شەفەق نیوز/ هیمان ئابووری عراق هوچانیگ لەوەر قەیران کۆڕۆنا لە ئەنجام داوەزین نرخ نەفت نەکیشا، تا بکەفێدە وەر چەن قەیرانیگ جۊر گرانی نرخ خوەراک، لەوەر زیایبۊن داواکردنی و کەمبۊن شمەکەیل و بەرزەوبۊن خەرج بارکردن و جەنگ لە ئۆکرانیا.
بەرزەوبۊن وەردەوام نرخ وەئاستەیلیگ جۊراجور لە خوەراک سەرەکی جۊر برنج و ئارد و رۊن ئەو خواردەمنیەیل تر، باوجی ئی بەرزەوبۊنە سرووشتی نەۊ ک گرانیەگەی شەکەت گیرفان نەدارەیل کرد. ئی نرخەیل باڵا ئەوەسا شەپۆل پەنام گەورەیگ پەیا کەێد، ک کیشیەێدە بان گشت چشتیگ چ لە خوەراک بوود یا وزە و کانزا و تەڵایش، وەگورەی پسپۆڕەیل.
پەنام دارایی ساڵانەی عراق وەگورەی ئاشکراکردن وەزارەت پلانسازی لە کانوون دۊەم گوزەشتە رەسیە ٥،٣ لەسەد، ئەرا زیاتر لە ١٢ مانگ، ک وە درۊژی پارەکە ٢٠٢١، و پسپۆڕەیل ئابووری مەزەنە کردن ک بەرزەوبۊنی ئەرا ئی مانگەیلە وەردەوام بوود.
خوەراک سەرەکی وەبەرزەوبۊن پەنام
پسپۆڕ ئابووری مازن حەسەنی ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز ئۊشێد: چشتەیل خواردەمەنی سەرەکی لەو چشتەیلەسە ک کاریگەری لە پەیمانەیل نرخ بسین دیرێد.
حەسەنی دیاری کەێد ک ئی گرانیە لە نرخ خوەراک ئەوەسا هیلێد نشانەی پەنام وە شیوەیگ کاریگەر بەرزەو بوود وهتایبەت ک ریژەی پەیمانەکردن خوەراک سەرەکی هالە پلەی گرنگی وەرانوەر پەیمانەکردن ئەو چشتەیل بازاڕ جۊر کرا و خزمەتگوزاری، ک هیلێد بەرزەوبۊن مانگانەی پەنام وەنواچگنیگ نوو توومار بکەێد، دۊای پەنام پارەکە لە ئەنجام کەمەوکردن نرخ خەرج دینار.
حەسەنی دووپات کەێد ک بەرزەوبۊن نرخ چشتەیل سەرەکی لە بازاڕەیل هیلێد وەرەو ئەو چشتەیل بیجگە خوەراک بچوود، ک شایەت نرخ وزە یا کانزای گران جۊر تەڵا و ئەو خزمەتگوزاریەیلە بوود.
چارەیگ وەدەس نییە
محمد یاسری، یەکیگ لە بازرگانەیل بازاڕ جەمیلە ک جۊر یەکیگ لە گەورەترین بازاڕهیل فرووشتن خوەراک وە بڕە لە عراق، ئۊشێد: گرانی خوەراک لە سەرەتا چوودەو ئەرا گرانی نرخ چشتە سەرەکیەیلە لە دەوڵەتەیل جەهان، و بەرزەوبۊن نرخ بارکردن، و ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز دیاری کرد ک بەرزەوبۊن نرخ دۆلار لە عراق هەمیش بۊیە دەسمیەتی ئەرا گرانی چشتەیل لە ساڵ گوزەشتە.
یاسری هەمیش ئۊشێد: برنج هیندی ک هاوردەی کەیمن، وەماوەی مانگ گوزەشتە ئەرا ٢٥٠ دۆلار لە یەک تەن بەرزەو بۊ، یه وەبی پۊل خەرجەیل بار و هاوردنی، و ئی زیایبۊنە ئەوەسا نرخەیلە لەناوخۆ تران کەێد، وتیش: گشت چشتەیل سەرەکی لە سەرچەوەگە گرانەو بۊن، و بازرگانەگە چارەیگ وەدەسی نییە.
سیمایگ زانستی
وەزیر دارایی عراق ئۊشێد: لەی ماوەیل دۊاییە، نرخ کاڵا و شمەک و خوەراک لە ئاست جەهان گرانەو بۊ، ک کاریگەری چەن کاریگ لەبانی بۊ، جۊر پەتای کۆرۆنا و بەرزەوبۊن خەرج بەرهەم هاوردن و بار و چشتەیل سەرەکی، هەمیش لەوەر کەشوهەوا و کارەیلیگتر.
عەبدولئەمیر عەلاوی وەزیر دارایی عراق هەمیش ئۊشێد: بەرزەوبۊن ئی نرخەیلە هیشت ئاست پەنام جەهانی زیای بوود، و کاریگەری خوەی خستە بان دەوڵەتەیل جیاجیا و عراقیش. پاڵپشتیکردن حکومەتی لەپەنامەگە سووکەو کرد
موزهر محمد ساڵح راوێژکار ئابووری سەرۆک وەزیرەیل دووپات کەێد ک پاڵپشتیکردن حکومەتی لە بەرزەوبۊن پەنام لە عراق سووکەو کرد.
ساڵح ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز ئۊشێد: هەرچەن کاریگەری چشتەیل خواردەمەنی لەبان پەنام هالە ناوبەین ٣٣ تا ٣٥ لەسەد، واتە وەگورەی یەک لە سێ، ک ئاستیگ بهرزه، باوجی سیاستەیل دارایی رووڵ وەهیز و ئاشکرایگ رانێد وەو وتار و رۊکردنەیلە ک پاڵپشتی نرخەیلە کەن، وهتایبەت لە چینە نەدارە بسینەگە، ک ئەوە بیگومان لە کاریگەری پەنام لەبان ئاست ژیان و گوزەرانی سووکەو کەێد.
ئۊشێدیش: پاڵپشتیکردن یا وە پۊل بوود، جۊر بەرزەوکردن خوارترین ئاست لە مووچەی چەودیریکردن کۆمەڵایەتی، یا بۊچگە فەرمانبەرەیل، یا لە کارت خوەراکەگە لەو چشتەیلە ک بەشەو کریەن، وتیش: نرخەیل حکومەت جیگرە و سوتەمەنی و خزمەتگوزاری و کارەبا و ئاو بەرزەو نەۊێە، ئەراوە ئەوە گشتی دەسمیەتی لە لەناوبردن پەنام دەێد و هیلێد جیگرییگ لەئاست ژیان و گوزەرانی بوود.
بازاڕەیل ناوخۆیی، هەرلە سەرەتای ئی مانگە، بەرزەوبۊن گەورەیگ لە نرخ خوەراک سەرەکی وهتایبەت ئارد و رۊن درەختی وەخوەی دۊنێد، تا زیایبۊن جیاجیایگ لە نرخ ئەو چشتەیل بکەفێدە شۊنی جۊر برنج و نژی و شەکەر، تا نرخ گووشتیش گران بکەێد.