شەفەق نیوز/ وەگورەی خەوەریگ وەلایەن رووژنامەی گاردیان بەریتانی، کتاویگ ئینجیل دەگمەن هن سەدەی ١٤ی عیبری لە زیادکردنیگ ئاشکرا لە سۆزیبی لە نیویۆرک ەە بڕ ٦.٩ ملیۆن دۆلار فرووشیا.
ئی کتاو پیرووزە ٨٠٠ لاپەڕەی هویرد رازیای هاناوی، و وە بەهایگ زانستی و میژوویی گەورە دانریەێد، وە تایبەت کە لە ماوەی گەردینی وەماوەی سەدەیل لە تویشهانەیل میژوویی فرەیگ رزگاری بویە، و لەی ماوەی دویر و درویژە گەردیەسە شارەیل قودس، بەغدا، تەرابلوس، لەندەن و جنێڤ.
شارۆن لیبەرمان مینتز، پسپۆڕ دەسنویس لە کۆمپانیای سۆزیبی، ئەرا رووزژنامەگە وت: "ئەو کەسەیلە لە کەرتی تایبەتەو هاتوین کە وە فامستن گرنگیی هاتنە، وەوپەڕ خوەشاڵییەو چەوەڕی ئەوەن کە بخەنەی وەردەس خەڵک".
ئی ئینجیلە وە بە ئینجیل شێم تۆڤ ناسیاس، لەلایەن ڕابی شێم تۆڤ بن گاون لە ئیسپانیا لە ساڵ ١٣١٢ نویسیاس، و تیکەڵەیگ ناوازەی هونەری یەهود و مەسیحی و ئیسلامی هاناوی.
بیجگە لەوەیش، کتاوەگە وەشیوەیگ فراوان لە ئینجیلیگ گومابوی کویەن بریاس کە وە "کۆدێکس هێلیلی" ناسیاس و نزیکەی دوو هەزار پیت وە رینویس بویچگ هاناوی، کە هاتێ لە عیرفانیی یەهودەی گرنگییگ تایبەت داشتوود.
ڕابی ئیبن گاوان توەنست وەرجە مردنی لە لەڵشار سەفەد ئەرا قودس بوەێدەی لە ساڵ ١٣٣٠، یەیش ڕزگاری کرد لە شەپوول گووشەگیری وەبان یەهودیەیل کە لە ساڵ ١٣٩١ ئیسپانیا گردەو، و لە دەرکردن وەکۆمەڵ یەهودیەیل لە سەدەی پانزەهەم لەلایەن ئینکویزیسیۆن ئیسپانی.
شارەزای دەستنووسەگەی سۆزیبی باس لە گەردینە نائاساییەگەی ئەو ئینجیلە کەێد و ئویشێ: ئینجیلەگە لە سەردەمیگ گەیشتە ئیسرائیل کە لەوەر جەنگە خاچپەرسەیل ویران بوی، بەڵام لەوەسش ڕزگار بوی، ئیجا روی وەرەو زەرەو بەغدا کرد، لەورا مەردم یەهودی کەفتنە ئاژاوە.
وتیش: "وە جویریگ ری خوەی وەرەو تەرابلوس پەیا کرد، لە سەردەم جەنگ جەهانی دویەم، لە لەندەن بوی - یا ئەگەری فرەس لە لێچۆرس - و لە ویرانکارییەیل جەنگ ڕزگاری بوی. وەڕاسی گەردینیگ ئەڵاجەویە کە تا ئیسە مەنیەسەو."