شەفەق نیوز - تۆکیۆ
توێژەرەیل ژاپۆنی ئەرایان دەرکەفت کە بەکتریایگ لەناو لیخەروو قورواق دارەیل ژاپۆن ژیەێد، خاوەن توانایگ جیاوازە ئەرا لەناوبردن تەواوەتی پەنامەیل شێرپەنجەی قۆڵۆن و لیخەروو.
ئی پەیاکردنە لە تیمیگ توێژینەوە لە پەیمانگای پیشکەفتگ زانست و تەکنەلۆژیای ژاپۆن (JASTA) وەرگریاس. زانایەیل وەشکین لیخەروو سێ جویر هشکئاوی و پەلەوەرەیل ژاپۆن کردن و لە ناویان نۆ جویر بەکتریا یەکیگ وەناو Ewingella americana وە توانای ناوازە جیاواز بوی.
وەختیگ ئی بەکتریا مویشەیل تویشبوی شێرپەنجەی قۆڵۆن و لیخەروو تاقی کریا، ئەنجامەیلی سەرسامکەر بوین، یەک تاق ناو خوینبەر وەڵامدان تەواوەتی 100% وەدەس هاورد، واتە پەستان وە تەواوی نەما، ئی دەرئەنجامە فرە لە کاریگەری چارەسەرە تەقلیدییەیل جویر چارەسەری کیمیایی و چارەسەری وەرگری رەد کەێد.
ئەوەگ ئی پەیاکردنە گرنگتر کەێد کە لە وەخت خوەی هات، چوینکە فرەیگ لە وڵاتەیل جیهان زیایبوین وەرچەویگ لە تویشبویەیل شێرپەنجەی قۆڵۆن و لیخەروو لەناو گەنجەیل توومار کەن.
بەکتریاگە میکانیزمیگ دووانەی زیرەک وەکار تیارێد: راستەوخۆ پەلامار خانە شێرپەنجەییەیل دەێد لە و هەمیش گاڵ سیستەم وەرگری دەێد تا وەشیوەیگ سروشتی لەناویان بەێد لە ری مردن بەرنامەداریگ ئەرا خانەیل، یەیش گشتی وەبی کاریگەری لاوەکی هەوکردن.
یەکیگ ترەک لە سوودە سەرەکییەیل بیوەیی ئی شیوازە، وە پێچەوانەی چارەسەری کیمیایی کە کاریگەری لاوەکی تونیگ دیرێد، ئی بەکتریا تەنیا لە ماوەی ٢٤ ساعەت لە خوین نیەمینێد و وەڵام هەوکردن لەش لە ماوەی ٧٢ ساعەت ئاساییەو بوود.
توێژەرەیل دووپات کەن کە "ئی پەیاکردنە پەنجەرەی نوویگ واز کەێد ئەرا جیهان پزیشکی بایۆلۆجی، کە جویراجویر بایۆلۆجی پەیانەکریای توەنێد چارەسەری داهێنەرانە ئەرا بیماریە چارەسەرنەکریایەیل پیشکەش بکەێد".