شەفەق نیوز/ ئاژانس هەواڵ ڕۆیتەرز وە پشتبەسین وە ە چەن سەرچەوەیگ عراقی بڵاو کرد کە محمد شیاع سودانی، سەرۆکوەزیرەیل عراق نەتوەنست ئەو بالە چەکدارەیلە سەر وە "وەرخودان" رازی بکەێد ئەرا وازهاوردن لە پەلامارەیلیان وەبان ئیسرائیل، کە هاتێ وڵاتەگە بکیشێدە شوین بەدیگ لە  هەرێمایەتی  و گەنتربوین رەوشەگە هەڕەشە لە سیاسەتی هاوسەنگی دەێد کە سودانی تەقەلای دروسکردنی دەێد لە ناوەین پەیوەندییەیلی وەرد هەرلە تاران و واشنتۆن.

 لە راپۆرتەگە کە ئاژانس شەفەق نیوز باس ئەوە کرد کە عراق وە نیگەرانییەو وەدویاچگن ئەرا ئەو هەڵمەتە بشیونەیلە نووڕێد کە ئیسرائیل لە غەززە و لوبنان کردیە، و کار کەێد تا نەڕەسێدە پەرەسەنین و جەنگ لە ناوچەگە، لەوەر رووشنایی کردەوەی گروپە چەکدارەیل سەر وە ئیران وەبان ئیسرائیل لە خاکەگەیەو، لە وەختیگ راپۆرتەگە باس ئەوەیش کرد کە عراق  ئارامییگ وەخوەی دوینێد وەگەرد  بەرزەوبوین داهات نەفت کە بەشدارە لە دابینکردن دارایی و خاسەوبوین خزمەتگوزارییە گشتیەیل.

  راپۆرتەگە باس  رخ حکومەت سودان کرد لە کاریگەری جەنگ ناوچەگە لەبان هاوسەنگی ناسک ناوەین واشنتۆن و تاران کە عراق هاوپەیمانی وەردی دیرێد، بەڵام ئەو چشتەیلە وەیاد تیەرێد کە ماڵپەر "ئەکسیۆس" ئەمریکی  ئاشکرای کرد کە هەواڵگری ئیسرائیل مەزەنە کەێد ئیران بکەێدەی پەنا ئەرا دەسکردن وە پەلاماریگ وەبان ئیسرائیل لە خاک عراقەو وەرجە کۆتاییهاتن جەنگ بڕیارە هەڵوژاردنەیل ئەمریکا لە ٥ ئی مانگە وەڕیەو چوود.

 لە راپۆرتەگە  وتیش:  جەنگ ناوچەگە بویە مدوو ئاڵشتوبین پەلامار لە ناوەین باڵە عێراقییەیل سەر وە ئیران و هیزە ئەمریکییەیل جیگیر لە عراق و ناوچەگە، ئەو پەلامارەیلە کە تەنیا دویای دەسوەردان ئیران لە مانگ شوبات گوزەشتە کەمەو بویە.

راپۆرتەگە لە زوان 4 سەرچەوەی فراکسیۆنە نزیکەیل ئیران و سڵاکارەیل حکومەتەو ڕایانگەیانیە، تەقەلایل حکومەت سودان نەڕەسینە ئەنجام لە رازیکردن “وەرخودان ئیسلامی لە عراق” ئەرا وازهاردن لە وەشانن مووشەک و فڕۆکەی بێفڕۆکەوان وەبان ئیسرائیل.

 وەگورەی ئەو سەرچەوەیلە، دوو سەردان وەرپرسەیل باڵای ئەمنی عراق ئەرا ئبران لە ماوەی دوو مانگ گوزەشتە شکست هاورد، ئەوڵیش نشانەس ئەرا ئەوە کە ڕی وەرپرسەیل عراقیە داوای دەسمیەتی لە تاران کەن ئەرا کۆنتڕۆڵکردن باڵەیل سەروە تاران.

 لە راپۆرتەگە لە زوان وەرپرسیگ ئەمنی عراقی کە باس ئەو  دوو سەردانە  کرد؛ “شاندە عراقییەیل لە تاران پیشوازییگ گەرم لەلییان کریا، وەڵامەگە ئەوە بوی: ئی گرووپەیلە بڕیار خوەیان دیرن و خوەیان زانن چوین بڕیار بیەن پشتگیری برایلیان بکەن لە لوبنان و غەززە”.

