شه‌فه‌ق نيوز/ ده‌وڵه‌ت مه‌روانیه‌یل "990 - 1096" ك له‌سه‌رده‌م "ڤێكینگ"ه‌یل دامه‌زریا، شاره‌یل"مایفارقین، جزیره، نسێبین، ئامه‌د"گرتوێده خوه‌ى و پایته‌ختيانيش شار مایفارقین بوى ك چه‌ن ناویگ تریش داشت جوور "مارتلۆپۆلیس، فاركین، سیلڤان".
ده‌وڵه‌ت مه‌روانیه‌یل وه‌ره‌و باكوور تا پاریزگایه‌یل بتلیس و مانزكیرت په‌ل كوتاوێد، ئمجا له باره‌ێ په‌یوه‌ندى ناونى كورد و بیزه‌نتینیه‌یل له سه‌رده‌م قه‌یسه‌ر چه‌نه‌ها زانیارى خاس و نه‌فدار له كتاوه‌گه‌ى"ئبن ئه‌زره‌ك"كه‌فته‌سه ده‌س، ك له‌باره‌ى ده‌وڵه‌ت مه‌روانیه‌یل نویساسه‌ى.
له‌و رووژگاره‌يله بڕيگ له شوون و ناوچه‌یل كوردستان كریاوێده ناوچه‌ى دیاریكریاگ ناونى خه‌لافه‌ت و بیزه‌نتینیه‌یل، له‌شكر بیزه‌نتینيش فريه‌جار مه‌رزه‌یل ده‌وڵه‌ت مه‌روانى شكانیان و له‌ساڵ "933"يش جه‌نگ گه‌ورایگ روێداو دویاى جه‌نگ قورسیگ كورده‌یل وه‌سه‌ركردایه‌تى "میر ئه‌بو عه‌لى ئه‌لحه‌سه‌ن كوڕ مه‌روان"و سه‌ركه‌فتن خاسیگ وه‌ده‌س هاوردن و دویاى شكانن بیزه‌نتینیه‌یل هه‌ردوگ لايه‌ن جه‌نگكه‌ر په‌یمانیگ ئاشتى ئمزا كردن.
ئه‌وه بوى ك له شوونه‌يل جياجيایگه‌و په‌لامار ئمپراتۆریاى خوه‌رهه‌ڵات ڕووم دریا، ساڵ 999 ئمپراتۆر وه‌خوه‌ى و له‌شكره‌گه‌یه‌و په‌لامار خه‌لیفه‌ى مسر دا، ك خه‌ریك بوى شار حه‌له‌ب داگیر كردیاد، دویاخريش وه‌خوه‌ى و له‌شكره‌گه‌یه‌و خوه‌یان كیشانه‌و ئه‌را جۆرجیا له‌وه‌رخاتر مقه‌یه‌تیكردن له به‌رژه‌وه‌ندیه‌یل خوه‌ى له‌و ناوچه. دى له‌ماوه‌ى گه‌شه‌ته‌گه‌ى سه‌ردان ناوچه‌ى مه‌روانیه‌یل كردو له‌لایه‌ن "ئه‌بو مه‌نسور كوڕ مه‌روان" میر كورده‌يله‌و پیشوازى خاسیگ له‌لى كریاو دیارى فريه‌یگیش وه‌پى به‌خشرياو له‌ماوه‌ى ساڵ 1001 له ناوچه‌یل ئارارات مه‌نده‌و‌ه‌و دویاى دوساڵ دویره‌وكه‌فتن له كۆسته‌نتینپۆل، دى وه‌خوه‌ى و پاسه‌وانه‌یلیه‌و ك سكه‌نده‌ناڤى بوین گله‌و خواردن ئه‌را ناوچه‌يل خوه‌يان.
وه‌ل ئه‌وه‌يشا زوورم سكه‌یل كوردى سه‌رده‌م مه‌روانیه‌یل ك له‌سه‌رده‌م ڤێكینگه‌یل هاوریان ئه‌را گۆتلاند له‌و ساڵه‌یله له‌شار مایفارقین دروس كریانه‌و له‌وه‌ختیگيش ك قه‌یسه‌ر سه‌ردان كوردستان كردگه ئه‌و رووژ تاریخیه گرینگى فريه‌یگ داشتگه له‌په‌یوه‌ندى ناونى بیزه‌نتینى و كورد و باكوور سكه‌نده‌ناڤیا، دى بیزه‌نتینیه‌یليش بڕيگ په‌یوه‌ندى جوراوجوور دبلۆماسى وه‌ل مه‌روانیه‌یل دروس كردنه و ماوه‌ى فريه‌یگيش دریژه داشتگه جوور دانیشتن و دیدار و په‌یمان ئاشتى و كلكردن نوێنه‌ر و كلكردن دیارى ئه‌را يه‌كترى، وه‌ختيگيش میر كورد "نه‌سر ئه‌لده‌وله" ده‌سڵات گرته ده‌س له ساڵ 1011، دى قه‌یسه‌ر بیزه‌نتینى نوێنه‌ر خوه‌ى كلكرد ئه‌را پيرووزبايى له‌لى و له‌هه‌مان وه‌خت بڕيگ دیارييش جوور ئه‌سپ و شتر و دیاريه‌يل تر گرانقیمه‌ت له‌لایه‌ن قه‌یسه‌ره‌و ره‌سيه‌پى.
رۆهات ئاله‌كۆم