سیمایه‌یلى بیجگه مه‌زار موباره‌ك ئیمام عه‌لى (س) قه‌ورسان (وادى السلام)ـه ك یه‌كیگه له گه‌وراترین قه‌ورسانه‌یل جه‌هان ك سنوور نه‌یرى و هه‌میشه وه‌ره‌و فراوانى چوود وكورده‌یل فه‌یلى جوور زوورمى مه‌ردم ناوڕاس و باشوور عیراق ، هه‌ركه‌سى له لیان ئه‌مر خودا بكه‌ى جوور داب و نه‌ریتیگ دێرین له‌و قه‌ورسان پیرووزه خاكى كه‌ن.
ئى شاره جوور ئه‌و شاره‌گانتره‌ك عیراق شماره‌یگ خێزان كورد فه‌یلى گرتیه‌سه خوه‌یه‌وه‌و وباوه‌ش ئه‌رایان وازكردیه و ئیمه‌یش ئه‌را خاتر زانیارى زیاتر له باوه‌ت ژیان و بارووه‌زع ئابوورى و كوومه‌ڵایه‌تى كورده‌یل فه‌یلى له‌ى شاره په‌یوه‌ندى كردیمنه چه‌ن كه‌سایه‌تییگ كورد فه‌یلى له نه‌جه‌ف.
فه‌خره‌دین مه‌حه‌مه‌د ئه‌مین به‌رپرس پارت دیموكرات كوردستان له ناوچه‌ى فرات ناوڕاس له په‌یوه‌ندیه‌گه‌ى وه‌ل ماڵپه‌ڕ شه‌فه‌ق ئویشى:" زوورمى كورده‌یل فه‌یلى له قه‌زاى كووفه ژیه‌ن و له چه‌ن ناوچه‌یگ له شار نه‌جه‌ف جوور گه‌ڕه‌ك عه‌سكه‌رى و گه‌ڕه‌ك زه‌هرا وئه‌سكان و بڕیگ له‌لیان فه‌رمانبه‌رن له وه‌زاره‌ته‌گان و كه‌رت په‌روه‌رده، و یانه گشتیان له ناوچه‌یل ڕه‌سه‌ن خوه‌یان له شاره‌یل كه‌ركووك و خانه‌قین و مه‌نه‌لى ئه‌را ئیرا باركریانه".
زیاتریش وت:" له ناوبه‌ین 120 تا 175 خێزان كورد فه‌یلى له وه‌رج له ڕمیان ڕژیم وه‌رین له نه‌جه‌ف ژیان و ئیسه زوورمیان چوینه‌سه‌و ئه‌را شوونه‌یل ڕه‌سه‌ن خوه‌یان".
له باوه‌ت چالاكى كوومه‌ڵایه‌تى و ڕووشنهویرى كورده‌یل فه‌یلى فه‌خره‌دین مه‌حه‌مه‌د ئه‌مین ئویشى :" ته‌نیا له بوونه‌یل كوومه‌ڵایه‌تى ئاسایى جوور سویر و پرسه، كورده‌یل فه‌یلى وه‌ده‌ور یه‌كه‌و گرده‌و بوون؛ چوینكه یانه یا نادى و جیگه‌یل كوومه‌ڵاتى و ڕووشنهویرى نه‌یرن جه‌میانه‌و بكه‌ید و ئیمه جوور پارتیگ كوردستانى جارجار ئیواره كۆڕ و سیمیناره‌یل ڕووشنهویرى تایبه‌ت ساز ده‌یمن".
ئه‌مین زیاتر وت:" زوورمى خیزانه‌یل كورد فه‌یلى له ترس ڕژیم وه‌رین وه‌زووان كوردى قسه نه‌كردیان چوینكه كه‌فتیانه ژیر فشار و ئه‌زیه‌ت فره‌یگ له لایه‌ن ئه‌و ڕژیم زاڵمه و جارجاریگیش مه‌جبوور مه‌نیان خوه‌یان بكه‌نه‌ناو هووزه‌یل عه‌ره‌ب شار نه‌جه‌ف و هیمان فره له‌لیان ڕاسى كورد بوین خوه‌یان نیه‌ویشنه‌وه، چوینكه هیمان ئه‌و ترسه هادڵیان ك جاریگتر ئه‌و ڕژیمه بایده‌وه".
ئاماژه‌یش وه‌وه دا ك :" پارته‌گه‌مان كار ئه‌را هوشیاركردن نه‌ته‌وه‌یى كورده‌یل فه‌یلى كرد؛ وه تایبه‌تى وه‌رج له هه‌ڵوژاردنه‌گان 7 ئادار 2010 ئه‌ویش وه‌سه‌رداین خێزانه‌یلیان، وه‌لى خاس وه‌لمانا نه‌هاتن له‌وه‌ر ئه‌و كار گه‌ورا ك پارته‌یل تره‌ك كردنه‌ى وه دامه‌زرانن و وه‌كاره‌و ناین مناڵه‌یلیان، وه ئه‌وه‌زى ئیمه ك توانانامان فره كه‌مه له‌ى ناوچه‌یله".
ئه‌وه‌یشه ئاشكراكرد ك :" ئیمه كوومه‌ك 17 خێزان كردیمن تا ڕه‌گه‌زنامه یا جنسیه وه‌ربگرن و هه‌میشه ده‌رانه‌مان وازه ئه‌را ده‌سمیه‌ت داین هه‌ركه‌سى باید داواى كوومه‌ك بكه‌ید".
ئه‌مین داواكرد مه‌دره‌سه‌یگ تایبه‌ت وه هووكاره‌كردن زووان كوردى له ناوچه‌ى فورات ناوڕاس واز بكریه‌ید و وت :" بڕیگ مامۆستاى سه‌ره‌تایى و ناوه‌ندى هه‌س ئاماده‌ن وه‌بى وه‌رانوه‌ر هووكاره‌ى ڕووڵه‌یل كورد فه‌یلى بكه‌ن وه زووان داڵگى خوه‌یان ك له هویریانه‌و چویه، بتویه‌نن بخوه‌نن و بنویسنن".
له باوه‌ت هاوردنه‌وه‌ى كورده‌یل فه‌یلى ئه‌را باوش نه‌ته‌وه‌ى كورد خوه‌یان ئه‌مین ئویشى:" ترویسكه ئومیدیگ و ده‌رفه‌ته بویچكه‌ڵانه‌یگ هه‌س ك یانه شناسنامه‌ى نه‌ته‌وه‌یى خوه‌یان بارنه‌و ئه‌ویش وه ڕیگه‌ى بایه‌خداین وه‌پیان و دابینكردن ده‌رفه‌ت كار ئه‌را ڕووڵه‌یلیان".
له لاى خوه‌یه‌و هاووڵاتى مه‌حه‌مه‌د فه‌یلى له په‌یوه‌ندیه‌گه‌ى وه‌ل ماڵپه‌ڕ شه‌فه‌ق ئویشى:"تاریخ وجوود كورد فه‌یلى له شار نه‌جه‌ف ئه‌را ساڵه‌یل سى سه‌ده‌ى وه‌رین چووده‌و ك بڕیگ له‌لیان له قه‌زاى كووفه نیشته‌جابوین بڕیگتر له ناوچه كۆنه‌گه و گه‌ڕه‌كه‌یل باكوورى شار نه‌جه‌ف".