ڕاپۆرتە ئەمریکییەگە کە لەلایەن ئاژانس شەفەق نیوز ئەڵگەردان کریاس، باس لە ریوڕەسم وەخاکنایین و سەرەخوەشی لە یەکیگ لە قەورسانەیل تەهران وەناو “شەهیدان” کوشیاگەیل گورزەیل ئەمریکا وەڕیەو چگ، وەگورەی ڕاپۆرتیگ کە لەی دواییە لە تەلەفزیۆن ئیران دەرکەفتیە.
ڕاپۆرته ئەمریکیەگە باس ئەوە کرد کە وه ئەو 12 کەسە که کەفتنە ئیرانی نەوین، بەڵکم ئەفغانی بوین، وەگورەی ڕاپۆرتەیل لایەنەیلیگ ترەک و میدیا ناوخۆییەیل و ئەوان بەشیگن له “لیوای فاتمیون”، که له لویتکەی جەنگ ناوخۆی ساڵ 2019 بریانە سوریا، ئەرا دەسمیەتیداین پشتیوانیکردن لە رژیم بەشار ئەسەد، سەرۆک سوریا، و نواگیری تیرۆرستەیل.
پەنابەرەیل ئەفغانی
لە راپۆرتەگە وتیش: ئیران لەو وەختە دەسکردە وەرگردن هەزاران پەنابەر ئەفغانی ئەرا جەنگکردن، و پێشنیار هەر جەنگاوەریگ کە مانگانە 500 دۆلار وەپییان بەێد و خوەنەواری ئەرا منداڵەیلیان و داکاسیان لە ئیران، وتیش: هاتێ شمارەی ئەندامەیل لیواگە بڕەسێدە نزیکەی ٢٠ هەزار کەس، و وە شیوەیگ سەرەکی پەنابەر ئەفغانی نیشتەجی بوون، فرەیان لە ئیرانن، کە لیواگە لە ژیر فەرماندەیی سوپای قودس سوپای پاسدارانی ئیران کار کەێد.
لە راپۆرتەگە دەسنشان کەێد کە میدیایل ئیرانی سەر وە سوپای پاسداران و پلاتفۆرمەیل سۆشیال میدیای سەر وە فاتمیون وینەی کوشیایەیل ئەفغانستان بڵاو کردنە و باس ئەوە کردنە کە لە پەلامارەیل ئەمریکا لەبان عراق و سوریا کوشیانە، کە ئەویش وە وەڵامدان لەبان پەلامار فڕۆکەی بێفڕۆکەوان لە مانگ یەک ساڵ گوزەشتە لەبان بنکەیگ سەربازی لە ئوردن بویە مدوو کوشیان ٣ سەرباز ئەمریکی.
لە راپۆرتەگە وتیش؛ وەرپرسەیل ئیران خوەیان وە خاوەن هویچ کام لە توخمە سەربازییە کەفتگەیل نەکردیە، کە ئەمیر سەعید ئاراوانی باڵیۆز ئیران لە نەتەوە یەکگرتگەیل لە وەردەم ئەنجومەن ئاسایش ناودەوڵەتی راگەیان ئیران هویچ پەیوەندییگ وەو بنکەیەیلە نەیرێد کە کەفتنەسە ژیر کاریگەری پەلامار وەبان عراق و سوریا.
چارەنویس تەرمەیل
لە راپۆرتەگە هاتیە کە سوپای پاسداران وەخود شیوە بەیاننامەیگ دان وە کوشتن ئەفغانییەیل نیەێد و هویچ وەرپرسیگ ئیرانیش هەڕەشەی تووڵەی کوشتنیان نەکردگە، بەڵام ڕاپۆرتەیل لەباوەت کوشتنیان لەلای کەمەو لە 4 شار ئیران دەرکەفتوین، ئەوانیش تەهران، شیراز، قوم، و مەشهەد، کە تەرم ئەفغانییەیل وەبی دەنگی ئەرا بنەماڵەیان گلەو خواردنە، وەگورەی ئەو وینە و گرتە ڤیدیۆییەیلە کە میدیا ئیرانییەیل بڵاویان کردنە.
لە راپۆرتەگە باس ئەوە کرد کە لە کاروانەیل پرسەگە تابوتەیل وە پەڕوو سەوز پیچیان و پەرچم هویچ وڵاتیگ هەڵنەگرتوێن، بەڵام بەشیگ لە بەشداربویەیل پرسەگە پەرچەم زەرد بەرزەو کردوێن کە هێمای “لیوای فاتیمییون” و پەرچەم ئەوانە.
وەگورەی وینە و ڤیدیۆەیل، وەرپرسەیل ناوچەگە، پیاوەیل ئایینی، نوێنەر سوپای پاسداران و ئەندامەیل پەنابەرەیل ئەفغانستان لە بەشیگ لە پرسەگە بەشداری کردنە.
لە راپۆرتەگە لە زار حسێن ئیحسانی، شارەزای گروپە چەکدارەیل و تیرۆر، پەنابەریگ ئەفغانی کە لە ئیران گەورە بویە، وتیە؛ “نیگەرانی لە ناو ئەفغانییەیل بەرزەو بویە کە کوشیەن، ئیرانیش مقیەتییان نیەکەێد و هاشا لە شەهیدەیلیان کورد مقیتەتی خوەی بکەێد”.
