل ئه‌و په‌لاماره‌يله ئازاد كريا ك ئه‌نجام دريا دژ ريكخرياگ ترۆريستی داعش.
مه‌ردم ئاوايه‌گه له‌وه‌خت گله‌وخواردنيان چه‌ويان كه‌فته ته‌قه‌مه‌نيه‌يل و مينڕيژی فريه‌يگ له‌ژير خاك، ئه‌ويش دويای ئه‌وه‌گ تونڕه‌وه‌يل واين وه‌ره‌و شوونيگ تر نزيك موسڵ ك ئه‌كه‌فێده دويری ٣٠ كم له خوه‌رئاوايی ئه‌و شاره.
دويای سێ رووژ له په‌لاماره‌يل، ئه‌وه بوی هيزه‌يل حكومی وه پشتگيری وڵاته‌يل يه‌كگرتگ و هيزه‌يل پێشمه‌رگه بڕيگ له خاكه‌يل ژير ده‌سڵات ئه‌و ريكخرياگه هاوردنه‌و، ك پشنيار ئه‌كريه‌ێد گه‌وراترين جه‌نگ بدێ له عراق دويای داگيركاريه‌گه‌ی وڵاته‌يل يه‌كگرتگ له ساڵ ٢٠٠٣.
به‌شه‌يل فريه‌يگ له ئاوايی ئه‌لشێخ عامر ويران بوی، له‌وانه‌يش ماڵ عه‌باس حه‌سه‌ن حسێن ك نيشته‌جی ئه‌و ئاوايه‌سه‌و ته‌مه‌نی ٣٦ ساڵه‌و له ئاوايه‌گه وايه له‌وه‌ختيگ چه‌كداره‌يل ريكخرياگ داعش له ساڵ ٢٠١٤ ده‌سڵات گرتنه‌سه له‌بان ئه‌و ئاوايه.
حسێن ك كابرياگ شيعه مه‌زه‌وه، رووژ چوارشه‌ممه‌ی گوزه‌يشت گله‌وخوارد ئه‌را ئه‌را ئاوايه‌گه‌ی تا چه‌وی بكه‌فێده ئه‌و ويرانه‌و كاولكاريه ك ئه‌نجام درياگه‌و قوتاركردن ئه‌و چشته‌يله ك له‌لی مه‌ندگه، وه‌لێ چه‌وی نه‌كه‌فته هويچ چشت ساقيگ.
حسێن وت: گشت دارايه‌گه‌م خه‌رج له‌بان بنيات ئی ماڵه كردم و داعش ويرانی كرد، برا و مه‌موو و ئامووزايه‌يلم هاوسام بوينه‌و ماڵه‌يل ئه‌وانيش كاول كريانه‌و گشت ماڵه‌يل شيعه مه‌زه‌وه‌يل وه ته‌مامی ويران بوينه، يه‌يش بيجگه ئاوايه‌يل تر له‌بان ڕی وه‌ره‌و موسڵ ك ئه‌وانيش وه‌ته‌مامی ويران و كاول كريانه.
له‌قه‌ی ديواره‌يل بڕيگ له ماڵه‌يليش وه سبووغ قرمز نويسياگه "شيعه كافره".
ئاوايه‌گه شوون نيشته‌جی شيعه‌و سنی بوی وه‌رجه ره‌سين داعش، وه‌لێ ماڵه‌يل شيعه كه‌فته وه‌ر ويرانكاری ئه‌و ريكخرياگ تونڕه‌وه.
موسڵ دويا بنگه‌ی گه‌ورای داعش بوی له عراق و په‌نج ئه‌وه‌نه‌ی شاره‌يل تره ك له‌ژير ده‌سڵات ئه‌و ريكخرياگه بويه‌و ئيه‌يش تويش گه‌وراترين په‌لاماره‌يليگ هاتگه له‌لايه‌ن هيزه‌يل عراقی و هيزه‌يل هاوپه‌يمان ناوده‌وڵه‌تی و هيزه‌يل پێشمه‌رگه، ك له‌تی ئاشكرای خه‌لافه‌ت كريا.
