شەفەق نیوز – ئەڵگەردان تایبەت
هەرێم کوردستان لەڕی پەیاکردن ئاسەواریەیل ئی دویاییە، گەشتوگوزاری رووشنهویری لە ناوەین کەژ کویەی زاگرۆس و دڵ میزۆپۆتامیا گلەو دەێد، لەوانە، جویر لە ماڵپەڕ جیهانی گەشتیاری هاتگە، پیکهاتە شوینەوارییەیل سەردەم برۆنزی لە کانی چای لە پارێزگای سلێمانی.
ماڵپەڕ گەشتیاری، لە ڕاپۆرتیگ کە ئاژانس شەفەق نیوز ئەڵگەردانی کەێد، باس ئەوە کرد کە "کانی چای کە کەفێدە دووڵ بازیان، پێکهاتەیگ فراوان و نادیار دیرێد کە سەردانکەرەیلی ئارەزومەن گەشتیاری شوینەواریی لە گۆڕەپان ریەیل کوردستان سەرسام کەێد، ئی پەیاکردن شوینەوارییە تەپەیگ دەرخەێد کە وەدرویژایی هەزاران ساڵ دروسبویە، وەگەرد بەرزەوبوین و رمیان شارستانیەتەیل یەک لەدویای یەک. کانی چای، هەرچەن شوینیگ بویچگ بویە، بەڵام یەکیگ لەو ویستگەیلە بویە کە گلەو خوەێد ئەرا هەزاران ساڵ، وە تایبەتی لە نزیکەی 5000 وەرجە زایین تا ناوڕاس هەزارەی سێیەم وەرجە زایین."
وەگورەی راپۆرتەگە، کانی چای دەرفەتیگ ناوازە پیشکەش وە سەردانکەرەیل کەێد ئەرا ئەزموونکردن تێکەڵەیگ لە دیمەنە هشکەیل کویە و جیماگەیل شارستانیەتیگ کویەن. وتیش: "بیجگە لەو پێکهاتەی گەورە کە لەی دویاییە پەیا کریاس، کە شایەت میژووەگەی ئەرا سەردەم ئۆرۆک (نزیکەی ٣٣٠٠-٣١٠٠ وەرجە زایین) بچوود، هاتێ ئەو شوینە ئەرا کارەیل ئاهەنگ فەرمی یا وەڕیەوبردن وەکار هاوریاس".
لە راپۆرتەگە باس لەوە کرد کە "هاتێ کانی چای رەنگدانەوەی گرنگیدان هەردوگ گەشتیارەیل ناوخۆیی و ناودەوڵەتی بوود ئەرا شوینەوار و پێکهاتە سانیە سەرەتاییەیل، کە توەنێد بنەمای گەشتە شوینەوارییە بیوەیەیل پەیا بکەێد، و رووشنایی خستیەسە بان ری رەسین وە دووڵ بازیان لە سلێمانییەو، کە فڕۆکەخانەگەی وە چەن شوینیگ ناودەوڵەتی بەسیایەو، بیجگە لەوەیش ریەیل کویە وەرەو دووڵەگە چن، کە دیمەنەیل کویەی زاگرۆس نشان دەن."
لە راپۆرتەگە زیاتر باس ئەوە کردگە کە "شوینیگ رەنگین کولتووری زیاییگ ئەرا گەشتیاران دیرێد، لەوانە سەردان موزەخانەیل شارەگە و شوینە میراتییە جیاوازەیل ترەک و گەشتە دیمەندارەیل"، وتیش: "جوگرافیای بەرزاییەیل ئەزموونیگ گەشتیاری فرە جیاوازیگ لەناو ناوچەیل میزۆپۆتامیا پیشکەش کەێد".
دیاری کرد کە "پەیاکردن لە کانی چای هەزاران سەردانکەر وەرەو لای خوەی کیشێد، لە ئارەزومەنەیل میژووەو تا شوینەوارناس و ئەوانەگ ئارەزوو جوگرافیای کەلتوور کەن"، وتیش: وە توانای گەشتیارەیل کرد کە سوودمەن بوون لە ئەزموون "تیکەڵابوین کولتوور" لە سلێمانی لە میوانخانە خیزانییەیل و ئەو شوینەیل ترەک، ئاشکرا کرد کە کە یەیش کار ئاسانەو کەێد ئەرا گەردین خوەشیگ و ری دەێد تا ئەزموون میراتی دەوڵەمەنی کولتوور گەل کورد بکەن.
لە راپۆرتەگە هاتگە، پێکهاتەی شوینەواریی کانی چای هاوشیوەی شوینە ئاسەواریەیل ترەک کوردستان، رەنگدانەوەی توانای گەشتیاری کەلتووریە، و یەکخستن کانی چای وەگەرد ئەو شوینە میراتییەیل نزیک لە گەشتیاری کولتووری، رێڕەوی گەشتکردن ئەرا ئەو سەردانکەرەیلە درویژەو کەێد کە شایەت بخوازن وەختیگ زیاتر لە ناوچەگە وەسەر بوەن، وەیەوە بەشداری لە ئابووری ناوخۆیی کەێد".
لە کۆتایی ڕاپۆرتەگە وت: وازکردن ئی دویاییە ئەرا ئەو بینای گەپە لە کانی چای چینیگ ترەک ئەرا دیمەن رووشنهویری و گەشتیاریی هەرێم کوردستان زیای کەێد، کە جیهان توانێد وەچەو بوینێد، لەوانەیش ئەو سەردەمە کە وەکەڵک نەهاوریاس لە شارستانیەت کویەنە لە کەژ کویەی زاگرۆس، کە شارستانیەت میزۆپۆتامیا لەناوی گەشە کرد.