بیدەنگی سوپای قودس
لە راپۆرتەگە هەمیش هاتیە کە بەشیگ لە ئەفغانییەیل لە ناویان چەکدارەیل سوپای پاسداران تویڕەیی و بیزاری خوەیان لە چۆنیەتی رەفتارکردن ئیران وەرد کوشیاگەیل نشان دانە و پەیامیان لە کەناڵەیل سۆشیال میدیای سەر وە فاتمیون بڵاو کردنە و بڕیگیان ڕەخنە لە بیدەنگی سوپای قودس گرتگە و جویر جیاکاری باسی کردنە.
لە راپۆرتەگە ئاشکرا کردگە، لەناو ئەو پیاوە ئەفغانیەیل کوشیاگە، دوو فەرماندەی باڵا بوینە کە نزیک بوین لە فەرماندەی وەرین سوپای قودس، قاسم سولەیمانی، وەگورەی بڵاوکردن میدیایل ئیران و وینەیلیان وەیەکەو لە بەرەیل جەنگ لە سوریا، ئەویش سەید عەلی حوسێنی و سەید حەمزە عەلاوی لەناوی دەرکەفێد.
لە راپۆرتەگە وتییشە: لیوای فاتمیون جویر یەکەمین کڕ وەرگری لە جەنگ داعش لە سوریا، هاوکاری فرەیگ لە شارەیل سوریایش کردنە و بەشدارییگ فرە داشتنە، وتیش؛ رووژنامەیگ ئیرانی لەی دواییە باس کردیە کە نزیکەی 3 هەزار ئەندام ئی لیوا لە ساڵ 2017 لە سوریا کوشیانە، و هەمیشە واشنتۆن ئی هیزە جویر ریخریاییگ تیرۆریستی داسە قەڵەم.
راپۆرتەگە لە زوان ئەندامیگ وەرین لیوای فاتمیون کە ئەفغانییە و لە ئیران لەداڵگ بویە و گەورە بویە و چەن جاریج لە سوریا جەنگ کردگە، چوینکە ئەوە بویەسە دەرفەتیگ ئەرا قورتاربوین لە لاتی و بیکاری لە ئ و تا پێگەی یاسایی لە خاکی ئیران وەدەسی بکەفێد، وتیش؛ فرە لە ئەفغانییەیل لە پاڵنەرەیل وەرگریکردن لە شیعە لە وەرانوەر گروپە تونەڕەوەیل پەیوەندی وەو لیوا کردنە.
ڕۆڵ هەماهەنگی مەیدانی
لە ڕاپۆرتەگە لە زار چارڵز لیستەر، توێژەر لە ئینستیتیوت خوەرهەڵات ناوڕاس ئەمریکی، ئویشێد: هەنای جەنگ فراوانتر سوریا ئەرا چەن ساڵیگ وەسیا، چەوەڕی ئەوە بوی کە لیوای فاتمیون ئەرا شوین خوەی گلەو بخوەێد و هەڵوەشێد، بەڵام وە جویربگ٦ لە جویرەیل لە چوارچیوەی تووڕ ناوچەیی فراوانتر یەکخریان.” ئەوان ڕۆڵیگ ئەرا خوەیان پەیا کردن وە مەنین و هەماهەنگیکردن لۆجستیکی لەبان زەوی.”
لە ڕاپۆرتەگە وتیش: یەکیگ لە هەڵمەتەیل ئەمریکا بنکەیگ کاول کردگە کە فاتمیون لەناوی جیگیر بوینە لە ناوچەی دێرەزۆر سوریا. هەرچەن قسەکەر پنتاگۆن ئامادەنەوی هویچ قسەیگ تایبەت لەبان زەئامانجگرتن هیز ئەفغانستان بکەێد، بەڵام وت کە ئەو هەڵمەتەیلە ئەرا سزادان سوپای پاسداران و لایەنەیلی ئەنجام دریان.
وەگورەی ئەو ڕاپۆرتە، کارمەنەیل فەرماندەیی و کارمەنە سەرەکییەیل ئبران لە بنکەیل چووڵکریان لە مەزەنەی پەلامارەیل ئەمریکا، بەڵام وەرپرسیگ ئیرانی کە پەیوەندی وە سوپای پاسدارانەو دیرێد راگەیان کە چەکدارەیل ئەفغانستان لەو بنکە مەننەسەو، چوینکە نیەتوەنن بنکە سەربازییەیل وەجی بیلن.
ڕاپۆرتەگە لە زوان حوجەت ئەلئیسلام عەلی پەناهیان، پیاو ئایینیی لە ناو پرسەی 5 کەس لە ئەفغانییە کوشیاگەیل نویساس کە دوژمن "گەمژە" بویە هەناێ ڕی ئەفغانیەیلە کوشتیە، و وتیش: "ئەوان شەهید بی سنوورن، و موجاهیدین وەخاتر ئیسلام و بەرەی وەرخودان”.
ئەڵگەردان: ئاژانس شەفەق نیوز