شەفەق نیوز/ عراقیەیلە هووکارە بۊینە ئاهەنگ وە سەر ساڵ نوو بکەن، هەرکە وە شیواز خوەی، باوجی هەڵڕازین دار جەژن زایینی وە ئیکسیسوار و باڵۆن رەنگاوڕەنگ و وەیلکان پاپا نوێل – سانتا کلوز، یا کەسیگ لە خیزانەگە دڵنگەیلی کەێدە وەر، شیوەی هاوبەشیگە لەناونی فرەیان، ئەوەیش وەگەرد دیاریەیل کریسمەس.
کامیرا و پەیامنێر ئاژانس شەفەق نيوز گەردیە ناو بازاڕ و جادەیلە، و باس مەردمەگە لەباوەت ئی رووژە توومارکرد.
یەکی لە خاوەن دوکانه‌یل فرووشتن دیاریەیل سەر ساڵ ئۊشێد: هاتن مەردمەگە ئەرا سەنین پاپا نوێل و دار جەژن زایینی ئمساڵ لەوەر رەوشەیل ئابووری سیمای زیای و کەمیگ وەخوەی دۊنێد.
ئەحمەد، خاوەن دوکانەگە ئۊشێد: نرخ دار کریسمەس هالە ناونی ٣٥ هەزار دینار تا ٥٠٠ هەزار وەگورەی بەرزی دارەگە، و نرخ پاپا نوێل هالە ناونی ٥٥ هەزار دینار تا ٢٠٠ هەزار.
وتیش نرخ ئەو پڕتاڵەیلە ک مناڵیەیلە شیوەی خوەیان ئاڵشت کەن ها لە ناونی ٢٥ هەزار دینار تا ١٠٠ هەزار چ باڵدار بوود یا بیباڵ بوود، و نرخ ئیکسیسوارەیل دار کریسمەس ها لە ناونی ٢٠ هەزار دینار تا ٤٠ هەزار.
پاپا نوێل و رسوومەیل کریسمەس
کەسایەتی پاپا نوێل یەکیگ بۊیە لە کاهنەیل ئاسیای بۊچگ (تورکیا) ک ناوی نیکۆلاس پیرووزە، ک لە سەدەی چوارەم دۊیای زایینی بۊیە، و ناسریاگە وە رەفتار خوەشی وەرد زاڕووەیلە و دیاری پەخشێدە نەدارەیل.
دۊیای ئەوە وە قەدیس نیکۆلاس ناسریا ک لە تابڵوەیل سەردەمەیل ناوڕاس و سەردەم گەشەکردن وێنەگەی جۊی پیاویگ باڵابەرز و رۊی خوەش دەرکەفت.
دڵشاد عومەر، یەکیگە لە تۊێژینەوەکارەیل لە باوەت ئایین مەسیحی، ئۊشێد: لە سەدەی نۆزدەهەم خیزانەیل مەسیحی بڕیار دان ناوبەین ئەفسانەی پاپا نوێل و جەژن زایینی گردەو بکەن، ئەوەیش تا پەروەرده و ئارام مناڵەیلیان بکەن، تا کڵاو ئەسقوفەگە و سەڵیبەگەی قەدیس نیکۆلاس بۊیە دڵنگ سووریگ و کڵاویگ.
وتیش: پاپا نوێل کیسەیگ هابان شانی، دیاری ئه‌ڕا مناڵە خاسەیلە هاناوی، باوجی دی لە بەهەشت نییە، وەلێ هالە جەمسەر باکووری و کارەگای بازی و دیاری دیرێد، و لە ساڵ ١٩٣١ کارەگای (كوكاكۆلا) سانتا کلوز پەسەن کرد تا بوودە سومبل پڕۆپاگەندەی، و سانتا کلوز یا پاپا نوێل نوو خستە وەرچەو جەهان.
دڵشاد وتیش: مناڵەیلە لە وڵاتەیل فرەیگ کەوش و جوراوەیلیان لە شۊنیگ هیلنە جی تا پاپا نوێل پڕیان لە دیاری بکەێد.
دار کریسمەس
فرەی مەردمەگە لەلای خوەیانەو پەیوەندییگ ناوبەین دار کریسمەس و بت پەرەسی لە گوزەشتە هەس، باوجی وەیجۊرە نییە، ئەراوە هاوڕێ شوکور سێ چیرۆک و داستان ئەرامان ئۊشێد تا هووکار هەسی دار جەژن زایینی دیار بوود.