وەگورەی ئەو سەرچاوە، دویا ئەوە بەغدا روی وەرەو واشنتۆن کرد و داوا لەلی کرد دەسبەێدە وەر وەگەرد ئیسرائیل تا  نەتوانێد وەڵام پەلامارەیل بەێدەو، لە یەکیگ لەو پەلامارەیلە دوو سەرباز ئیسرائیلی کوشیان و زیاتر لە 20 سەرباز ترەک زەخمدار بوین، لە 4 ئۆکتۆبەر لە جۆلان، کە ئەوە یەکەم جارە کە مردن لەئەنجام ئیجویر پەلاماریگ بکەفێد.

 راپۆرتەگە لە زوان وەرپرسیگ وەزارەت دەیشت عراق نویسان: "واشنتۆن فامستنی نیشاندا لەو دەرئەنجامەیلە کە ئەگەر دبرڵد لە پشت هەر پەلاماریگ ئیسرائیل وەبان عراق باێد و پەیمان دا هاوکاری بکەێد".

 هەرلیوا چوار سەرچەوەی ناو باڵەیل کەتائیب حزبوڵڵا و بزووتنەوی نوجەبا هووشداری وە سودانی دانە کە زوور لەلییان نەکەێد ئەرا  وازهاردن لە پەلامارەیلیان، و پەیمان دانە تا ئیسرائیل وەردەوام بوود لە پەلامارەیل لە غەززە و لوبنان یانیش وەردەوامن.

وەگورەی ئاژانس ڕۆیتەرز، ئی پرسە بویەسە مدوو دووبەرەکی لەناو لایەنە دەسەڵاتدارەیل هاوپەیمانی کە هاوسووز فەلەستینن و ئیسرائیل وە دوژمن زانن، بەڵام ناکۆکی ناوەین بەشیک لە لایەنەیل هەس لەبان چگن عراق ئەرا ناو جەنگ لە ناوچەگە.

راپۆرتەگە لە زوان ئەحمەد ئەلکینانی، پەرلەمانتار شیعە بڵاو کرد کە سەرکردەیل شیعە لە دوو گردەوبوین کە لە مانگ تشرین یەکەم گوزەشتە ئەنجامدریان، باس لە رخداری کاردانەوەی پەلامارەیل باڵە چەکدارەیل وەبان سەر ئیسرائیل و ئەگەر وەڵامدان ئیسرائیل کردنە.

 وە قسەی 4 نوێنەر شیعە، بەشیگ لە سەرکردە دیارەیل هاوپەیمان شیعە، ئویشن کە جەنگ ڕاستەوخۆ وەرد ئیسرائیل ئەنجامیگ بەد دروس کەێد کە توانێد زیان وە عراق بڕەسنێد.

 لە راپۆرتەگە لە زوان عەبدولئەمیر تەیبان سڵاکار سەرۆکوەزیرەیل عراق هاتیە کە ئەو گرووپەیلە کە خاوەن چەک فڕۆکەی بێفڕۆکەوان و مووشەکن، "توەنن بچنە غەززە و لوبنان شەرا جەنگ ئیسرائیل لەجیای ئەوەگ تەکان وە عراق بیەن وەرەو  فەوتیان".

 راپۆرتەگە لە زوان محمد ئەلشەمەری، سەرۆک دامەزراوەی توێژینەوەی سۆمەر کە بنکەگەی لە بەغداس، وت: هاتێ سەختەوبوین ململانێی ناوچەیی لایەنە شیعییەیل لە عراق بکیشێدە ناو جەنگ کە فرەیان چەکدار قورسنر ئەرا ناو جەنگیک کە فرەیگ ئارەزوو ئەوە نەیرن بەشداری لەلی  بکەن.

 وەقسەی شەمەری، ئەو لایەنەیلە خوەیان لە ناوەین پابەندبوین وە بڕیارەگەیان ئەرا دویرخستن عراق لە جەنگ دوینن، و هەمیش لە ناوەین پابەندبوین ئایدیۆلۆژی و سیاسی وەرانوەر بە شیعەیل لە لوبنان و میحوەرەگەی وەرخودان لە ژبر رووشنایی دەسدروژیی ئیسرائیل کە گشت کڕە سوورەیل بڕیە”، وتیش: ئەگەر جەنگ بەدترەو بوود، هاتی  نەگ هەر پەلامارەیل وەبان ئیسرائیل وەردەوام بوون، بەڵکم هاتێ بوودە مدوو بەشداریکردن زیاتر لە لایەنەیل ترەک لە میلیشیایل گەورەتر.

 ئەڵگەردان: ئاژانس شەفەق نیوز