نیشتهجى ههرێم ڕووژههڵات كوردستانن . ئى ناوداره شاعریگ سهردهم حوكم قاجارى بویه لهئیران و چوار زوان زانستگه (كوردى ، فارسى ، عهرهبى ، توركى) چشتهیل فرهیگ باس كریهیگ لهبانى له لوڕستان ، بنوڕه كتاو(موناجاتهیل جاویدان ئهدهب كوردى لاپهڕهى 103)ك دانهرى محهمهد عهلى سوڵتانیه.
میرزا شوككرهڵڵا دیناروهند فهیلى پشتكویهیى: میرزا خان یهكیگه له كوردهیل پشتكویهى لوڕستان و لهساڵ 1164 كووچى هاتهسه دونیاو لهساڵ 1259 مردگه ، مهیل تایبهتیگ ئهرا شعر داشت و شعر جوانیگ دیریگ لهژیر ناونیشان (پیرى) ك كتاو ناودارهیل كورد بهخش كریاس له وهرگ یهكم لاپهڕهى 355 ك ئهویش دانهرهگهى (باوه مهردوخ ڕوحانى شیوا)س.
مهخزهن كرماشانى: ناوى (میرزا عهبدولمحهمهد)هو ناسریاگه وه (مهخزهن) ، یهكیگ بویه له ناودارهیل كرماشان و لهساڵ 1264 كووچى هاتهسه دونیا ، مهخزهن یهكیگ بویه لهئهدیبهیل ناودار و خوهشنویس (خگاگ) بویهو ههر وهجوانى لهدونیا دهرچیه ، ك یهیش لهههمان كتاو (ناودارهیل كورد) ناوى بریاگه لهلاپهڕهى 414.
موشفهق كرماشانى: ك ناوى بیر موراد بهگ كرماشانیهو سهر وه هووز زهنگنهى كرماشان و ناسریاگه وه(موشفهق) ، ئمجا لهوهخت جایهڵى نزیك بویه لهمیرهیل زهند ، ههر لهوهر ئهوهیش له بهعزه سهرچهوهیلیگ ناسریاگه وه (موشفهق زهند) ، ئى كهسایهتیه لهدویاخرهیل عومرى مامۆستاى مناڵه میرهیل زهند بویه له شیراز و لهساڵ 1237 كووچى مردگه.
سهى یاقوو مایهیشتى: یهیش ناوى سهى یاقوو كوڕ سهى وهیس ، خهڵك ئاوایى قهمهشهى مایهیشت سهر وهناوچهى كرماشانه ، لهساڵ 1228 كووچى هاتهسه دونیاو لهساڵ 1301 مردگه ، دهس باڵایگ داشتگه لهشعر كوردى و فارسى ، بیجگه ئهوهیش مهتهڵهیل فرهیگ وه زوان كوردى دیریگ ، سهى یاقوو لهساڵ 1250 تا دویاخر عومرى لهلاى (محهمهد حهسهن خان كهڵهوڕ) ژیان برده سهر.
ئازادى كهڵهوڕى: ناوى (عهباس خان ئازادى كوڕ ئاغا خان)و لهئهشرهت كهڵهوڕ. شاعریگ پایه بهرز و خاوهن ههیبهت بویه ، لهساڵ 1364 كووچى لهعومر 75 ساڵى لهدونیا دهرچیه.
مههدی كاكهيی