ئۊشێد: باسە یەکەمەگە چوودەو ئەرا یەکم بۆچوون، وەرەو قەدیس بونیفاس، ک قەدیسیگ مەسیحیە، رووژیگ لە رووژەیل چوودە ناو شاریگ بۊچگ، و زانست ک خەڵگ ئی شارە دار بەڕۊ پەرەسن، و باوەڕ دیرن ک خودا هالە ناو ئەو دارە، و قەدیسەگە زانست ک ئەرگەر وەپیان بۊشێد ئی خودایانە درووە، خو بایەتە جەنگ وەگەرد گشت خەڵک شارەگە بکەێد، ئەراوە بڕیار دا دارەگە بووڕێد، تا بزانن ک هۊچ خودایگ لەناو ئەو دارە نییە، یەکەم جار مەردمەگە نەیشتن دارەگە بووڕێد، وەلێ دۊیای چەن کردەوەیگ دارەگە بڕیا، و مەردمەگە نووڕستن ک دار بەڕۊەگە بڕیا و هۊچ کار خراویگ وەسەر کەس نەهات، و تا ئی کارە بوودە سومبلیگ، قەدیسەگە ئەو دارە کردە دروشمیگ ئەرا مەسیحی.
هاوڕێ ئۊیشدیش: دۊیەم باسەگە هالە باوەت نمایشنمامه و شانۆیگ وەناونشان (بەهەشت لە ئەڵمانیا)، ک شیوەی ئادەم نشان دەێد هەنای سیفەگە خوەێد ولە بەهەشت دەرکریەێد، و لەو شانۆ دارەیلە وە سیف هەڵڕازیان، و باسەگەی ئادەم و خواردن سیفەگە لە ئایین مەسیحی فرە گرنگە، ئەراوە مەسیحیەیلە کردنەی سومبلیگ.
وتیش: سێیەم باسەگە ئەوەسە ک رووژیگ لە رووژەیل، مارتن لۆسەر، یەکیگ لە کەسایەتەیل کاریگەر لە ئایین مەسیحی، و کەسایەتی سەرەکی لە بزووتنەوەی پڕوستانتی، شەویگ لەناو دارسان ری کرد، و نووڕستیادە رەنگینی ئەو ئەسارەیلە ک رووشانییان دیادە بان درختەیلە ودارەیل سنەوبەر، و یەکیگ لەو سنەوبەرەیلە بڕیەو و بردەی ئەرا ماڵ و وەمووم رازانەیان تا هەکاتی ئەو سیمای ئەسارەیلە ئەرا خیزانەگە نشان بەێد، و ئەوە بڵاو بۊیە ناو مەردم، و دارەگە بۊیە رسوومیگ لە جەژن زایینی، و دار سنەوبەر هەمیشە سەوزە و ئومید و دووسی ژیان پەخشێد، و لەلاییگ تر ئی دار رەنگینە رۊی وەئاسمان کەێد تا هەمیشە بخەێدە هۊرمان ک خودا مقەیەتی بەنەیلی کەێد.
زەنگەیل کریسمەس
هەمیشە زەنگەیلە پەیوەندی قایمیگ وەگەرد کلیسەیلە لە ئایین مەسیحی داشتنە، و هیمان هەر رووژێگ لە فرەی کلیسەیل جەهان زەنگ کوتیەێد.
لە ئەفسانەیل مەسیحی، زەنگەیلە ئەرا پەسەیل وڵبۊی لەناو رێیه‌نەگە کوتیەێد، و زەنگ بۊیە سومبلیگ ئەرا جەژن زایینی، چمان مەردمەگە لەخەو هەڵسنێد و ری خاسی وەپیان نشان دەێد.
چراخەیل دارەگە
جەژن زایینی لە جەهان و شەوانە کریەێد، ئەراوە بایەتە دار کریسمەس رووشن بوود، و گرنگ نییە ئی رووشناییە دروشمیگ بیاشتاد، وەلێ ئەرا مەسیحیەیلە نشانەیگە ئەرا "يەسووع" جۊر رووشانیی جەهان ئەرا رزگارکردن مەردمەگە لە تاریکی.
جوراوەیل جەژن زایینی
جوراویش بۊیە یەکیگ لە نشانەیل کریسمەس لە سەدەی نۆزدەهەم، لەی مەوقە مەردمەگە جوراوەیلیان لەبان کوانی هەڵخەن، و کەسێگ راسیەگەی نێزانێد چۊن ئی رەفتارە دەسوەپی کردگە.
وەناوبانگترین باس ئەرا بندروس ئی جوراوەیلە، ئەوەسە ک پیاو پیر ونەداریگ رخی لەبان دۊیارووژ سێ دۊیەتەگەی چیاد، چۊنکە پۊل مارەیان نەیاشت تا سۊریان بکەێد.
و دیارە ک پیاویگ جۊر قەدیس نیکۆلاس لەوە ئاگادار بۊیە و خوازیە دەسمیەتییان بەێد، باوجی زانێد ک ئەو پیاوە سەدەقە نێوەێد، ئەراوە نیکۆلاس تەڵا نیادە ناو جواروەیل دۊیەتەیلە ک دۊیای شووردنیان لەبان کوانیەگە هەڵی خستیان.