شەفەق نیوز/ توێژینەوەیگ لەی دواییە هوشداریی دا لە کاریگەرییە نەرێنییەیل ئەگەر وەسەربردن مناڵ تا ماوەی فرەیگ لەوەردەم شاشەی مۆبایل، دووپاتیش کرد کە کاردانەوەی لەبان گەشەسەنین پەروەردەیی و کۆمەڵایەتی دیرێد.
تیم توێژەرەیل زانکۆی کانتربێری لە نیوزلەندا شیکاری ئەنجامدان کە زیاتر لە شەش هەزار مناڵ لە ناوەین تەمەنی دوو تا هەشت ساڵ لەناوی بوی، وە ئامانج لێکۆڵینەوە لە کاریگەری وەکارهاوردن شاشە تا ماوەی زیاتر لە ساعەتیگ لە رووژەگە.
دەرەنجامەیل دەرخستن کە ئەو زاڕووەیلە هەناێ وەختیگ فرە لەوەردەم شاشە وەسەر بەن (نزیکەی ٩٠ خولەک لە رووژیگ) وەدەس داوەزیان توانای وشەسازی و پەیوەندیکردن و نویسین و ژمێریاری و رەوانی قسەکردن ناڵن، یەیش بیجگە لەوە کە خی دەنە بازیکردن وە تەنیا بۆ و کەمەوبوین پەسەندکردنیان لەلایەن هاوتەمەنەیلیان.
لێکۆڵینەوەگە دەرخست کە ئەو مناڵەیلە رووژانە زیاتر لە دوو ساعەت و نیم لەمەردەم شاشەی تابلێت و مۆبایل و مۆبایلدا وەسەر بەن، وەرانەور کەسەیل ترەک کەفنە کێشەی پەروەردەیی و ڕەفتار گەورەتر، و ئەو مناڵەیلە رووژانە کەمتر لە یەک ساعەت شاشە وەکار تیەرن، ئاست زوانەوانی خاستر نیشاندانە.
توێژەرەیل دووپات کردن کە کاریگەری نەرێنی هەناێ شاشە تەنیا لە خوەنستن سنووردار نییە، بەڵکم رەسێدە بەدی ئامادەیی مەکتەو، کە مامووستایل وتنە؛ کە رێژەی زیایبوین مناڵەیل لە تەمەن پەنج ساڵان رەسنە مەکتەو و ئاست زوانەوانی و کۆمەڵایەتی کەمە.
توێژینەوەگە نیگەرانی لە پەیوەندی وەخت شاشە وە تەندروسی دەروینی مناڵانەو هاوردیەسە ئارا، وەتایبەتی کە توێژینەوەیگ ئوسترالی کە لە ساڵ ٢٠٢٤ ئەنجامدریاس دەرکەفتجە کە ئەو مناڵەیلە لە تەمەنیگ بویچگ شاشە وەشیوەی فرەیگ وەکار تیەرن، هاتێ تا تەمەن ١٢ ساڵی تویش نیشانەیل هاوشیوەی ئۆتیزم بوون، بەڵام توێژەرەیل ئاشکرا کردن کە ئی ئەنجامانە لەبان بنەمای چەودیاریکردن پەیوەندییج هووکارانەی ئاشکرا نیەچەسینێد.
ریخریاگ تەندروسی جەهانی ڕینکا دەێد کە نەبایەس مناڵەیل خوار تەمەن دوو ساڵ وەهویچ شیوەیگ شاشە وەکار بارن، و بایەسە مناڵەیل تەمەن دوو تا پەنج ساڵ سنووردار بکریەن ئەرا یەک ساعات لە رووژیگ.
توێژەرەیل داوا لە داڵگ و باوگەیل کرد کە وەخت شاشە کەمەو بکەن وەگورەی ڕاسپاردەیل ناودەوڵەتی، ئەرا دڵنیابوین لە گەشەکردن تەندروسانەی مناڵەیل و بەرزکردن توانا پەروەردەیی و کۆمەڵایەتییەیل.