وه‌لێ ئه‌و بته‌ويه‌و مينڕيژيه ك له پاين ئه‌و ئاوايه وجوود ديرێد و ئه‌و گوزارشه‌يل تايفيه ك وه سبووغ له‌بان ديواره‌يل ئاوايه‌گه نويسياگه ئاشكرا راده‌ی پيشڕه‌وی ئه‌كا وه‌ره‌و پی و ده‌يان هه‌زار كه‌س له هيزه‌يل سه‌ر وه حكومه‌ت روی وه‌ڕوی دوشمن دڕنده‌يگ بوينه‌و ك مێژوويگ ديرێد له وه‌كارهاوردن قه‌ڵغان به‌شه‌ری.
ئی به‌شه له باكوور عراق له‌ناونی ئه‌و ناوچه‌يله بوی ك پيكهاته‌يل جياجيايگ ره‌گه‌زی و ئايينی له‌تی بوی و مه‌ترسی په‌لاماره‌يل ته‌قاسكردن داشت وه‌ل نگه‌رانی له‌باره‌ی هاوسه‌نگی هيزه‌يل له شوون ده‌ركردن داعش.
له ئعلانيگيش باس له‌وه كريا ك شايه‌ت ئه‌و نگه‌رانييشه جيگير بدێ له‌لای بڕيگ له مه‌ده‌نيه‌يل سنی و هه‌ر وه‌و خاتريشه ئئتلافيگ چه‌كدار شيعه‌يش باس له‌وه كرد ك پشتگيری سوپای عراقی ئه‌كه‌ن له زه‌مانه‌تكردن شاريگ ك ئه‌كه‌فێده بان يه‌كيگ له ڕيه‌يل سه‌ره‌كی وه‌ره‌و موسڵ.
له‌ی باوه‌تيشه‌و حه‌شد شه‌عبی ئاشكرای ئه‌وه كرد ك پشتگيری هيزه‌يل پيشڕه‌و حكومی ئه‌كا له ديم ته‌لعه‌فه‌ر ك كه‌فته‌سه دويری نزيكه‌ی ٥٥ كم له خوه‌رئاوای شار موسڵ.
حه‌شد شه‌عبييش هه‌زاران جه‌نگاوه‌ر گرته‌سه خوه‌ی ك به‌شداری جه‌نگه‌يل كردن و په‌يوه‌ندی سياسی بته‌ويگيش وه‌ل حكومه‌ت به‌غدا ديرێد و له هه‌مان وه‌خت تويش تومه‌ته‌يل كوشتن و رفانن ئه‌دێ له ناوچه‌يل تر ك هه‌رچه‌نی ئه‌ويش ئيچنه تومه‌ته‌يليگ ره‌ته‌و ئه‌كا.
هه‌ر وه‌و خاتريشه وه‌رپرسه‌يل عراقی خوازيار ئه‌وه بوين حه‌شد شه‌عبی له مه‌يدانه‌يل جه‌نگ دويره‌و بخه‌ن له‌وه‌ر نه‌كه‌فتنه‌وه‌ی ئاژاوه‌و نگه‌رانی له‌ناو مه‌ردم سنی.
مه‌ردم ته‌لعه‌فه‌ريش ك شماره‌يان له‌ناونی ١٥٠ تا ٢٠٠ هه‌زار كه‌سه، تيكه‌ڵ بوين له‌ناونی سنی و شيعه‌ی توركمان، وه‌لێ مه‌ردم شيعه له‌ی شاره واين له‌شوون ده‌سڵاتگرتن ريكخرياگ ترۆرستی داعش له‌بان ناوچه‌گه.
نه‌ته‌وه‌يل يه‌كگرتگ باس له‌وه كرد ك له خراوترين حاڵةته‌يليگ ئی هه‌ڵمه‌ته‌يل موسڵ ئه‌دێ{ه هووكار كووچكردن يه‌ك مليۆن كه‌س و يه‌يش هه‌وه‌جه وه ده‌سميه‌ت و هاوكاريه‌يل گورجيگ ديرێد جوور شوون نيشته‌جی و خوه‌راك و وشداری ئه‌وه‌يش دا ك نزيكه‌ی ١٠٠ هه‌زار كه‌سيش شايه‌ت له ناوچه‌ی موسڵه‌و بڕه‌سنه سوريا.
وه‌لێ هيمان زوورم مه‌ردم ناوچه‌گه باس له‌وه ئه‌كه‌ن ك چه‌وه‌ڕی كووتاييهاتن جه‌نگ ئه‌كه‌ن له‌وه‌ر گله‌وخواردن ئه‌را شوون ماوای خوه‌يان.